World Blood Donor Day 2025: કોણ રક્તદાન કરી શકે છે અને કોણ નહીં? આ ચાર મહત્વપૂર્ણ બાબતો જાણો

World Blood Donor Day 2025: આજે એટલે કે ૧૪ જૂને વિશ્વ રક્તદાતા દિવસ ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે. રક્તદાનને પ્રોત્સાહન આપવા અને લોકોને રક્તદાન વિશે જાગૃત કરવાના ઉદ્દેશ્યથી દર વર્ષે ૧૪ જૂને વિશ્વ રક્તદાતા દિવસ ઉજવવામાં આવે છે.

રક્તદાનને મહાદાન કહેવામાં આવે છે. શસ્ત્રક્રિયા, અકસ્માત જેવી ગંભીર પરિસ્થિતિઓમાં દર્દીનો જીવ બચાવવા માટે રક્તની જરૂર પડે છે, જેના દાન દ્વારા તમે જીવન બચાવી શકો છો. જોકે, હોસ્પિટલોના અહેવાલો દર્શાવે છે કે કમનસીબે ભારતમાં દરરોજ લગભગ ૧૨,૦૦૦ દર્દીઓ સમયસર રક્ત ન મળવાને કારણે મૃત્યુ પામે છે. દેશને વાર્ષિક ૧.૫ કરોડ (૧.૫ કરોડ) યુનિટ રક્તની જરૂર છે, જોકે રક્તદાન શિબિરો અને અન્ય માધ્યમો દ્વારા માત્ર ૧ કરોડ (એક કરોડ) યુનિટ રક્ત મળે છે.

આરોગ્ય નિષ્ણાતોના મતે, જો રક્તની જરૂરિયાત સમયસર પૂરી ન થાય, તો તેના પરિણામો ભયંકર હોઈ શકે છે. રક્તદાન સંબંધિત ઘણા ભય અને માન્યતાઓ છે જેના કારણે રક્તદાનની અછત સર્જાય છે. રક્તદાન સંબંધિત આ પ્રશ્નો વિશે જાણવું તમારા માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.

શું રક્તદાન રોગપ્રતિકારક શક્તિ નબળી પાડે છે ?

લોકો રક્તદાન વિશે આ વિચાર ધરાવે છે કે રક્તદાન કરવાથી નબળાઈ આવે છે. જોકે, આરોગ્ય નિષ્ણાતો તેને ખોટી માહિતી કહે છે. રક્તદાનની પ્રક્રિયામાં, મુખ્યત્વે લાલ રક્તકણો દૂર કરવામાં આવે છે જે થોડા દિવસોમાં શરીર દ્વારા કુદરતી રીતે ફરીથી ઉત્પન્ન થાય છે. જોકે, શ્વેત રક્તકણોનું સ્તર સામાન્ય થવામાં થોડા અઠવાડિયા લાગી શકે છે. પરંતુ શ્વેત રક્તકણોમાં આ કામચલાઉ ઘટાડો રોગપ્રતિકારક શક્તિની કાર્યક્ષમતા પર ખાસ અસર કરતું નથી. રક્તદાન નબળાઈનું કારણ નથી.

સ્ત્રીઓ રક્તદાન કરી શકતી નથી

કોઈ પણ વ્યક્તિ રક્તદાન કરી શકે છે, પછી ભલે તે પુરુષ હોય કે સ્ત્રી. જો કે, જો કોઈ સ્ત્રીમાં હિમોગ્લોબિનનું સ્તર ઓછું હોય અથવા તે એનિમિયાથી પીડાતી હોય, તો રક્તદાન કરવું યોગ્ય માનવામાં આવતું નથી. રક્તદાન કરવા માટે, દાતા પાસે પ્રતિ ડેસિલીટર 12.5 ગ્રામ હિમોગ્લોબિન હોવું આવશ્યક છે, જો તે આનાથી ઓછું હોય, તો તે અયોગ્ય બની જાય છે. જો તમે સ્વસ્થ છો અને તમારા શરીરમાં લોહીનું પ્રમાણ સામાન્ય છે, તો તમે રક્તદાન કરી શકો છો.

જો તમારી પાસે ટેટૂ છે, તો તમે રક્તદાન કરી શકતા નથી

લોકો માને છે કે જેમણે ટેટૂ અથવા પિયર્સિંગ કરાવ્યું છે તેઓ રક્તદાન કરી શકતા નથી. જો કે, આરોગ્ય નિષ્ણાતો કહે છે કે ટેટૂ કરાવ્યા પછી રક્તદાન કરવા માટે ત્રણ મહિના રાહ જોવી જોઈએ અને ટેટૂ સરકાર દ્વારા લાઇસન્સ પ્રાપ્ત ટેટૂ પાર્લરમાંથી કરાવવું જોઈએ. જે વ્યક્તિઓએ પિયર્સિંગ કરાવ્યું છે તેઓ કોઈપણ સમસ્યા વિના રક્તદાન કરી શકે છે, જો કે પિયર્સિંગ દરમિયાન ઉપયોગમાં લેવાતા સાધનો સિંગલ યુઝ હોય. ટેટૂ અથવા પિયર્સિંગ કરાવ્યા પછી ઓછામાં ઓછા ત્રણ મહિના રાહ જોવી વધુ સારું છે.

તમે વર્ષમાં કેટલી વાર રક્તદાન કરી શકો છો?

રક્તદાન કર્યા પછી, રક્ત કોશિકાઓ ફરી ભરવામાં 8 અઠવાડિયા જેટલો સમય લાગે છે. આ પછી, ફરીથી રક્તદાન કરવું સલામત છે. અમેરિકન રેડ ક્રોસ સલાહ આપે છે કે વ્યક્તિ દર 56 દિવસે રક્તદાન કરી શકે છે. વર્ષમાં ત્રણથી ચાર વખત રક્તદાન કરી શકાય છે.

આ પણ વાંચો

• બ્રિજ તૂટી પડવાની ઘટના પર Isudan Gadhviએ ગુજરાત સરકાર પર કર્યા આકરા પ્રહાર
• Ahmedabad Plane Crash: ધાર્મિક વિધિઓ મુજબ 19 મૃતદેહોના માનવ અંગોનો અગ્નિસંસ્કાર
• Gujaratના દરિયાકાંઠે દરિયાઈ ભરતીમાં ફસાયા તરતા ઊંટ, જાણો કેવી રીતે ખારાઈ ઊંટોને બચાવાયા
• Gujaratમાં થોડું ધીમું પડ્યું ચોમાસુ, આગામી બે દિવસ આ જિલ્લાઓમાં હવામાન રહેશે ખરાબ
• Ahmedabad Plane Crash: AAIB તપાસ ટીમે એર ઇન્ડિયા વિમાન દુર્ઘટના અંગે પ્રાથમિક અહેવાલ કર્યો રજૂ