સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદની પાંચ અસ્થાયી બેઠકો માટે પાકિસ્તાન સહિત 5 દેશોની પસંદગી કરવામાં આવી છે. પાકિસ્તાનને કામચલાઉ સભ્યપદ મળવા પર વડાપ્રધાન શાહબાઝ શરીફે કહ્યું કે, અમારો દેશ વિશ્વના પડકારોનો સામનો કરવા માટે આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાય સાથે મળીને કામ કરવા આતુર છે.
193 સભ્યોની યુનાઈટેડ નેશન્સ જનરલ એસેમ્બલીએ ગુપ્ત મતદાન દ્વારા પાંચ ખાલી બેઠકો પર ચૂંટણી યોજી હતી. આમાં જીતવા માટે બે તૃતીયાંશ બહુમતી એટલે કે 193 દેશોના 128 વોટની જરૂર હતી. આ બેઠકો પર પાકિસ્તાન ઉપરાંત ડેનમાર્ક, ગ્રીસ, પનામા અને સોમાલિયા ચૂંટાયા છે. હવે આ દેશોએ સુરક્ષા પરિષદમાં બે વર્ષ સેવા આપવી પડશે અને તેમનો કાર્યકાળ આવતા વર્ષ એટલે કે 2025થી શરૂ થશે.
પાકિસ્તાનને અસ્થાયી સભ્યપદ મળવા પર વડાપ્રધાન શાહબાઝ શરીફે કહ્યું કે, અમારો દેશ વિશ્વના પડકારોનો સામનો કરવા માટે આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાય સાથે મળીને કામ કરવા આતુર છે. અમે દેશો વચ્ચે શાંતિ, સ્થિરતા અને સહયોગને પ્રોત્સાહન આપવામાં અમારી ભૂમિકા ભજવવાનું ચાલુ રાખીશું.
UNSC શું છે?
સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદને વૈશ્વિક સુરક્ષા વ્યવસ્થાપન માટેનું સૌથી મોટું મંચ માનવામાં આવે છે. તેમના ખભા પર વિશ્વમાં શાંતિ જાળવવાની અને સામૂહિક સુરક્ષાના સિદ્ધાંતનું પાલન થાય તે સુનિશ્ચિત કરવાની જવાબદારી છે. સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદના કામચલાઉ સભ્યપદમાં સમયાંતરે ફેરફાર થાય છે, જેમ કે આ વખતે પણ થયું છે.
અગાઉ, સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદના 10 અસ્થાયી સભ્યોમાં જાપાન, એક્વાડોર, મોઝામ્બિક, માલ્ટા અને સ્વિટ્ઝર્લેન્ડનો સમાવેશ થાય છે, જેમનો કાર્યકાળ 31 ડિસેમ્બરે સમાપ્ત થયો હતો. તેમની જગ્યાઓ ભરવા માટે યોજાયેલી ચૂંટણીમાં સોમાલિયાને 179 વોટ મળ્યા જ્યારે આફ્રિકન અને એશિયા-પેસિફિક દેશોની બે સીટો માટે પાકિસ્તાનને 182 વોટ મળ્યા. તે જ સમયે, લેટિન અમેરિકન અને કેરેબિયન દેશો માટે, પનામાને 183 મત, પશ્ચિમ યુરોપિયન અને અન્ય દેશો માટે, ડેનમાર્કને 184 અને ગ્રીસને 182 મત મળ્યા. આ પાંચ નવા સભ્યોનો કાર્યકાળ 1 જાન્યુઆરી, 2025થી શરૂ થશે.
15માંથી પાંચ સભ્યોને વીટોનો અધિકાર છે
હકીકતમાં, સંયુક્ત રાષ્ટ્રની સૌથી મહત્વપૂર્ણ એકમ સુરક્ષા પરિષદની રચના વર્ષ 1945માં બીજા વિશ્વ યુદ્ધ દરમિયાન કરવામાં આવી હતી. મૂળમાં તેના 11 સભ્યો હતા, જેની સંખ્યા વર્ષ 1965માં વધારીને 15 કરવામાં આવી હતી, જેથી સમગ્ર વિશ્વમાં પ્રાદેશિક સ્થિરતા જાળવી શકાય. તેના પાંચ કાયમી સભ્યો બ્રિટન, અમેરિકા, ફ્રાન્સ, રશિયા અને ચીન છે. તેમની પાસે વીટો કરવાનો અધિકાર છે, એટલે કે, જો તમામ સભ્ય દેશો કોઈ મુદ્દા પર સંમત થાય, પરંતુ સ્થાયી સભ્યોમાંથી એક દેશ સંમત ન હોય, તો તે તેને વીટો કરે છે અને તે મુદ્દો અથવા દરખાસ્ત નકારી કાઢવામાં આવે છે. કાયમી સભ્યો ઉપરાંત 10 હંગામી સભ્યો ચૂંટાય છે, જેમનો કાર્યકાળ બે વર્ષનો હોય છે.
પાકિસ્તાન ઈચ્છે તો પોતાની ઈમેજ સુધારી શકે છે
પાકિસ્તાન સુરક્ષા પરિષદનું સભ્ય બનવાના પોતાના ફાયદા છે. આંતરરાષ્ટ્રીય શાંતિ અને સુરક્ષા જાળવતી સંયુક્ત રાષ્ટ્રની સૌથી શક્તિશાળી સંસ્થાના સભ્ય બનવાથી વિશ્વભરમાં પાકિસ્તાનની છબી સુધરશે. આતંકવાદને પ્રોત્સાહન આપનાર દેશ તરીકે ઓળખાતા પાકિસ્તાન પાસે હવે પોતાની છબી સુધારવાની તક છે. પાકિસ્તાન પીસકીપિંગ ઓપરેશનમાં યોગદાન આપીને આ દિશામાં પગલાં લઈ શકે છે.
પાકિસ્તાન ચીન દ્વારા ભારત વિરુદ્ધ બોલશે
ભારત સુરક્ષા પરિષદના કાયમી સભ્ય બનવાની દિશામાં સતત પગલાં લઈ રહ્યું છે. ચીન અને પાકિસ્તાન આમાં અવરોધો ઉભા કરતા રહે છે. હવે પાકિસ્તાન સુરક્ષા પરિષદમાં પોતાના માટે કાયમી સભ્યપદની વકાલત કરી શકે છે. જો કે, આ તદ્દન દૂરની વાત હશે. તેમ છતાં, ચીન, તેના માસ્ટર અને વીટો પાવરની મદદથી, તે આ મંચ પર ભારત સામે તેના મુદ્દાઓ ઉઠાવી શકે છે. કોઈપણ રીતે, દરેક વખતે પાકિસ્તાન દ્વારા સંયુક્ત રાષ્ટ્રમાં એક જ સૂર વગાડવામાં આવે છે, જેમાં કાશ્મીર રાગ ગવાય છે.
આ ઉપરાંત, સુરક્ષા પરિષદ સંયુક્ત રાષ્ટ્રની એક સંસ્થા છે, જેની દરખાસ્તોનો અમલ તમામ સભ્ય દેશો માટે ફરજિયાત છે. યુએન ચાર્ટર હેઠળ, સભ્ય દેશો તેના નિર્ણયોનું પાલન કરવા બંધાયેલા છે. આ અસ્થાયી સભ્યોને યુએન સુરક્ષા સંબંધિત બેઠકોમાં ભાગ લેવાની તક મળે છે.
સુરક્ષા પરિષદના અસ્થાયી સભ્ય બન્યા બાદ પાકિસ્તાનના વડાપ્રધાન શાહબાઝ શરીફે કહ્યું છે કે હવે પાકિસ્તાન વૈશ્વિક પડકારોનો સામનો કરવા માટે આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાય સાથે કામ કરવા આતુર છે. તેમનો દેશ અન્ય દેશો વચ્ચે શાંતિ, સ્થિરતા અને સહયોગને પ્રોત્સાહન આપવામાં તેની ભૂમિકા ભજવશે.