China ઝડપથી મહત્વપૂર્ણ સામગ્રીનો સંગ્રહ કરી રહ્યું છે, જે હવે વિશ્વનું ધ્યાન ખેંચી રહ્યું છે. ન્યૂઝવીક અનુસાર, સામગ્રીમાં ક્રૂડ ઓઈલ અને કુદરતી ગેસ સહિત ઈંધણના ભંડાર, તાંબુ, આયર્ન ઓર અને કોબાલ્ટ જેવી કિંમતી ધાતુઓ અને ખાસ કરીને સોના જેવી કિંમતી ધાતુઓનો સમાવેશ થાય છે.
અર્થશાસ્ત્રીએ કહ્યું કે આ બધું એવા સમયે થઈ રહ્યું છે જ્યારે ‘સામાન મોંઘો છે’ અને ચીનની આર્થિક સમસ્યાઓને જોતાં, ‘તે વધતા વપરાશને પણ પ્રતિબિંબિત કરતું નથી.’
આનાથી સવાલ થાય છે કે શું China મોટા પ્રમાણમાં વસ્તુઓ એકઠા કરવામાં વ્યસ્ત છે? શું આ ‘રક્ષણાત્મક માપ’ છે કે પછી બેઇજિંગ ભવિષ્યમાં કોઈ આક્રમક પગલાં લઈ શકે છે?
ચીન ખરેખર શું કરી રહ્યું છે?
મીડિયા અહેવાલો અનુસાર, આમાં રાજ્યની તેલ કંપનીઓને તેમના અનામતમાં “લગભગ 60 મિલિયન બેરલ” ક્રૂડ ઉમેરવાનું અને રાજ્યની માલિકીની કૃષિ અનામત કંપની સિનોગ્રેનને તેની અનાજની આયાત વધારવા માટે કહેવાનો સમાવેશ થાય છે.
કેટલો સંગ્રહ કરવામાં આવી રહ્યો છે તે નક્કી કરવું મુશ્કેલ છે. ચાઇનીઝ સરકાર તેના કટોકટી ભંડાર વિશેની માહિતીને ચુસ્તપણે નિયંત્રિત કરે છે, જેનાથી તે ‘તેના સ્ટોકપાઇલના સ્તરનો અંદાજ કાઢવો અથવા ટ્રેક કરવો મુશ્કેલ’ બને છે.
China શા માટે સામાનનો સંગ્રહ કરે છે?
જ્યારે પણ કોઈ દેશ આવશ્યક સામગ્રીનો સંગ્રહ કરવાનું શરૂ કરે છે, ત્યારે સૌથી ખતરનાક કારણ યુદ્ધની સંભાવના છે. સંઘર્ષનો અર્થ એ છે કે સામગ્રીની આયાત અને તેમની ઍક્સેસ પ્રતિબંધિત થઈ જાય છે.
ચીનમાં વર્તમાન સ્ટોકપાઇલ પગલાંએ ‘કેટલાક વિશ્લેષકોને અનુમાન કરવા તરફ દોરી’ છે કે રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ તાઇવાન પર આક્રમણ કરવાની યોજના બનાવી રહ્યા છે. નોંધનીય છે કે ચીન તાઇવાનને પોતાનો વિસ્તાર માને છે અને કહે છે કે તે તેને મેળવવા માટે બળનો ઉપયોગ કરવામાં જરાય શરમાશે નહીં.
2027માં હુમલો થશે
મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, અમેરિકન અધિકારીઓમાં ચર્ચા છે કે ચીનના રાષ્ટ્રપતિ ઈચ્છે છે કે તેમની સેના 2027 સુધીમાં તાઈવાન પર હુમલો કરવા માટે તૈયાર રહે. જો કે, ‘આ ધમકીની વાસ્તવિકતા પર’ મતભેદો છે. પરંતુ ચીન હજુ પણ સંસાધનોનો સંગ્રહ કરી રહ્યું છે ‘શાંતિકાળ દરમિયાન સામાન્ય માનવામાં આવતી મર્યાદા કરતાં વધુ.’
એક થિયરી કહે છે કે ચીન વધુ આર્થિક મંદીની તૈયારી કરી રહ્યું છે, અને તેથી તે ખાસ કરીને ‘પશ્ચિમી પુરવઠાથી પોતાને દૂર કરવા’ માંગે છે. વોલ સ્ટ્રીટ જર્નલ (WSJ) એ જણાવ્યું હતું કે તેને ‘કઠિન નિકાસ પ્રતિબંધો’નો સામનો કરવો પડે છે, ખાસ કરીને જો ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ વ્હાઇટ હાઉસને ફરીથી સંભાળે છે.
આ સિવાય, અન્ય વૈકલ્પિક ખુલાસાઓ પણ છે જેમ કે ચીન ‘સ્પર્ધકો પર ફાયદો’ મેળવવા અથવા ‘બજારને નિયંત્રિત’ કરવાનો પ્રયાસ કરી શકે છે. એવી પણ સંભાવના છે કે તે પ્રચાર દ્વારા ‘યુદ્ધના આંતરરાષ્ટ્રીય ભયને ઉશ્કેરતો’ છે.
ચીને વસ્તુઓ ભેગી કરવાની શું અસર થશે?
મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર ચીનની કાર્યવાહી ચિંતાનો વિષય છે. તાજેતરના વર્ષોમાં તેના લશ્કરી વિસ્તરણ અને તાઇવાન સાથે સતત વધી રહેલા તણાવને જોતાં, ‘લાંબા સંઘર્ષમાં ટકી રહેવા માટે જરૂરી શસ્ત્રોનો સંગ્રહ કરવો એ એલાર્મની ઘંટડીઓ વગાડે છે.’
આર્થિક રીતે, સંગ્રહ કેટલાક ઉદ્યોગો માટે ‘આશીર્વાદ અને અભિશાપ’ બની શકે છે. હમણાં માટે, કેટલીક કંપનીઓ અને બજારોમાં વ્યાપક વેચાણ જોવા મળી રહ્યું છે, પરંતુ તે જ સમયે ‘લાંબા ગાળાના જોખમો અનેક ગણા વધી રહ્યા છે’ અને સ્ટોકપાઇલિંગ આખરે ‘વેચાણ વૃદ્ધિ ઘટાડી શકે છે.’
એવા સંકેતો પણ મળી રહ્યા છે કે ચીન પોતાને અમેરિકાથી દૂર કરવા માટે વધુ પગલાં લઈ રહ્યું છે. ટેલિગ્રાફના જણાવ્યા અનુસાર, આ વર્ષની શરૂઆતમાં જંગી માત્રામાં સોનું ખરીદવાની સાથે સાથે, ચીન પશ્ચિમ સાથેના સંઘર્ષની સ્થિતિમાં ડોલર પ્રતિબંધોથી પોતાને બચાવવા માટે યુએસ સરકારના દેવાની તેની હોલ્ડિંગ્સ પણ વેચી રહ્યું છે. આ રશિયાએ યુક્રેન પર આક્રમણ કર્યા પછી તેના પર લાદવામાં આવેલા પ્રતિબંધોની પ્રતિક્રિયામાં હોઈ શકે છે.