Us: ટેરિફ અંગે ચાલી રહેલા તણાવ વચ્ચે, યુએસ ટ્રેઝરી સેક્રેટરી સ્કોટ બેસન્ટે બુધવારે કહ્યું કે ભારત અને અમેરિકાના સંબંધો ખૂબ જ જટિલ છે. તેમણે કહ્યું કે રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ અને વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી વચ્ચે સારા સંબંધો છે અને અંતે બંને દેશો એક થશે. બેસન્ટનું આ નિવેદન એવા સમયે આવ્યું છે જ્યારે રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પે રશિયન તેલ ખરીદવા માટે ભારત પર વધારાનો 25% ટેરિફ લાદ્યો હતો. ત્યારબાદ ભારત પર કુલ 50 ટકા ટેરિફ લાદવામાં આવ્યો છે.
‘મોદી અને ટ્રમ્પ વચ્ચે સારા સંબંધો’
એક મુલાકાત દરમિયાન, બેસન્ટે કહ્યું, આ ખૂબ જ જટિલ સંબંધ છે. રાષ્ટ્રપતિ (ડોનાલ્ડ) ટ્રમ્પ અને વડા પ્રધાન મોદી વચ્ચે વ્યક્તિગત સ્તરે સારા સંબંધો છે અને તે ફક્ત રશિયન તેલના મુદ્દા સુધી મર્યાદિત નથી. ભારત વિશ્વનું સૌથી મોટું લોકશાહી છે અને અમેરિકા સૌથી મોટું અર્થતંત્ર છે. મને વિશ્વાસ છે કે અંતે આપણે એક થઈશું. મને આશા હતી કે ભારત સાથેનો વેપાર કરાર અમેરિકાનો પ્રારંભિક કરાર હશે, પરંતુ તે બન્યું નહીં. ભારતે ઘણા સમય પહેલા વાટાઘાટો શરૂ કરી દીધી હતી, પરંતુ હજુ સુધી સોદો થયો નથી. મને લાગ્યું હતું કે મે-જૂન સુધીમાં આ સોદો થઈ જશે. બેસન્ટે કહ્યું કે તેમને લાગ્યું કે ભારત સાથેનો વેપાર કરાર અમેરિકાના પ્રથમ સોદાઓમાંનો એક હશે, પરંતુ તે થયો નહીં. તેમણે કહ્યું કે ટ્રમ્પે વિશ્વભરના દેશો પર મોટા પાયે ટેરિફ લાદવાની જાહેરાત કરી ત્યારે ભારતે “લિબરેશન ડે” (2 એપ્રિલ, 2025) પછી તરત જ ટેરિફ વાટાઘાટો શરૂ કરી હતી. તેમણે કહ્યું, “મેં વિચાર્યું હતું કે આપણે મે-જૂન સુધીમાં ભારત સાથે કરાર કરીશું. પરંતુ વાટાઘાટોમાં વિલંબ થતો રહ્યો અને પછી રશિયન ક્રૂડ ઓઇલ ખરીદવાનો પાસું પણ સામે આવ્યો, જેના કારણે મામલો વધુ જટિલ બન્યો.
રૂપિયા વિશે આ મોટી વાત કહી
બેસન્ટે ફરી કહ્યું, મને વિશ્વાસ છે કે અંતે આપણે સાથે આવીશું. તેમણે કહ્યું કે વેપાર ખાધની સ્થિતિમાં અમેરિકાનો ફાયદો છે. ભારત આપણને માલ વેચી રહ્યું છે. તેમના ટેરિફ ખૂબ ઊંચા છે અને તેમની પાસે અમારી પાસે મોટી સરપ્લસ છે. જ્યારે તેમને પૂછવામાં આવ્યું કે શું ભારત બ્રિક્સ દેશો સાથે રૂપિયામાં વેપાર કરીને ડોલરથી દૂર જઈ શકે છે? આ અંગે બેસન્ટે કહ્યું, “મને ચિંતા કરવાની ઘણી બાબતો છે, પરંતુ રૂપિયો રિઝર્વ કરન્સી બનવો તેમાંથી એક નથી. રૂપિયો હાલમાં ડોલર સામે ઐતિહાસિક નીચા સ્તરે છે.
તેમણે એમ પણ કહ્યું કે અમેરિકાને તેના યુરોપિયન સાથીઓ પાસેથી વધુ સહયોગની જરૂર છે. યુરોપિયન દેશો ભારતીયો પર ટેરિફ દબાણ નથી મૂકી રહ્યા, પરંતુ તેઓ તે જ રિફાઇન્ડ ઓઇલ ઉત્પાદનો ખરીદી રહ્યા છે જે રશિયન ક્રૂડ ઓઇલમાંથી બનાવવામાં આવી રહ્યા છે. સોમવારે, વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ કહ્યું હતું કે તેઓ ભારતીય ખેડૂતો, પશુપાલકો, નાના ઉદ્યોગોના હિત સાથે સમાધાન કરી શકતા નથી. અમારા પર દબાણ વધી શકે છે, પરંતુ અમે તેને સહન કરીશું.