Trump: ટ્રમ્પની ‘કાતર’ના કારણે નાસા પણ મુશ્કેલીમાં: ચંદ્ર-મંગળ જેવા મિશન મુશ્કેલીમાં, 2100 વૈજ્ઞાનિકોની નોકરીઓ જોખમમાં

Trump: અમેરિકાની અવકાશ એજન્સી નાસા એક મોટા સંકટમાંથી પસાર થઈ રહી છે. ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્ર દ્વારા 2026 માટે મોકલવામાં આવેલા બજેટ પ્રસ્તાવમાં નાસાના ભંડોળમાં 25% કાપ મૂકવાનું સૂચન કરવામાં આવ્યું છે. આ કાપને કારણે, એજન્સીમાંથી 2,145 વરિષ્ઠ કર્મચારીઓનું વિદાય નિશ્ચિત માનવામાં આવે છે. એક આંતરરાષ્ટ્રીય અહેવાલ મુજબ, આ બધા કર્મચારીઓ ઉચ્ચ તકનીકી અથવા મેનેજમેન્ટ હોદ્દા પર છે.

આ નિર્ણય એવા સમયે આવ્યો છે જ્યારે અમેરિકા અવકાશમાં નવી ઊંચાઈઓ સ્પર્શવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે. ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્ર કહે છે કે તે સરકારી ખર્ચમાં ઘટાડો કરવા માંગે છે, અને આ ક્રમમાં, નાસાના નવ મુખ્ય ભંડોળ શ્રેણીઓમાંથી આઠમાં કાપ મૂકવાનો પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો છે. આમાં અવકાશ વિજ્ઞાન, મિશન સપોર્ટ, પૃથ્વી વિજ્ઞાન, અવકાશ ટેકનોલોજી, આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ સ્ટેશન અને અભ્યાસનો સમાવેશ થાય છે.

મિશન પ્રભાવિત થઈ શકે છે

બજેટમાં આ મોટો કાપ નાસાના ઘણા મહત્વપૂર્ણ અવકાશ મિશનને અસર કરી શકે છે. રિપોર્ટ મુજબ, સ્પેસ લોન્ચ સિસ્ટમ રોકેટ અને ઓરિયન કેપ્સ્યુલને બંધ કરવાની ભલામણ કરવામાં આવી છે. આ ઉપરાંત, આંતરરાષ્ટ્રીય સ્ટેશન પર ક્રૂ અને કાર્ગો ફ્લાઇટ્સ પણ ઘટાડી શકાય છે. આ ફેરફારો ભવિષ્યના ચંદ્ર અને મંગળ મિશનને પણ અવરોધી શકે છે.

કોનું પ્રસ્થાન નિશ્ચિત છે?

જે 2,145 લોકોને છટણી કરવામાં આવશે તે સરકારના વરિષ્ઠ સ્તરના કર્મચારીઓ છે, જેમની શ્રેણીઓ GS-13 થી GS-15 સુધીની છે. આમાંથી, લગભગ 875 કર્મચારીઓ GS-15 શ્રેણીમાં છે, જેઓ NASA ના મુખ્ય તકનીકી અને વ્યવસ્થાપન કાર્યોનું સંચાલન કરે છે. આ લોકોમાં વિજ્ઞાન, માનવ અવકાશ ઉડાન, IT, નાણાં અને સુવિધા વ્યવસ્થાપન જેવા મુખ્ય એકમોના લોકો શામેલ છે.

1960 ના દાયકા જેવી પરિસ્થિતિ

જો આ દરખાસ્ત સંસદ દ્વારા પસાર થાય છે, તો NASA ને 1960 ના દાયકા પછી પહેલીવાર સૌથી નાના સ્ટાફ અને બજેટ સાથે કામ કરવું પડશે. ઇન્ટરનેશનલ અનુસાર, આ છટણી NASA ના તમામ 10 પ્રાદેશિક કેન્દ્રો પર લાગુ થશે. નાસાના પ્રવક્તા બેથની સ્ટીવન્સે કહ્યું છે કે એજન્સી તેના મિશન માટે પ્રતિબદ્ધ છે અને નવા બજેટ અનુસાર પ્રાથમિકતાઓ સાથે આગળ વધશે.

કર્મચારીઓ ખાનગી ક્ષેત્ર તરફ આગળ વધી રહ્યા છે

રિપોર્ટમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે નાસા છોડીને જતા કર્મચારીઓ કદાચ ફરીથી પાછા ફરવા માંગતા ન હોય, કારણ કે ખાનગી અવકાશ કંપનીઓ હવે સારા પગાર અને સુવિધાઓ આપી રહી છે. આ ઉપરાંત, રોબોટિક્સ જેવા અન્ય ઉદ્યોગોમાં પણ આ નિષ્ણાતોની માંગ ઝડપથી વધી રહી છે. એટલે કે, નાસા માત્ર માનવ સંસાધનો ગુમાવી રહ્યું નથી, પરંતુ દાયકાઓનો અનુભવ પણ ગુમાવી રહ્યું છે.

હજુ સુધી કોઈ કાનૂની મંજૂરી નથી

જોકે, આ દરખાસ્તોને હજુ સુધી કાયદેસર રીતે અમલમાં મૂકવામાં આવી નથી. યુએસ કોંગ્રેસની એપ્રોપ્રિએશન્સ કમિટી પણ આ દરખાસ્તને નકારી શકે છે. માર્ચમાં, સેનેટ કોમર્સ કમિટી (જે નાસાનું નિરીક્ષણ કરે છે) એ એક બિલમાં સૂચવ્યું હતું કે તે નાસાના કર્મચારીઓની સંખ્યા જાળવી રાખવા માંગે છે. પરંતુ જ્યાં સુધી નિર્ણય ન આવે ત્યાં સુધી નાસા સંકટમાં રહેશે.

વૈજ્ઞાનિકોનો ચિંતા અને વિરોધ

ધ પ્લેનેટરી સોસાયટીના મુખ્ય નીતિ વિશ્લેષક કેસી ડ્રેયરએ ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી કે નાસા તેનું સંચાલન અને તકનીકી કુશળતા ગુમાવશે. સરકારની વ્યૂહરચના શું છે? આપણે ક્યાં જઈ રહ્યા છીએ? તેમણે કહ્યું કે જો આ કાપ લાગુ કરવામાં આવશે, તો નાસાના લાંબા ગાળાના આયોજન અને નેતૃત્વ ક્ષમતા બંનેને ગંભીર અસર થશે.