Syria: સમય જતાં ઈરાન અને સીરિયા વચ્ચેના સંબંધો કેટલા બગડ્યા છે તેનો અંદાજ એક ઘટના પરથી લગાવી શકાય છે. ઇઝરાયલી અખબાર મારિવના સમાચાર મુજબ, સીરિયા સરકારે આ અઠવાડિયે ઈરાનના ટોચના સુરક્ષા અધિકારી અલી લારીજાનીના વિમાનને તેના હવાઇ ક્ષેત્રમાંથી પસાર થવા દીધો નહીં.

ઈરાન અને સીરિયા વચ્ચેના સંબંધોમાં ઝડપથી વધી રહેલી કડવાશ તાજેતરની ઘટના પરથી સ્પષ્ટ દેખાય છે. ઇઝરાયલી અખબાર મારિવના જણાવ્યા મુજબ, સીરિયા સરકારે આ અઠવાડિયે ઈરાનના ટોચના સુરક્ષા અધિકારી અને સુપ્રીમ લીડર આયાતુલ્લાહ અલી ખામેનીના નજીકના સહાયક અલી લારીજાનીના વિમાનને તેના હવાઇ ક્ષેત્રમાં પ્રવેશવા દીધો નહીં. પરિણામે, લારીજાનીનું વિમાન ઇરાક અને તુર્કી થઈને લેબનોન પહોંચવું પડ્યું.

આ પગલું બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોમાં બગાડનો મોટો સંકેત માનવામાં આવી રહ્યો છે. હકીકતમાં, ગયા વર્ષના અંતમાં, ભૂતપૂર્વ સીરિયાઈ રાષ્ટ્રપતિ બશર અલ-અસદને સત્તા પરથી દૂર કરવામાં આવ્યા હતા. તેમના ઉત્તરાધિકારી અહેમદ અલ-શારાએ સત્તા સંભાળ્યા પછી, સીરિયામાં ઈરાનની લશ્કરી હાજરીને અસ્થિર બનાવનારી ગણાવી હતી. ઈરાન ઈન્ટરનેશનલે કહ્યું છે કે તે આ ફ્લાઇટ રૂટ સંબંધિત ઇઝરાયલી મીડિયા રિપોર્ટને સ્વતંત્ર રીતે ચકાસી શક્યું નથી, પરંતુ નિષ્ણાતો માને છે કે આ ઘટના સીરિયાના નવા રાજકીય વલણ અને પ્રાદેશિક સંતુલનમાં પરિવર્તન સૂચવે છે.

લારિજાની લેબનોન કેમ પહોંચ્યા?

અલી લારિજાની ઈરાનની સુપ્રીમ નેશનલ સિક્યુરિટી કાઉન્સિલના સેક્રેટરી છે. તેઓ બુધવારે લેબનોનની રાજધાની બૈરુત પહોંચ્યા. અહીં તેઓ રાષ્ટ્રપતિ જોસેફ અઓન, સંસદના અધ્યક્ષ નબીહ બેરી અને હિઝબુલ્લાહના વરિષ્ઠ નેતા નઈમ કાસિમને મળ્યા. જોકે, લેબનોનના રાષ્ટ્રપતિ અઓનએ સ્પષ્ટ શબ્દોમાં કહ્યું કે દેશમાં કોઈપણ જૂથે શસ્ત્રો રાખવા જોઈએ નહીં અને વિદેશી સહાય લેવા પર પ્રતિબંધ હોવો જોઈએ. તેમણે ચેતવણી આપી હતી કે લેબનોનની આંતરિક બાબતોમાં બાહ્ય હસ્તક્ષેપ સહન કરવામાં આવશે નહીં.

સંબંધો કેવી રીતે બગડ્યા?

સીરિયા અને ઈરાન દાયકાઓથી નજીકના સાથી રહ્યા છે, ખાસ કરીને સીરિયન ગૃહયુદ્ધ દરમિયાન, જ્યારે ઈરાને અસદ સરકારને લશ્કરી અને આર્થિક સહાય પૂરી પાડી હતી. પરંતુ સત્તા પરિવર્તન પછી, દમાસ્કસે સ્પષ્ટ કરી દીધું છે કે તે હવે તેના ક્ષેત્રમાં બાહ્ય લશ્કરી હાજરીને મર્યાદિત કરવા માંગે છે. અલી લારીજાનીના વિમાનને અટકાવવામાં આવવું એ આ બદલાયેલા વલણનું સૌથી નક્કર ઉદાહરણ છે, જે આગામી સમયમાં મધ્ય પૂર્વના રાજદ્વારી સમીકરણો પર ઊંડી અસર કરી શકે છે.