Russia : યુએસએ 25 ટકા ડ્યુટીનું નોટિફિકેશન જારી કર્યું છે, પરંતુ દંડની રકમ હજુ સુધી જાહેર કરવામાં આવી નથી.
જો ભારત ભારતીય નિકાસ પર વધારાની ડ્યુટી અથવા દંડ લાદવાની યુએસ ધમકીઓથી બચવા માટે રશિયાથી ક્રૂડ ઓઇલની આયાત બંધ કરે છે, તો દેશના વાર્ષિક તેલ આયાત બિલમાં 9-11 અબજ યુએસ ડોલરનો વધારો થઈ શકે છે. વિશ્લેષકોએ આ અંદાજ લગાવ્યો હતો. ભારત વિશ્વનો ત્રીજો સૌથી મોટો તેલ ગ્રાહક અને આયાતકાર દેશ છે. ફેબ્રુઆરી 2022 માં રશિયાએ યુક્રેન પર આક્રમણ કર્યા પછી પશ્ચિમી દેશોએ મોસ્કો પર પ્રતિબંધો લાદ્યા હતા. આ પછી, રશિયા પાસેથી સસ્તું તેલ ખરીદીને ભારતને નોંધપાત્ર ફાયદો થયો. જોકે, યુએસ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ભારતીય માલ પર 25 ટકા ડ્યુટી અને રશિયા પાસેથી તેલ અને શસ્ત્રો ખરીદવા માટે દંડની જાહેરાત કર્યા પછી પરિસ્થિતિ હવે બદલાઈ ગઈ છે.
દંડની રકમ હજુ સુધી જાહેર કરવામાં આવી નથી
યુએસએ 25 ટકા ડ્યુટીનું નોટિફિકેશન જારી કર્યું છે, પરંતુ દંડની રકમ હજુ સુધી જાહેર કરવામાં આવી નથી. ગ્લોબલ એનાલિસ્ટ કેપ્લરના મુખ્ય સંશોધન વિશ્લેષક સુમિત રિટોલિયાએ તેને “દ્વિ-માર્ગી દબાણ” ગણાવ્યું. એક તરફ, EU પ્રતિબંધો ભારતીય રિફાઇનરીઓને અસર કરશે, જ્યારે બીજી તરફ, યુએસ ટેરિફનો ભય ભારતના રશિયન તેલ વેપાર માળખાને અસર કરશે. “આ બધા પગલાં એકસાથે ભારતની ક્રૂડ ઓઇલ ખરીદીની સુગમતા ઘટાડે છે, પાલનનું જોખમ વધારે છે અને નોંધપાત્ર ખર્ચ અનિશ્ચિતતા બનાવે છે,” તેમણે કહ્યું. કેપ્લરના ડેટા જુલાઈમાં ભારતના રશિયન ક્રૂડ ઓઇલ આયાતમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો દર્શાવે છે (જૂનમાં દરરોજ 1.8 મિલિયન બેરલની સરખામણીમાં દરરોજ 2.1 મિલિયન બેરલ).
જોકે, આ ઘટાડો નિયમિત રિફાઇનરી જાળવણી અને નબળા ચોમાસા-પ્રેરિત માંગને કારણે પણ હોઈ શકે છે. રાજ્ય સંચાલિત રિફાઇનરીઓમાં આ ઘટાડો વધુ સ્પષ્ટ છે. ખાનગી રિફાઇનરીઓ પણ ખરીદીમાં વૈવિધ્યીકરણ કરી રહી છે.
ભારતની અમેરિકાથી ક્રૂડ ઓઇલની આયાતમાં વધારો
એક અહેવાલ મુજબ, ભારતે 2025માં અમેરિકાથી ક્રૂડ ઓઇલની આયાતમાં તીવ્ર વધારો કર્યો છે. જાન્યુઆરીથી જૂન 2025 દરમિયાન, સરેરાશ 0.271 મિલિયન બેરલ પ્રતિ દિવસ ક્રૂડ ઓઇલની આયાત કરવામાં આવી હતી, જે ગયા વર્ષ કરતાં 51% વધુ છે. એપ્રિલથી જૂન ક્વાર્ટરમાં, આ વધારો 114% સુધી પહોંચ્યો હતો. ફક્ત જુલાઈ 2025માં જ અમેરિકાથી જૂન કરતાં 23% વધુ તેલ આવ્યું હતું. હવે ભારતની કુલ ક્રૂડ ઓઇલ આયાતમાં અમેરિકાનો હિસ્સો 8% છે, જે ગયા વર્ષે માત્ર 3% હતો. નાણાકીય વર્ષ 2025-26ના પ્રથમ ક્વાર્ટરમાં આ આયાતનું મૂલ્ય $3.7 બિલિયન સુધી પહોંચી ગયું છે, જ્યારે ગયા વર્ષે તે $1.73 બિલિયન હતું.
આ ઉપરાંત, ભારત અમેરિકાથી LPG અને LNG આયાતમાં પણ વધારો કરી રહ્યું છે. નાણાકીય વર્ષ 2024-25માં LNG આયાત $2.46 બિલિયન સુધી પહોંચી ગઈ. અબજો ડોલરના લાંબા ગાળાના કરાર પર વાટાઘાટો ચાલી રહી છે, જે બંને દેશોની ઊર્જા ભાગીદારીને વધુ મજબૂત બનાવવાની અપેક્ષા છે.