SCO Summit : SCO કોન્ફરન્સમાં પાકિસ્તાને ફરી ગાયું ચીનનું ‘OBOR’ ગીત, ભારતે કર્યો જોરદાર વિરોધ

SCO Summit : પાકિસ્તાને SCO સમિટમાં ચીનના BRI એટલે કે OBORને સમર્થન આપ્યું છે. પરંતુ ભારતે તેને નકારી કાઢ્યું છે અને કહ્યું છે કે તે પ્રાદેશિક અખંડિતતા અને સાર્વભૌમત્વની વિરુદ્ધ છે કારણ કે તે પીઓકે વિસ્તારમાં બનેલું છે.

ઈસ્લામાબાદ: શાંઘાઈ સમિટ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશન (SCO) કોન્ફરન્સમાં પાકિસ્તાને ફરી એકવાર ચીનના ‘વન બેલ્ટ વન રોડ’ (OBOR) પ્રોજેક્ટને ઉત્તમ ગણાવવાની ભલામણ કરી હતી, ત્યારે ભારતે હંમેશની જેમ તેનો સખત વિરોધ કર્યો હતો. ભારતે ચીનની મહત્વાકાંક્ષી ‘વન બેલ્ટ વન રોડ’ (OBOR) પહેલને સમર્થન આપવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. આ સાથે જ શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશન (SCO)માં ભારત એકમાત્ર એવો દેશ બની ગયો છે જેણે આ વિવાદાસ્પદ કનેક્ટિવિટી પ્રોજેક્ટને સમર્થન આપ્યું નથી.

તમને જણાવી દઈએ કે OBOR પ્રોજેક્ટમાં કહેવાતા ચાઈના-પાકિસ્તાન ઈકોનોમિક કોરિડોર (CPEC)નો સમાવેશ થાય છે જે કાશ્મીરના પાકિસ્તાન અધિકૃત ભાગમાંથી પસાર થાય છે. ઇસ્લામાબાદ દ્વારા આયોજિત SCO કાઉન્સિલ ઓફ હેડ્સ ઓફ ગવર્નમેન્ટ સમિટના અંતે જારી કરાયેલ સંયુક્ત સંદેશાવ્યવહારમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે રશિયા, બેલારુસ, ઈરાન, કઝાકિસ્તાન, કિર્ગિસ્તાન, પાકિસ્તાન, તાજિકિસ્તાન અને ઉઝબેકિસ્તાને ચીનની કનેક્ટિવિટી પહેલ માટે તેમના સમર્થનની પુનઃ પુષ્ટિ કરી છે. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે દેશોએ યુરેશિયન ઈકોનોમિક યુનિયનને OBOR સાથે જોડવાના પ્રયાસો સહિત પ્રોજેક્ટના અમલીકરણ પર ચાલી રહેલા કામની નોંધ લીધી છે. અગાઉની SCO સમિટમાં પણ ભારતે OBORને સમર્થન આપવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.

BRI નામ બદલીને OBOR કરવામાં આવ્યું

ચીને બેલ્ટ એન્ડ રોડ ઇનિશિયેટિવ (BRI)નું નામ બદલીને OBOR કરી દીધું છે. જો કે, ભારત પહેલેથી જ તેની આકરી ટીકા કરતું આવ્યું છે, કારણ કે આ પ્રોજેક્ટમાં કહેવાતા ચાઇના-પાકિસ્તાન ઇકોનોમિક કોરિડોર (CPEC)નો સમાવેશ થાય છે જે કાશ્મીરના પાકિસ્તાનના કબજા હેઠળના ભાગમાંથી પસાર થાય છે. OBOR સામે વૈશ્વિક ટીકા વધી રહી છે, કારણ કે પહેલ સંબંધિત પ્રોજેક્ટ અમલમાં મૂકતી વખતે ઘણા દેશો દેવાના બોજમાં દબાયેલા છે. SCO સમિટમાં તેમના સંબોધનમાં, વિદેશ પ્રધાન એસ. જયશંકરે કહ્યું હતું કે “દેવું એ ગંભીર ચિંતાનો વિષય છે” પરંતુ વધુ વિગતો આપી ન હતી. “સહયોગી જોડાણ નવી ક્ષમતાઓનું સર્જન કરી શકે છે,” તેમણે કહ્યું.

પાકિસ્તાન-ચીને સંયુક્ત રિલીઝમાં શું કહ્યું?

સંયુક્ત સંદેશાવ્યવહારમાં જણાવ્યું હતું કે પ્રતિનિધિમંડળના વડાઓએ SCO, યુરેશિયન ઈકોનોમિક યુનિયન, દક્ષિણપૂર્વ એશિયાઈ રાષ્ટ્રોના સંગઠન તેમજ અન્ય રસ ધરાવતા દેશો અને બહુપક્ષીય સંગઠનોની ભાગીદારી સાથે ‘ગ્રેટર યુરેશિયન પાર્ટનરશિપ’ બનાવવાના પ્રસ્તાવની નોંધ લીધી હતી. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, “પ્રતિનિધિમંડળોના વડાઓએ 2030 સુધીના સમયગાળા માટે SCO આર્થિક વિકાસ વ્યૂહરચના અને SCO સભ્ય દેશોના બહુપક્ષીય વ્યાપાર અને આર્થિક સહયોગના કાર્યક્રમને અપનાવીને, SCO ક્ષેત્રમાં સ્થિર આર્થિક અને સામાજિક વિકાસ સુનિશ્ચિત કરવાની તેમની ઇચ્છાને પુનઃપુષ્ટિ કરી.” અમલીકરણના મહત્વની નોંધ લીધી. “તેઓએ સંબંધિત કાર્ય યોજનાઓને અમલમાં મૂકવા માટે સંબંધિત સહકાર મિકેનિઝમ્સ દ્વારા સંકલિત પ્રયાસોની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો,” તે જણાવ્યું હતું. SCO સમિટની અધ્યક્ષતા પાકિસ્તાનના વડાપ્રધાન શાહબાઝ શરીફે કરી હતી. ભારતના વિદેશ મંત્રી એસ.

જયશંકર ઉપરાંત બેલારુસના વડાપ્રધાન રોમન ગોલોવચેન્કો, ચીનના વડાપ્રધાન લી કેકિઆંગ, રશિયાના વડાપ્રધાન મિખાઈલ મિશુસ્ટીન, ઈરાનના પ્રથમ ઉપરાષ્ટ્રપતિ મોહમ્મદ રેઝા આરેફ, કઝાખસ્તાનના વડાપ્રધાન ઓલજાસ બેકટેનોવ, કિર્ગીઝ કેબિનેટના ચીફ અકીલબેક જાપારોવ, મોંગોલિયાના વડાપ્રધાન ઓયસાન-ઓન, ઈરાનના વડા પ્રધાન ઓલજાસ બેકટેનોવ. તાજિકિસ્તાનના વડાપ્રધાન કોહિર રસુલઝોદા, તુર્કમેનિસ્તાનના ઉપાધ્યક્ષ રાશિદ મેરેદોવ અને ઉઝબેકિસ્તાનના વડાપ્રધાન અબ્દુલ્લા અરીપોવ આ સંમેલનમાં ભાગ લઈ રહ્યા છે.