Saudi Arabia: સાઉદી અરેબિયામાં મૃત્યુદંડ અંગે સમગ્ર વિશ્વમાં ચિંતા વધી રહી છે. આંતરરાષ્ટ્રીય માનવાધિકાર સંગઠન એમ્નેસ્ટી ઇન્ટરનેશનલનું કહેવું છે કે ગયા વર્ષે સાઉદી અરેબિયામાં રેકોર્ડ સંખ્યામાં લોકોને ફાંસી આપવામાં આવી હતી. આમાંના મોટાભાગના કેસ ડ્રગ સંબંધિત ગુનાઓનો સમાવેશ થાય છે, જે જીવલેણ નહોતા. આ અંગે સાઉદી સરકાર તરફથી કોઈ સત્તાવાર પ્રતિક્રિયા આવી નથી, પરંતુ માનવાધિકાર જૂથો તેને માનવાધિકારનું ગંભીર ઉલ્લંઘન ગણાવી રહ્યા છે.
એક આંતરરાષ્ટ્રીય અહેવાલ મુજબ, વર્ષ 2023 માં સાઉદી અરેબિયામાં કુલ 345 લોકોને મૃત્યુદંડની સજા ફટકારવામાં આવી હતી, જે છેલ્લા 30 વર્ષમાં સૌથી વધુ છે. તે જ સમયે, આ વર્ષના પ્રથમ છ મહિનામાં જ 180 લોકોને ફાંસી આપવામાં આવી છે. જો આ ગતિ ચાલુ રહે તો 2024 માં પણ એક નવો રેકોર્ડ બની શકે છે.
ડ્રગ્સ સંબંધિત કેસોમાં સૌથી વધુ મૃત્યુદંડ
એક અન્ય માનવાધિકાર સંગઠન ‘રિપ્રાઇવ’ અનુસાર, આ વર્ષે સાઉદી અરેબિયામાં લગભગ બે તૃતીયાંશ ફાંસીની સજા ડ્રગ સંબંધિત કેસોમાં આપવામાં આવી છે. આ એવા ગુનાઓ હતા જેમાં કોઈનું મૃત્યુ થયું ન હતું. આંતરરાષ્ટ્રીય માનવાધિકાર સંગઠને પણ એ જ ચિંતા વ્યક્ત કરી છે કે અહિંસક ગુનાઓ માટે આટલી કઠોર સજા આપવી ખોટી છે.
વિદેશી નાગરિકો વધુ પ્રભાવિત થયા
એમ્નેસ્ટીના અહેવાલ મુજબ, સાઉદી અરેબિયામાં ડ્રગના કેસમાં મૃત્યુદંડની સજા પામેલા લોકોમાં મોટી સંખ્યામાં વિદેશી નાગરિકો છે. આમાંના ઘણા લોકો ન તો તેમની કાનૂની પ્રક્રિયાથી વાકેફ હતા અને ન તો તેમને વકીલ મળ્યો હતો. આ વર્ષે જ સાઉદીમાં ફાંસી આપવામાં આવેલા અડધાથી વધુ લોકો વિદેશી નાગરિકો હતા.
બળજબરીથી ફસાયેલ માછીમાર
આવો જ એક કિસ્સો ઇજિપ્તના રહેવાસી એસામ અહેમદનો છે. 2021 માં, તે માછીમારીની બોટ પર કામ કરતો હતો. પરિવારના જણાવ્યા અનુસાર, બોટના માલિકે તેને બંદૂકની અણીએ ડ્રગ સંબંધિત સામાન લઈ જવા માટે દબાણ કર્યું હતું. બાદમાં તેને સાઉદીમાં પકડવામાં આવ્યો અને મૃત્યુદંડની સજા ફટકારવામાં આવી. તેનો પરિવાર હવે દરરોજ ભયમાં જીવી રહ્યો છે.
‘વિઝન 2030’ ની આડમાં કડકતા
‘વિઝન 2030’ હેઠળ સાઉદી અરેબિયામાં મોટા ફેરફારો કરવામાં આવી રહ્યા છે. મહિલાઓને વાહન ચલાવવાની સ્વતંત્રતા આપવા, વિદેશી રોકાણ વધારવાના પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે. પરંતુ બીજી તરફ, માનવાધિકાર કાર્યકરો, વેપારી વર્ગ અને અન્ય લોકો પર કડકતા વધી છે. 2021 માં, સરકારે ડ્રગ્સના કેસમાં મૃત્યુદંડ પર પ્રતિબંધની જાહેરાત કરી હતી, પરંતુ ત્રણ વર્ષમાં આ પ્રતિબંધ કોઈ કારણ વગર હટાવી લેવામાં આવ્યો હતો.