Pakistan સમુદ્રમાં કૃત્રિમ ટાપુ કેમ બનાવી રહ્યું છે? કયા પાસામાં તે ભારતને પાછળ છોડી દેવા માંગે છે?

Pakistan: પાકિસ્તાન પીપીએલ સિંધ કિનારાથી 30 કિમી દૂર એક કૃત્રિમ ટાપુ બનાવી રહ્યું છે, જ્યાં 25 તેલના કુવા ખોદવામાં આવશે. આ પ્રોજેક્ટ ફેબ્રુઆરી સુધીમાં પૂર્ણ થવાનો છે. જોકે પાકિસ્તાન પાસે મોટા તેલ ભંડારના પુરાવા નથી, અને અગાઉના ખોદકામના પ્રયાસો નિષ્ફળ ગયા છે, ટ્રમ્પના મોટા તેલ ભંડારના દાવા બાદ પાકિસ્તાને તેની શોધખોળ વધુ તીવ્ર બનાવી છે.

પાકિસ્તાન પેટ્રોલિયમ લિમિટેડ (પીપીએલ) તેલ અને ગેસના સંશોધનને વેગ આપવા માટે સમુદ્રમાં એક કૃત્રિમ ટાપુ બનાવી રહ્યું છે. આ ટાપુ સિંધ કિનારાથી લગભગ 30 કિમી દૂર સુજાવલ નજીક બનાવવામાં આવી રહ્યો છે. સુજાવલ કરાચીથી આશરે 130 કિમી દૂર છે. પીપીએલના જનરલ મેનેજર અરશદ પાલેકરના જણાવ્યા અનુસાર, દરિયાઈ મોજાઓ ખોદકામમાં અવરોધ ન આવે તે માટે આ ટાપુ 6 ફૂટ ઊંચો બનાવવામાં આવી રહ્યો છે.

આ કૃત્રિમ ટાપુનું બાંધકામ આવતા વર્ષે ફેબ્રુઆરી સુધીમાં પૂર્ણ થવાની ધારણા છે. ટાપુ તૈયાર થયા પછી તરત જ તેલ માટે ખોદકામ શરૂ થશે. પીપીએલ અહીં 25 કુવા ખોદવાની યોજના ધરાવે છે. પાકિસ્તાન ભારતની દૈનિક ઉત્પાદન ક્ષમતાના માત્ર દસમા ભાગનું ઉત્પાદન કરે છે. તેલ ભંડારની દ્રષ્ટિએ આ દેશ વિશ્વમાં ૫૦મા ક્રમે છે. પાકિસ્તાન તેના ૮૦% થી વધુ તેલની આયાત કરે છે.

આ મોટો પ્રોજેક્ટ પાકિસ્તાનમાં પ્રથમ છે.

માટી, રેતી અને અન્ય સામગ્રીને દરિયામાં નાખીને જમીન બનાવવી એ પાકિસ્તાન માટે સંપૂર્ણપણે નવી પદ્ધતિ છે. જો કે, આ પદ્ધતિનો ઉપયોગ વિશ્વના ઘણા દેશોમાં પહેલાથી જ થઈ રહ્યો છે. યુએઈએ પણ આવા ટાપુઓ બનાવીને તેની તેલ ઉત્પાદન ક્ષમતામાં વધારો કર્યો છે અને દરિયા કિનારાના તેલ કુવાઓનો ઉપયોગ ઘટાડ્યો છે.

કૃત્રિમ ટાપુઓ બનાવવાનો એક મોટો ફાયદો એ છે કે કામદારો ટાપુ પર રહી શકે છે. આ મુસાફરી ખર્ચ ઘટાડે છે અને સમય બચાવે છે, જેનાથી કામ ઝડપી અને સસ્તું બને છે. અમેરિકા, યુકે અને મધ્ય પૂર્વના ઘણા દેશોએ વિવિધ હેતુઓ માટે આવા કૃત્રિમ ટાપુઓ બનાવ્યા છે. ૧૯૦૦ ના દાયકાની શરૂઆતથી જાપાને લગભગ ૫૦ કૃત્રિમ ટાપુઓ બનાવ્યા છે. ચીને પણ આવું કર્યું છે.

પાકિસ્તાન સામે મુખ્ય ચિંતાઓ શું છે?

સૌથી મોટી સમસ્યા એ છે કે પાકિસ્તાનના મોટા તેલ ભંડારના કોઈ નક્કર પુરાવા નથી. 2019 માં, કરાચી નજીક કેકરા-1 ડ્રિલિંગ નિષ્ફળ ગયું. આ પછી, અમેરિકન કંપની એક્સોન મોબિલ પાકિસ્તાનથી પાછી ખેંચી ગઈ. તાજેતરના વર્ષોમાં, કુવૈત પેટ્રોલિયમ, શેલ અને ટોટલએનર્જી પણ પાકિસ્તાન છોડી ગયા છે.

ટ્રમ્પના દાવાને પગલે પાકિસ્તાને પગલાં લીધાં

ખરેખર, યુએસ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે તાજેતરમાં ટ્રુથ સોશિયલ પર દાવો કર્યો હતો કે પાકિસ્તાન અને અમેરિકા સંયુક્ત રીતે પાકિસ્તાનના વિશાળ તેલ ભંડારનો વિકાસ કરશે. તેમણે એમ પણ કહ્યું હતું કે ભારત ભવિષ્યમાં પાકિસ્તાન પાસેથી પણ તેલ ખરીદી શકે છે. આ દાવાઓને પગલે, પાકિસ્તાને પીપીએલ સહિત ઘણી કંપનીઓને નવા ઓફશોર લાઇસન્સ આપ્યા છે.

નવો ટાપુ સિંધુ બેસિન નજીક બનાવવામાં આવી રહ્યો છે, જ્યાં ભારતનું પ્રખ્યાત બોમ્બે હાઇ સ્થિત છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ વિસ્તારમાં તેલ મળી શકે છે, પરંતુ વાસ્તવિક પડકાર એ છે કે શું તે ઉપયોગી માત્રામાં મળશે. સોશિયલ મીડિયા પર કેટલાક લોકો આ પ્રોજેક્ટની મજાક પણ ઉડાવી રહ્યા છે. એક વ્યક્તિએ લખ્યું કે ટ્રમ્પે એક નિવેદન આપ્યું અને આખા દેશે સમુદ્રમાં ટાપુઓ બનાવવાનું શરૂ કરી દીધું. જો તેલ ન મળે, તો તે ફક્ત રેતીનો મોંઘો ઢગલો હશે.