Pakistan: પાકિસ્તાન ચીની બનાવટના શસ્ત્રો માટે મધ્યસ્થી તરીકે કામ કરી રહ્યું છે અને તેને અન્ય દેશોને વેચી રહ્યું છે. ચાર પાકિસ્તાની અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, પાકિસ્તાને લિબિયન નેશનલ આર્મી સાથે 4.6 બિલિયન ડોલરનો લશ્કરી કરાર કર્યો છે. આ કરારમાં ચીન-પાકિસ્તાન JF-17 ફાઇટર જેટનો પણ સમાવેશ થાય છે. આ કરાર સંયુક્ત રાષ્ટ્રના શસ્ત્ર પ્રતિબંધ છતાં થયો છે.
ચીને પૈસા કમાવવા માટે મધ્યસ્થીનો વ્યવસાય શરૂ કર્યો છે. તે હવે અન્ય દેશોને ચીની બનાવટના ફાઇટર જેટ વેચી રહ્યું છે. તાજેતરમાં, ચાર પાકિસ્તાની અધિકારીઓએ આ વાતનો ખુલાસો કર્યો. તેમણે કહ્યું કે પાકિસ્તાને લિબિયન નેશનલ આર્મી સાથે 4.6 બિલિયન ડોલરનો લશ્કરી સાધનોનો કરાર કર્યો છે. આ કરાર એવા સમયે થયો છે જ્યારે લિબિયા પહેલાથી જ સંયુક્ત રાષ્ટ્રના શસ્ત્ર પ્રતિબંધ હેઠળ છે. તેને પાકિસ્તાનના અત્યાર સુધીના સૌથી મોટા શસ્ત્ર વેચાણમાંનું એક માનવામાં આવે છે.
આ કરારમાં મુખ્ય ખેલાડી JF-17 ફાઇટર જેટ છે, જે ચીનમાં ઉત્પાદિત છે અને ચીન અને પાકિસ્તાન દ્વારા સંયુક્ત રીતે વિકસિત કરવામાં આવ્યું છે, જે પાકિસ્તાન હવે આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં વેચી રહ્યું છે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, ગયા અઠવાડિયે પૂર્વીય લિબિયાના બેનગાઝી શહેરમાં કરારને અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું હતું. આ પાકિસ્તાનના લશ્કરી વડા, ફિલ્ડ માર્શલ અસીમ મુનીર અને લિબિયન નેશનલ આર્મી (LNA) ના ડેપ્યુટી કમાન્ડર-ઇન-ચીફ, સદ્દામ ખલીફા હફ્તર વચ્ચેની મુલાકાત હતી.
લિબિયાએ સોદાની પુષ્ટિ કરી
પાકિસ્તાનના વિદેશ મંત્રાલય, સંરક્ષણ મંત્રાલય અથવા સેના તરફથી કોઈ સત્તાવાર નિવેદન આવ્યું નથી. ડ્રાફ્ટ ડીલ મુજબ, લિબિયા 16 JF-17 ફાઇટર જેટ અને 12 સુપર મુશ્શાક ટ્રેનર એરક્રાફ્ટ ખરીદી રહ્યું છે. JF-17 એ ચીન અને પાકિસ્તાન દ્વારા સંયુક્ત રીતે વિકસિત બહુ-ભૂમિકા ફાઇટર એરક્રાફ્ટ છે. પાકિસ્તાન તેને ઓછી કિંમતના છતાં આધુનિક ફાઇટર જેટ તરીકે વેચી રહ્યું છે. સુપર મુશ્શાક એરક્રાફ્ટનો ઉપયોગ પ્રારંભિક પાઇલટ તાલીમ માટે થાય છે.
એક પાકિસ્તાની અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે આ સોદામાં ભૂમિ, નૌકાદળ અને વાયુસેના માટે લશ્કરી સાધનોનો સમાવેશ થાય છે. આ લગભગ અઢી વર્ષમાં પહોંચાડવામાં આવશે. લિબિયન નેશનલ આર્મી (LNA) ની સત્તાવાર મીડિયા ચેનલે પણ પાકિસ્તાન સાથેના કરારની પુષ્ટિ કરી હતી. LNA ચીફ ખલીફા હફ્તરે જણાવ્યું હતું કે પાકિસ્તાન સાથે વ્યૂહાત્મક લશ્કરી સહયોગનો એક નવો તબક્કો શરૂ થયો છે.
આ સોદાની આસપાસનો વિવાદ શા માટે?
૨૦૧૧ થી લિબિયા પર યુએનનો શસ્ત્ર પ્રતિબંધ લાગુ છે. ડિસેમ્બર ૨૦૨૪ માં, યુએનના એક નિષ્ણાત પેનલે જણાવ્યું હતું કે પ્રતિબંધ હવે અસરકારક નથી, અને ઘણા દેશો વિવિધ લિબિયન જૂથોને લશ્કરી સહાય પૂરી પાડી રહ્યા છે. પાકિસ્તાન કે લિબિયાએ પ્રતિબંધમાંથી મુક્તિ માટે અરજી કરી છે કે કેમ તે સ્પષ્ટ નથી. જોકે, પાકિસ્તાની અધિકારીઓનો દાવો છે કે આ સોદાએ યુએનના કોઈપણ નિયમોનું ઉલ્લંઘન કર્યું નથી.





