છેલ્લા એક દાયકામાં પાકિસ્તાનના દેવાનો બોજ બમણો થઈ ગયો છે. દરમિયાન, પાકિસ્તાનના વડા પ્રધાન શાહબાઝ શરીફ CPEC પ્રોજેક્ટને ફરીથી શરૂ કરવા માટે ચીનની મુલાકાતે છે.
ચીનની જાળમાં પાકિસ્તાન ખરાબ રીતે ફસાઈ રહ્યું છે, પાકિસ્તાને ચીનના CPEC પ્રોજેક્ટ વિશે જે રીતે વિચાર્યું હતું તેવું બન્યું નથી. જિન્નાના દેશ પાકિસ્તાનનું દેવું હવે બમણું થઈ ગયું છે, તેથી પાકિસ્તાન માટે મોટી સમસ્યા ઊભી થઈ છે. પાકિસ્તાનના વડાપ્રધાન શાહબાઝ શરીફ આ દિવસોમાં ચીનના પાંચ દિવસના પ્રવાસે છે. શાહબાઝ શરીફ ચીનમાં ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગને મળશે. શાહબાઝની આ મુલાકાત એવા સમયે થઈ રહી છે જ્યારે પાકિસ્તાન ચીન પર સૌથી વધુ ભરોસો કરી રહ્યું છે.
શેહબાઝ શરીફ ચીનના વિકાસના પોસ્ટર તરીકે ઓળખાતા શહેરો શેનઝેન અને શિયાનની મુલાકાત લેશે. પાકિસ્તાન તેની ખરાબ અર્થવ્યવસ્થામાંથી તાત્કાલિક બહાર આવવા માંગે છે, પાકિસ્તાનને ચીનના CPEC પ્રોજેક્ટથી ઘણી અપેક્ષાઓ છે, પરંતુ આગળ શું થશે તે કહેવું મુશ્કેલ છે. હાલમાં પાકિસ્તાનનું દેવું છેલ્લા એક દાયકામાં બમણું થઈ ગયું છે.
CPEC પ્રોજેક્ટ પાકિસ્તાનને દેવામાં ફસાવશે
$62 બિલિયનની કિંમતનો CPEC પ્રોજેક્ટ વર્ષ 2015માં શરૂ કરવામાં આવ્યો હતો. બંને દેશોની સરકારો આ પ્રોજેક્ટને ગેમ ચેન્જર તરીકે જુએ છે. આ પ્રોજેક્ટમાં મુખ્ય પોર્ટ, પાવર પ્લાન્ટ અને રોડ નેટવર્કનું નિર્માણ સામેલ છે. એક દાયકા પહેલા આ પ્રોજેક્ટ અંગે જે અપેક્ષાઓ રાખવામાં આવી હતી તે હજુ પણ દેખાતી નથી. CPEC ચીનના બેલ્ટ એન્ડ રોડ પ્રોજેક્ટનો મહત્વનો ભાગ છે. ચીન તેને વેપાર પ્રવૃત્તિ વધારવાના પ્રોજેક્ટ તરીકે રજૂ કરે છે, પરંતુ નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે તેનાથી ચીનનો ભૌગોલિક રાજકીય પ્રભાવ વધશે અને પાકિસ્તાન જેવા ગરીબ દેશને દેવાની જાળમાં ફસાવશે.
પાકિસ્તાનનું દેવું બમણું થયું
રાજકીય, આર્થિક અને સુરક્ષા કારણોસર પાકિસ્તાનમાં CPEC યોજના શરૂ થઈ શકી નથી. આર્થિક સંકટનો સામનો કરી રહેલા પાકિસ્તાનમાં હવે શાહબાઝ શરીફ સત્તા પર આવી ગયા છે. શાહબાઝ ફરી એકવાર CPECને આગળ લઈ જવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. નવાઝ શરીફે 2015માં CPEC પ્રોજેક્ટ શરૂ કર્યો હતો. આ પ્રોજેક્ટના કારણે પાકિસ્તાનનો વિકાસ થયો નથી પરંતુ તેનું દેવું ચોક્કસપણે બમણું થઈ ગયું છે. નવાઝ શરીફ 2013માં સત્તામાં આવ્યા ત્યારે પાકિસ્તાનનું વિદેશી દેવું 59.8 અબજ ડોલર હતું. એક દાયકા પછી, તેમના ભાઈ શાહબાઝ શરીફ હવે સત્તામાં છે અને પાકિસ્તાનનું દેવું 124 અબજ ડોલરથી ઉપર છે. કુલ ઋણમાંથી ચીન પર સૌથી વધુ 30 અબજ ડોલરનું દેવું છે.