Nobel Peace Prize : નોબેલ શાંતિ પુરસ્કાર હિરોશિમા અને નાગાસાકી પર યુએસના અણુ બોમ્બ હુમલામાં બચી ગયેલા જાપાની સંગઠન નિહોન હિડાંક્યોને શાંતિનો નોબેલ પુરસ્કાર એનાયત કરવામાં આવ્યો હતો. સંગઠનને પરમાણુ હથિયારો વિરુદ્ધ સક્રિય અભિયાનને કારણે આ સન્માન આપવામાં આવ્યું છે. નોબેલ સમિતિના અધ્યક્ષ જોર્ગેન વાટેન ફ્રિડનેસે કહ્યું કે સમિતિ જાપાની સંસ્થા નિહોન હિડાંક્યોને વર્ષ 2024 માટે નોબેલ શાંતિ પુરસ્કાર પ્રાપ્ત કરનારા તમામ લોકોનું સન્માન કરવા માંગે છે. તે હિરોશિમા અને નાગાસાકીના પરમાણુ બોમ્બ ધડાકામાં બચી ગયેલા લોકોનું ગ્રાસરૂટ ચળવળ છે. તેને હિબાકુશા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
શા માટે જાપાનની સંસ્થાને એવોર્ડ મળ્યો?
નોર્વેજીયન નોબેલ સમિતિએ તેના સંદર્ભમાં જણાવ્યું હતું કે, “હિબાકુશાને પરમાણુ શસ્ત્રોથી મુક્ત વિશ્વ બનાવવાના તેમના પ્રયાસો માટે અને સાક્ષીઓના નિવેદનો દ્વારા દર્શાવવા બદલ શાંતિ પુરસ્કાર પ્રાપ્ત થઈ રહ્યો છે કે પરમાણુ શસ્ત્રોનો ફરી ક્યારેય ઉપયોગ થવો જોઈએ નહીં” “હિબાકુશા અમને અવર્ણનીય વર્ણન કરવામાં, અકલ્પનીય વિશે વિચારવામાં અને પરમાણુ શસ્ત્રોને કારણે થતી અકલ્પનીય પીડા અને વેદનાને સમજવામાં મદદ કરે છે,” સમિતિએ જણાવ્યું હતું.
નરગીસ મોહમ્મદીને ગયા વર્ષે એવોર્ડ મળ્યો હતો
ગયા વર્ષે, નોબેલ શાંતિ પુરસ્કાર જેલમાં બંધ ઈરાની પત્રકાર અને સામાજિક કાર્યકર્તા નરગીસ મોહમ્મદીને આપવામાં આવ્યો હતો. નરગીસ લોકશાહીની હિમાયત કરે છે. તે લાંબા સમયથી મહિલાઓના અધિકારો અને ફાંસીની સજા વિરુદ્ધ પોતાનો અવાજ ઉઠાવી રહી છે. વિશ્વના વિવિધ ભાગોમાં ચાલી રહેલા સંઘર્ષને કારણે એવું અનુમાન લગાવવામાં આવી રહ્યું હતું કે કદાચ નોબેલ કમિટી આ વર્ષે શાંતિ પુરસ્કારની જાહેરાત નહીં કરે.
નોબેલ સત્ર સોમવારે સમાપ્ત થશે
તમને જણાવી દઈએ કે અન્ય નોબેલ પુરસ્કારો સ્ટોકહોમમાં પસંદ કરવામાં આવે છે. પરંતુ આલ્ફ્રેડ નોબેલના આદેશ મુજબ નોબેલ શાંતિ પુરસ્કાર આપવાનો નિર્ણય ઓસ્લો સ્થિત પાંચ સભ્યોની નોબેલ સમિતિ દ્વારા લેવામાં આવે છે. નોબેલ પુરસ્કાર હેઠળ 10 લાખ યુએસ ડોલરની રોકડ રકમ આપવામાં આવે છે. સોમવારે અર્થશાસ્ત્રના નોબેલ પુરસ્કારની જાહેરાત કરવામાં આવશે. આ સાથે નોબેલ સત્ર સમાપ્ત થશે.
આ એવોર્ડ 10 ડિસેમ્બરે આપવામાં આવશે
નોબેલ શાંતિ પુરસ્કાર દર વર્ષે 10 ડિસેમ્બરે આપવામાં આવે છે. આ દિવસે સ્વીડિશ ઉદ્યોગપતિ આલ્ફ્રેડ નોબેલનું અવસાન થયું. તેમણે તેમની ઇચ્છાના ભાગરૂપે 1895માં એવોર્ડની શરૂઆત કરી હતી. આલ્ફ્રેડ નોબેલે તેમની વસિયતમાં જણાવ્યું હતું કે આ પુરસ્કાર રાષ્ટ્રો વચ્ચે ભાઈચારો, સ્થાયી સૈન્યને નાબૂદ અથવા ઘટાડવા અને શાંતિ પરિષદોના સંગઠન માટે સૌથી મહાન અથવા શ્રેષ્ઠ કાર્ય માટે આપવામાં આવવો જોઈએ.
પરમાણુ શસ્ત્રો સામે નોબેલ પુરસ્કાર અગાઉ પણ જીતી ચૂક્યા છે
2017 માં, ICAN ને નોબેલ શાંતિ પુરસ્કાર મળ્યો. આ સંગઠને પરમાણુ હથિયારોને નાબૂદ કરવા માટે આંતરરાષ્ટ્રીય અભિયાન ચલાવ્યું હતું. આ અભિયાનને કારણે તેમને નોબેલ પુરસ્કાર મળ્યો.
1995 માં જોસેફ રોટબ્લેટ અને પુગવોશ કોન્ફરન્સને નોબેલ શાંતિ પુરસ્કાર એનાયત કરવામાં આવ્યો હતો. તેમને પરમાણુ શસ્ત્રોની ભૂમિકા ઘટાડવા અને લાંબા ગાળે આવા શસ્ત્રોને નાબૂદ કરવાના તેમના પ્રયાસો બદલ આ એવોર્ડ મળ્યો હતો.