Kazakhastan: મુસ્લિમ દેશ કઝાકિસ્તાનમાં પરમાણુ ઉર્જા કેન્દ્ર બનાવવામાં આવશે. ખાસ વાત એ છે કે તે રશિયાની વિશાળ પરમાણુ કંપની રોસાટોમ દ્વારા બનાવવામાં આવશે. રશિયાની સાથે, ચીન અને ફ્રાન્સની મોટી પરમાણુ કંપનીઓ પણ આ રેસમાં સામેલ હતી.

ઈરાનના પરમાણુ કાર્યક્રમને લઈને મધ્ય પૂર્વમાં તણાવ છે. ઇઝરાયલે શિયા મુસ્લિમ દેશના ઘણા પરમાણુ કેન્દ્રોને નિશાન બનાવ્યા છે. બીજી તરફ, બીજા એક મુસ્લિમ દેશે ગુપ્ત રીતે પરમાણુ કેન્દ્ર પર કામ શરૂ કરી દીધું છે. ખાસ વાત એ છે કે પુતિનનું રશિયા આ દેશના પરમાણુ કેન્દ્રને ખુલ્લેઆમ સમર્થન આપી રહ્યું છે.

આ મુસ્લિમ દેશ કઝાકિસ્તાન છે, હકીકતમાં રશિયાની પરમાણુ ઉર્જા વિશાળ કંપની રોસાટોમ કઝાકિસ્તાનમાં પ્રથમ પરમાણુ ઉર્જા કેન્દ્ર સ્થાપવામાં સહયોગ કરશે. મધ્ય એશિયન દેશોના સત્તામંડળના અધિકારીઓએ આ માહિતી આપી છે. ભૂતપૂર્વ સોવિયેત રિપબ્લિકની આ પરમાણુ એજન્સીએ જણાવ્યું હતું કે રશિયાના રોસાટોમને કઝાકિસ્તાનમાં પ્રથમ પરમાણુ ઉર્જા કેન્દ્ર માટે નામાંકિત કરવામાં આવ્યું છે.

કઝાકિસ્તાન વિશ્વનો ટોચનો યુરેનિયમ ઉત્પાદક દેશ છે. કઝાકિસ્તાન મધ્ય એશિયામાં સૌથી વધુ સંસાધનોથી સમૃદ્ધ દેશ છે. તેને વિશ્વનો ટોચનો યુરેનિયમ ઉત્પાદક પણ માનવામાં આવે છે, જે વિશ્વના યુરેનિયમ વપરાશના 43 ટકા પૂરો પાડે છે. જોકે, આ દેશ સ્થાનિક વપરાશની જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે પૂરતી વીજળીનું ઉત્પાદન કરતો નથી. હવે આ માટે પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે.

ગયા વર્ષે પરવાનગી મળી હતી

કઝાકિસ્તાનમાં આ નવા ઉર્જા કેન્દ્રને 2024 માં મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. તે બાલખાશ તળાવ નજીક ઉલ્કેન નજીકના એક ગામમાં બનાવવામાં આવી રહ્યું છે. બાલખાશ તળાવ દક્ષિણપૂર્વમાં સ્થિત દેશનું બીજું સૌથી મોટું તળાવ છે.

ચીન અને ફ્રાન્સને પાછળ છોડીને રશિયાએ બિડ જીતી લીધી

ચીન, ફ્રાન્સ અને દક્ષિણ કોરિયાએ પણ કઝાકિસ્તાનમાં આ પરમાણુ ઉર્જા કેન્દ્ર બનાવવા માટે પ્રયાસો કર્યા હતા, જોકે, રશિયાએ બિડ જીતી લીધી. એક અહેવાલ મુજબ, ચીનના નેશનલ ન્યુક્લિયર કોર્પોરેશન, ફ્રાન્સના EDF અને દક્ષિણ કોરિયાની હાઇડ્રો અને ન્યુક્લિયર પાવર કંપનીએ આ કેન્દ્ર માટે બિડ કરી હતી, પરંતુ રશિયાના રોસાટોમને તક મળી. કઝાકિસ્તાનના અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે રોસાટોમના નેતૃત્વ હેઠળના કન્સોર્ટિયમમાં આ ત્રણ કંપનીઓનો સમાવેશ કરવામાં આવશે.

કઝાક રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું, રશિયા અને ચીન સાથે સારા સંબંધો

કઝાક રાષ્ટ્રપતિ કાસિમ-જોમાર્ટ ટોકાયેવે રશિયા અને ચીન બંને સાથે સારા સંબંધો જાળવવાની વાત કરી છે. તેમણે કહ્યું કે રોસાટોમે આ પ્રોજેક્ટને નાણાં આપવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે. તેમનું નિવેદન ત્યારે આવ્યું છે જ્યારે ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ તાજેતરમાં યોજાનારી ચીન-મધ્ય એશિયા સમિટ માટે કઝાકિસ્તાનની મુલાકાતે જઈ રહ્યા છે.

કઝાકિસ્તાનમાં એક સમયે પરમાણુ ઉર્જા કેન્દ્રો હતા

હુરિયલ ડેઇલી ન્યૂઝ અનુસાર, જ્યારે કઝાકિસ્તાન સોવિયેત યુનિયનનો ભાગ હતો, ત્યારે સોવિયેત પરમાણુ શસ્ત્રો ઉપરાંત પરમાણુ ઉર્જા પ્લાન્ટ પણ હતા. તે સોવિયેત પરમાણુ પરીક્ષણનું સ્થળ પણ હતું. 1991માં યુએસએસઆરના વિસર્જન પછી, નવા દેશે અન્ય ભૂતપૂર્વ સોવિયેત રાજ્યો બેલારુસ અને યુક્રેન સાથે તેના પરમાણુ શસ્ત્રો છોડી દીધા. તેના પરમાણુ ઉર્જા કેન્દ્રો ત્યારબાદ બંધ કરી દેવામાં આવ્યા.