America: ઈરાનનું આ પરમાણુ સ્થળ કોઈ રહસ્યમય ગુફાથી ઓછું નથી, અમેરિકા તેને કેવી રીતે ઉડાવી દેશે?

America: ઈરાનમાં કોમ નજીક સ્થિત ફોર્ડો પરમાણુ સ્થળ એક પર્વતની અંદર છુપાયેલ ગુફા છે, જે અમેરિકા અને ઈઝરાયલ બંનેની નજરમાં સૌથી મોટો ખતરો છે. અમેરિકાએ સંકેત આપ્યો છે કે તે તેના પર હુમલો કરી શકે છે. પરંતુ પ્રશ્ન એ છે કે શું ખરેખર આટલી ઊંડાઈએ છુપાયેલા આ સ્થળને ઉડાવી દેવું શક્ય છે?

ઈરાન અને ઈઝરાયલ વચ્ચે જે રીતે તણાવ વધી રહ્યો છે, તેનાથી બધાની નજર ફરી એકવાર ઈરાનના સૌથી સુરક્ષિત અને રહસ્યમય પરમાણુ સ્થળ ફોર્ડો સંવર્ધન સુવિધા પર ટકેલી છે. અમેરિકાએ એમ પણ કહ્યું છે કે તે આ સ્થળ પર સીધો લશ્કરી હુમલો કરવાનું વિચારી રહ્યું છે, જોકે હજુ સુધી અંતિમ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો નથી. તે જ સમયે, બ્રિટનની ગુપ્તચર એજન્સી MI6 ના ભૂતપૂર્વ વડા જોન સોવર્સે જાહેરમાં કહ્યું છે કે અમેરિકાએ ઈરાનના સૌથી ઊંડા પરમાણુ સ્થળોનો નાશ કરવો જોઈએ.

ઈરાનમાં વોશિંગ્ટન ડીસી થિંક ટેન્ક નેશનલ યુનિયન ફોર ડેમોક્રેસી સાથે સંકળાયેલા નિષ્ણાત ખુસરો ઇસ્ફહાનીએ પણ કહ્યું કે ઈરાનના પરમાણુ ખતરાને દૂર કરવાથી વિશ્વને ઇસ્લામિક શાસનને નિયંત્રિત કરવાની વધુ સારી તક મળશે. તાજેતરમાં, ઈરાની મીડિયાએ ફોર્ડો સાઇટ નજીક વિસ્ફોટોના અહેવાલ આપ્યા હતા, પરંતુ હજુ સુધી આની પુષ્ટિ થઈ નથી. ચાલો જાણીએ ફોર્ડો પરમાણુ સ્થળ સાથે સંબંધિત કેટલીક મહત્વપૂર્ણ બાબતો, અમેરિકા અને ઇઝરાયલ તેના પર કેમ નજર રાખી રહ્યા છે?

ઈરાનનું સૌથી રહસ્યમય પરમાણુ સ્થળ ટેકરી નીચે છુપાયેલું

ફોર્ડો ઈરાનનું બીજું સૌથી મોટું યુરેનિયમ સંવર્ધન સુવિધા છે. તે પવિત્ર શહેર કોમથી 32 કિલોમીટર દૂર અને તેહરાનથી 95 કિલોમીટર દક્ષિણપશ્ચિમમાં એક ટેકરી નીચે સ્થિત છે. તેની સૌથી ખાસ વિશેષતા એ છે કે તે 80 મીટરની ઊંડાઈએ છુપાયેલું છે, જેના કારણે તેને સામાન્ય બોમ્બમારાથી ઉડાવી દેવું લગભગ અશક્ય બની ગયું છે. આ સ્થળનું બાંધકામ 2006 માં ગુપ્ત રીતે શરૂ થયું હતું અને 2009 માં ખુલ્યું હતું, ત્યારબાદ ઈરાનની ઘણી ટીકા થઈ હતી.

ફોર્ડો ઇઝરાયલના નિશાના પર કેમ છે?

ઇઝરાયલ ઈરાનના પરમાણુ કાર્યક્રમને તેના અસ્તિત્વ માટે ખતરો માને છે. ફોર્ડો અને નાતાન્ઝ જેવા સ્થળો તેનું પ્રથમ લક્ષ્ય છે. અગાઉ ઈરાનના રિવોલ્યુશનરી ગાર્ડ અહીં તૈનાત હતા અને તે ઈરાની-રશિયન હવાઈ સંરક્ષણ દ્વારા સુરક્ષિત હતું. તાજેતરમાં એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે ઇઝરાયલી હુમલાઓમાં આ સુરક્ષા વ્યવસ્થા નિષ્ક્રિય થઈ ગઈ છે, જેના કારણે ફોર્ડો હવે વધુ ખુલ્લી પડી ગઈ છે.

શું અમેરિકા પાસે ફોર્ડોને ઉડાવી દેવાની શક્તિ છે?

નિષ્ણાતો માને છે કે વિશ્વમાં ફક્ત અમેરિકા પાસે જ એવું શસ્ત્ર છે જે ફોર્ડો જેવા ઊંડાણમાં છુપાયેલા સ્થળને નષ્ટ કરી શકે છે, 13,000 કિલોગ્રામનો બંકર બસ્ટર બોમ્બ GBU-57 મેસિવ ઓર્ડનન્સ પેનિટ્રેટર નામનો છે. આ બોમ્બ પર્વતીય ખડકોને પણ ભેદી શકે છે. ઇઝરાયલ પાસે GBU-28 બોમ્બ છે, જે ફક્ત 6 મીટરની ઊંડાઈ સુધી અસરકારક છે પરંતુ ફોર્ડો જેવી સાઇટ માટે અપૂરતા છે.

જોકે, એક અમેરિકન અધિકારીએ એક્સિઓસને જણાવ્યું હતું કે બંધ બારણે થયેલી બેઠક દરમિયાન ટ્રમ્પે અધિકારીઓને પૂછ્યું કે શું બંકર બસ્ટર બોમ્બ ફોર્ડોનો નાશ કરશે. આના પર પેન્ટાગોને ખાતરી આપી હતી કે હા, તે શક્ય છે. જોકે અત્યાર સુધી કોઈપણ યુદ્ધમાં બંકર બસ્ટર બોમ્બનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો નથી, અલબત્ત, તેના બાંધકામ દરમિયાન તેનું ઘણી વખત પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ શું તે ઈરાનમાં તેનું કાર્ય પૂર્ણ કરશે તે એક મોટો પ્રશ્ન છે. એટલે કે, જો આ બોમ્બ નિષ્ફળ જશે, તો અમેરિકા લાંબા સમય સુધી યુદ્ધમાં ફસાયેલું રહેશે.