Trump: ટ્રમ્પ સાથેના તણાવ વચ્ચે મસ્ક રાજકીય પક્ષ બનાવવા કેમ તૈયાર છે, ડેમોક્રેટિક-રિપબ્લિકન માટે આ કેટલો મોટો પડકાર છે?

Trump: યુએસ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પનું ‘બિગ બ્યુટીફુલ બિલ’ સેનેટમાં પસાર થયું છે. સરકારી ખર્ચ વધારવા સંબંધિત આ બિલ ટ્રમ્પ અને વિશ્વના સૌથી ધનિક વ્યક્તિ એલોન મસ્ક વચ્ચેના સંબંધો બગડવાનું કારણ પણ છે. મસ્ક ખુલ્લેઆમ આ બિલનો વિરોધ કરી રહ્યા છે. હવે એલોન મસ્કે કહ્યું છે કે જો ‘બિગ બ્યુટીફુલ બિલ’ પસાર થઈ જાય છે, તો બીજા જ દિવસે ‘અમેરિકન પાર્ટી’ બનાવવામાં આવશે.

એલોન મસ્કની ટ્રમ્પ પ્રત્યે નારાજગીનું મુખ્ય કારણ શું છે? રિપબ્લિકન અને ડેમોક્રેટિક પાર્ટીની જેમ અમેરિકામાં કાયમી ત્રીજો પક્ષ બનાવવાનો તેમનો પ્રસ્તાવ કેટલો મજબૂત છે? શું અમેરિકામાં પહેલા આવા પ્રયાસો થયા છે? આ પ્રયાસો કેટલા સફળ રહ્યા? ડેમોક્રેટિક અને રિપબ્લિકન પાર્ટીને બદલવા માટે કોઈ પક્ષ માટે કેમ મુશ્કેલ છે? ચાલો જાણીએ…

એલોન મસ્કની ટ્રમ્પ પ્રત્યે નારાજગીનું કારણ શું છે?

એલોન મસ્કે ટ્રમ્પના ચૂંટણી પ્રચારમાં લગભગ 300 મિલિયન ડોલર (લગભગ અઢી હજાર કરોડ રૂપિયા) ખર્ચ્યા હતા. ટ્રમ્પે રાષ્ટ્રપતિ પદના શપથ લીધા પછી પણ બંને વચ્ચે મિત્રતા ચાલુ રહી અને મસ્કને સરકારી ખર્ચ ઘટાડવાની જવાબદારી સાથે સરકારી કાર્યક્ષમતા વિભાગની જવાબદારી સોંપવામાં આવી. જોકે, જ્યારે ટ્રમ્પે ‘બિગ બ્યુટીફુલ બિલ’ દ્વારા અમેરિકામાં ઘણી સિસ્ટમો બદલવાનો ઇરાદો વ્યક્ત કર્યો, ત્યારે મસ્કે તેનો વિરોધ કર્યો. ટીકાકારોએ પણ તેના વિશે ઘણી ચિંતાઓ વ્યક્ત કરી છે. ઉદાહરણ તરીકે, આ બિલમાં, લોકો માટે ઉપલબ્ધ આરોગ્યસંભાળ યોજના કાં તો નબળી પડી રહી છે અથવા તેની સિસ્ટમ લોકો પાસેથી છીનવી લેવામાં આવી રહી છે. આ ઉપરાંત, જો આ બિલ કાયદો બની જાય, તો ટ્રમ્પની નવી યોજનાઓ પર સરકારી ખર્ચમાં વધારાને કારણે, આગામી દાયકા સુધીમાં અમેરિકાનું કુલ દેવું 37 ટ્રિલિયન ડોલર (લગભગ 3172 લાખ કરોડ રૂપિયા) થી વધીને 40 ટ્રિલિયન ડોલર થઈ શકે છે.

મસ્ક કહે છે કે જો ટ્રમ્પ સરકારનું નવું બિલ કાયદો બની જાય, તો અમેરિકન નાગરિકો પર દેવું વધુ વધશે અને રાષ્ટ્રપતિનું વચન, જેમાં તેમણે સરકારી ખર્ચ ઘટાડવાની વાત કરી હતી, તેમનો હેતુ પણ નિષ્ફળ જશે. ટ્રમ્પ પોતાની યોજના હેઠળ કાયદા બનાવીને અમેરિકામાં સ્વચ્છ ઉર્જા માટે સરકારી સબસિડી ઘટાડવા અથવા દૂર કરવાની પણ તૈયારી કરી રહ્યા છે. મસ્ક આ બાબતે ટ્રમ્પ પર સૌથી વધુ ગુસ્સે છે. વાસ્તવમાં, મસ્કની વાહન કંપની ટેસ્લા સ્વચ્છ ઉર્જા પર આધારિત કાર અને ટ્રક બનાવે છે. આ કંપનીને યુએસ સરકારની સ્વચ્છ ઉર્જા નીતિઓ હેઠળ ફાયદો થાય છે.

નવી અમેરિકન પાર્ટી બનાવવાના પ્રસ્તાવ અંગે મસ્ક કેટલા ગંભીર છે?

એલોન મસ્ક દ્વારા અમેરિકામાં નવી રાજકીય પાર્ટી બનાવવાનો પ્રસ્તાવ નવો નથી. ગયા મહિને, ટ્રમ્પ સાથેના વિવાદ વચ્ચે, તેમણે X પર એક પોસ્ટ દ્વારા એક સર્વે હાથ ધર્યો હતો. આમાં, 80 ટકા લોકોએ નવી પાર્ટી બનાવવાના તેમના પ્રસ્તાવને ટેકો આપ્યો હતો. ત્યારબાદ મસ્કે કહ્યું હતું કે આ અમેરિકામાં બે-પક્ષીય પ્રણાલીથી લોકોના મોહભંગની નિશાની છે. મસ્કે કહ્યું છે કે તેઓ આગામી ચૂંટણીમાં ટ્રમ્પના બિલને ટેકો આપતા લગભગ તમામ રિપબ્લિકન નેતાઓ સામે બીજા ઉમેદવારને ટેકો આપશે. મસ્કે પણ ખુલ્લેઆમ કેટલાક નેતાઓને ટેકો આપવાનું શરૂ કર્યું છે. આમાં અમેરિકાના કેન્ટુકીના સાંસદ થોમસ માસીનું નામ શામેલ છે, જેમણે ટ્રમ્પના બિગ બ્યુટીફુલ બિલનો ખુલ્લેઆમ વિરોધ કર્યો છે.

શું કોઈ પક્ષ અમેરિકામાં રિપબ્લિકન-ડેમોક્રેટિક પાર્ટીના વર્ચસ્વને તોડી શકે છે?

ઐતિહાસિક રીતે, રિપબ્લિકન પાર્ટી અને ડેમોક્રેટિક પાર્ટી, જે ગ્રાન્ડ ઓલ્ડ પાર્ટી તરીકે જાણીતી છે, અમેરિકામાં સૌથી લાંબા સમય સુધી સત્તા પર રહી છે. આ કારણે, અમેરિકાની રાજકીય વ્યવસ્થા બે પક્ષીય વ્યવસ્થા સાથે જોડાયેલી રહી છે. જોકે, અમેરિકા બે પક્ષીય વ્યવસ્થા ધરાવતો દેશ નથી રહ્યો. અમેરિકન ચૂંટણીઓના જ્ઞાનકોશ તરીકે ઓળખાતી વેબસાઇટ બેલોટપીડિયા અનુસાર, જાન્યુઆરી 2025 સુધીમાં, અમેરિકામાં 55 આવા પક્ષો છે, જેમણે એક સાથે અનેક રાજ્યોમાં મતપત્ર પર પોતાના નામ નોંધાવ્યા છે. તે જ સમયે, રાજ્ય સ્તરે 238 પક્ષો છે. રાષ્ટ્રીય સ્તરે, એક પક્ષે મતપત્ર પર પોતાનું નામ નોંધાવવા માટે ઓછામાં ઓછા 10 રાજ્યોમાં પોતાની હાજરી નોંધાવવી પડે છે. આ અર્થમાં, જ્યારે રિપબ્લિકન અને ડેમોક્રેટિક પાર્ટીના નામ તમામ 50 રાજ્યોના મતપત્ર પર હાજર છે. તે જ સમયે, આવા ત્રણ વધુ પક્ષો છે, જેને રાષ્ટ્રીય સ્તરના પક્ષો ગણવામાં આવે છે.