America: અમેરિકા યુરોપનો નાશ કેમ કરવા માંગે છે? લીક થયેલા રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા દસ્તાવેજે પ્રશ્નો ઉભા કર્યા

America: બ્રિટિશ અખબાર ટેલિગ્રાફમાં લીક થયેલા દસ્તાવેજ મુજબ, અમેરિકા યુરોપિયન યુનિયનને નબળું પાડવા અને એશિયન દેશો સાથે નવું જોડાણ બનાવવા માંગે છે. તે દાવો કરે છે કે ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્ર EU માં સરકારો બદલવા, નાટો ખર્ચ ઘટાડવા અને Core-5 દ્વારા એક નવો વૈશ્વિક ક્રમ બનાવવાની વ્યૂહરચના પર કામ કરી રહ્યું છે. જો કે, અમેરિકાએ આ દસ્તાવેજને નકલી ગણાવ્યો છે.

બ્રિટિશ અખબાર ધ ટેલિગ્રાફે તાજેતરમાં એક ડ્રાફ્ટ દસ્તાવેજ મેળવ્યો હોવાનો દાવો કર્યો છે. આ લીક થયેલા દસ્તાવેજમાં જણાવાયું છે કે અમેરિકા યુરોપનો નાશ કરવા માંગે છે અને ભારત અને ચીન સહિત એશિયન દેશો સાથે એક નવું જોડાણ બનાવવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે. જો કે, અમેરિકાએ લીક થયેલા દસ્તાવેજને નકલી ગણાવ્યો છે. અમેરિકાનું કહેવું છે કે શુક્રવારે પ્રકાશિત 29 પાનાની યુએસ રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા વ્યૂહરચના (NSS) વાસ્તવિક અને સત્તાવાર દસ્તાવેજ છે.

લીક થયેલા દસ્તાવેજ મુજબ, ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્ર યુરોપિયન યુનિયન (EU) ને વ્યૂહાત્મક રીતે નબળું પાડવા માટે ત્રણ દેશો – બ્રિટન, ફ્રાન્સ અને જર્મનીમાં સરકારો બદલવા માંગે છે. વધુમાં, ચાર દેશો – ઇટાલી, હંગેરી, પોલેન્ડ અને ઑસ્ટ્રિયા – EU થી અલગ થવાની યોજના બનાવી રહ્યા છે. આ કારણો હોઈ શકે છે.

* આર્થિક સ્પર્ધા અને વેપાર

યુરોપિયન યુનિયન (EU) વિશ્વનું સૌથી મોટું પરસ્પર જોડાયેલું અર્થતંત્ર છે. એક મજબૂત EU યુએસ વેપાર હિતોને પડકાર આપે છે. તેને નબળું પાડીને, યુએસ યુરોપિયન દેશો સાથે અલગ વેપાર સોદાઓ માટે વાટાઘાટો કરી શકે છે, વધુ સારા વેપાર સોદાઓ સુરક્ષિત કરી શકે છે અને યુરોપિયન બજાર પર વધુ નિયંત્રણ મેળવી શકે છે. 27 EU દેશોનો કુલ GDP આશરે $17 ટ્રિલિયન છે. યુએસ અને EU વચ્ચે વાર્ષિક વેપાર $1 ટ્રિલિયનથી વધુ છે. EU ને અમેરિકાનો સૌથી મોટો વેપાર ભાગીદાર માનવામાં આવે છે.

* નાટો પર નાણાકીય બોજ

ટ્રમ્પ અને તેમના મંત્રીઓએ નાટો ખર્ચમાં યુરોપના હિસ્સા પ્રત્યે નારાજગી વ્યક્ત કરી છે. હકીકતમાં, યુએસ કહે છે કે તે નાટોની સુરક્ષા વ્યવસ્થાનો સૌથી મોટો બોજ સહન કરે છે, જ્યારે ઘણા યુરોપિયન દેશો તેમના લક્ષ્યોને પૂર્ણ કરતા નથી. નાટોના નિયમો અનુસાર, સભ્ય દેશોએ તેમના GDP ના ઓછામાં ઓછા 2% સંરક્ષણ પર ખર્ચ કરવો આવશ્યક છે.

રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ અને વધતા સુરક્ષા જોખમોને પગલે, ઘણા યુરોપિયન દેશોએ તેમના સંરક્ષણ બજેટમાં વધારો કરવાનું શરૂ કર્યું છે, પરંતુ યુએસ હજુ પણ સમાન હિસ્સાની માંગ કરે છે. નાટોમાં 32 સભ્ય દેશો છે. એકલા અમેરિકા તેના કુલ લશ્કરી ખર્ચમાં આશરે 65 થી 70% હિસ્સો ધરાવે છે, ત્યારબાદ જર્મની (6%), યુકે (5.4%) અને ફ્રાન્સ (4.3%) આવે છે.

* યુરોપની સ્થળાંતર નીતિ સામે અસંતોષ

ટ્રમ્પે વારંવાર યુરોપની નબળી ઇમિગ્રેશન નીતિઓ પ્રત્યે નારાજગી વ્યક્ત કરી છે. તાજેતરમાં, ટ્રમ્પે ઇમિગ્રેશન અંગેના ગ્રેટ રિપ્લેસમેન્ટ થિયરીનો ઉલ્લેખ કર્યો છે. આ સિદ્ધાંત દાવો કરે છે કે સ્થળાંતર કરનારાઓનો ધસારો યુરોપને નબળો પાડી રહ્યો છે અને તેને તેની ઓળખ ગુમાવવાનું કારણ બની રહ્યો છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે ઘણા યુરોપિયન નેતાઓ મૂર્ખ છે અને તેમની ઇમિગ્રેશન નીતિઓ સંપૂર્ણ નિષ્ફળ સાબિત થઈ છે. ટ્રમ્પ માને છે કે યુરોપમાં સતત ઇમિગ્રેશન અને વાણી સ્વાતંત્ર્ય પર સેન્સરશીપ સભ્યતાના અંતનો ભય છે.

* કોર 5 – નવા વૈશ્વિક ક્રમના ફાયદા

યુએસ એક નવું કોર-5 જોડાણ બનાવવાનું વિચારી રહ્યું છે, જેમાં યુએસ, ચીન, રશિયા, ભારત અને જાપાનનો સમાવેશ થાય છે. આ જોડાણ યુરોપને હાંસિયામાં ધકેલી દેશે. આ વ્યૂહરચના યુએસને યુરોપની સંમતિ વિના વૈશ્વિક નિર્ણયો લેવાની મંજૂરી આપે છે. તે એશિયામાં તેની સ્થિતિ મજબૂત કરી શકે છે અને યુરોપને બદલે એશિયન મહાસત્તાઓ સાથે સીધો વ્યવહાર કરી શકે છે.

* રાષ્ટ્રવાદી સરકારો સાથે જોડાણ

ટ્રમ્પ યુરોપિયન દેશોમાં જમણેરી સરકારોની તરફેણ કરે છે કારણ કે તેમના મંતવ્યો અને નીતિઓ ઘણા મુખ્ય મુદ્દાઓ પર એકરૂપ થાય છે. ઇટાલીમાં, વડા પ્રધાન જ્યોર્જિયો મેલોનીની સરકાર કડક ઇમિગ્રેશન નીતિઓ, રાષ્ટ્રવાદ અને પરંપરાગત મૂલ્યોની હિમાયત કરે છે. આ વલણ ટ્રમ્પના અમેરિકા ફર્સ્ટ ફિલસૂફી સાથે સુસંગત છે. હંગેરીમાં, વડા પ્રધાન વિક્ટર ઓર્બન ગેરકાયદેસર ઇમિગ્રેશન અને યુરોપિયન યુનિયન નીતિઓનો ખુલ્લેઆમ વિરોધ કરે છે. ટ્રમ્પે વારંવાર ઓર્બનની પ્રશંસા કરી છે.

પોલેન્ડ પણ નાટો પર સંરક્ષણ ખર્ચ વધારનારા દેશોમાં સામેલ છે, જે ટ્રમ્પની એક મુખ્ય માંગ છે. ઑસ્ટ્રિયન સરકાર ઇમિગ્રેશનને મર્યાદિત કરવા અને EU ના પ્રભાવને ઘટાડવાની પણ હિમાયત કરે છે. આ બધી બાબતો ટ્રમ્પના વિચાર સાથે સુસંગત છે. ચારેય દેશો હાલમાં જમણેરી પક્ષો દ્વારા શાસિત છે, તેથી જ લીક થયેલા દસ્તાવેજમાં આ ચાર દેશોને EU થી અલગ કરવાનું કહેવામાં આવ્યું છે.

* રશિયા અને ચીનને સંતુલિત કરવાની જરૂરિયાત

નવી વ્યૂહરચના રશિયા સાથે સ્થિરતાને પ્રોત્સાહન આપે છે. જો EU નબળું પડે છે, તો યુક્રેન યુદ્ધમાં યુરોપનો અવાજ નબળો પડશે, અને યુએસ અને રશિયા સીધા સમાધાન પર પહોંચી શકે છે. યુનાઇટેડ યુરોપ ચાલુ યુએસ-ચીન સ્પર્ધામાં ત્રીજી શક્તિ બની શકે છે. તેથી, અમેરિકા યુરોપને નબળું પાડીને અને કોર-5 બનાવીને ચીન સાથે સીધો વ્યવહાર કરી શકે છે.