Pakistan and Bangladesh : ગરીબીનો સામનો કરી રહેલા પાકિસ્તાન અને બાંગ્લાદેશ હવે પરસ્પર વેપાર વધારવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. પાકિસ્તાની મંત્રી જામ કમાલ ખાને ઢાકામાં વ્યાપારી નેતાઓને મળ્યા અને પ્રેફરન્શિયલ ટ્રેડ એગ્રીમેન્ટ વિશે વાત કરી.
આર્થિક કટોકટીનો સામનો કરી રહેલા બે દેશો પાકિસ્તાન અને બાંગ્લાદેશ હવે એકબીજાનો હાથ પકડીને પ્રગતિનો માર્ગ શોધી રહ્યા છે. શુક્રવારે, પાકિસ્તાનના વાણિજ્ય મંત્રી જામ કમાલ ખાને બાંગ્લાદેશમાં વ્યાપારી નેતાઓને મળ્યા અને બંને દેશો વચ્ચે વેપાર અને આર્થિક સંબંધોને મજબૂત બનાવવા વિશે વાત કરી. ચિત્તાગોંગ શહેરમાં વેપારી સમુદાય સાથે વાત કરતી વખતે, જામ કમાલ ખાને કહ્યું કે બંને દેશો પહેલાથી જ ખાદ્ય પદાર્થો, કાપડ, વસ્ત્રો, ચામડું અને જૂતા જેવા ઉદ્યોગોમાં સંકલન ધરાવે છે.
‘આપણને વધારે સંશોધનની જરૂર નથી’
ખાને કહ્યું, ‘આપણને વધારે સંશોધનની જરૂર નથી, કારણ કે ઘણા ક્ષેત્રો પહેલાથી જ એકબીજા સાથે જોડાયેલા છે.’ તેમણે પ્રેફરન્શિયલ ટ્રેડ એગ્રીમેન્ટ (PTA) નો વિચાર પણ રજૂ કર્યો, જેના હેઠળ બંને દેશો ચોક્કસ ક્ષેત્રોમાં એકબીજાને ખાસ તકો આપી શકે છે. આનાથી બંને દેશોને ફાયદો થશે. જામ કમાલે આ નિવેદન ચિત્તાગોંગ ચેમ્બર ઓફ કોમર્સ એન્ડ ઇન્ડસ્ટ્રી (CCCI) ના એક કાર્યક્રમમાં આપ્યું હતું, જે તેમના બાંગ્લાદેશ પ્રવાસના ત્રીજા દિવસે યોજાયો હતો. ગુરુવારે, તેઓ બાંગ્લાદેશની વચગાળાની સરકારના વાણિજ્ય સલાહકાર શેખ બશીરુદ્દીનને મળ્યા.
બંને દેશો નજીક આવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે
પાકિસ્તાન અને બાંગ્લાદેશ વચ્ચેના સંબંધો છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં બગડ્યા હતા, ખાસ કરીને 2010 માં જ્યારે બાંગ્લાદેશની પાછલી સરકારે 1971 ના સ્વતંત્રતા યુદ્ધમાં પાકિસ્તાની સૈન્ય સાથીઓ સામે કેસ શરૂ કર્યો હતો. પરંતુ હવે, મુહમ્મદ યુનુસના નેતૃત્વ હેઠળની વચગાળાની સરકાર આવ્યા પછી, બંને દેશો નજીક આવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. જામ કમાલ ગુરુવારે બાંગ્લાદેશ પહોંચ્યા હતા, અને પાકિસ્તાનના વિદેશ પ્રધાન ઇશાક ડાર પણ શનિવારે ઢાકા પહોંચવાના છે. અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, આ બંને મંત્રીઓની મુલાકાત દરમિયાન બંને દેશો વચ્ચે પાંચ એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર થવાની અપેક્ષા છે.
2024-25માં $865 મિલિયનનો વેપાર
ગયા વર્ષે, બંને દેશો વચ્ચે વેપારમાં વધારો થયો છે. ૨૦૨૪-૨૫માં, બંને દેશોનો કુલ વેપાર ૮૬૫ મિલિયન યુએસ ડોલર સુધી પહોંચ્યો. બાંગ્લાદેશની પાકિસ્તાનમાં નિકાસ ૭૮ મિલિયન ડોલર રહી, જે ગયા વર્ષ કરતા ૨૦ ટકા વધુ છે. તે જ સમયે, પાકિસ્તાનની નિકાસમાં પણ ૨૮ ટકાનો વધારો થયો છે. બંને દેશોના આ નવા ઉત્સાહ અને પરસ્પર સમન્વય સાથે, એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે આગામી દિવસોમાં તેમના આર્થિક સંબંધો વધુ મજબૂત બનશે. શું આ મિત્રતા બંને ગરીબ દેશોને આર્થિક સંકટમાંથી બહાર કાઢી શકશે? સમય કહેશે.