ED એ સાયબર રેકેટ દ્વારા લગભગ 159.70 કરોડ રૂપિયાના છેતરપિંડીના કેસનો પર્દાફાશ કર્યો છે. આ હાઇ-ટેક સાયબર છેતરપિંડી ગોલ્ડન ટ્રાયેંગલથી કાર્યરત હતી. ED ચાર્જશીટમાં ઘણા વધુ સનસનાટીભર્યા ખુલાસા થયા છે.
દેશમાં સાયબર છેતરપિંડીના ઝડપથી વધી રહેલા કેસોને લઈને એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ (ED) એ મોટો ખુલાસો કર્યો છે. તાજેતરમાં દાખલ કરાયેલી ચાર્જશીટમાં, એવું બહાર આવ્યું છે કે દેશના સેંકડો લોકોને રોજગારના વચન આપીને ‘ગોલ્ડન ટ્રાયેંગલ’ (થાઇલેન્ડ, લાઓસ અને મ્યાનમાર સરહદને અડીને આવેલા વિસ્તારો) લઈ જવામાં આવ્યા હતા, જ્યાં તેમને બંધક બનાવીને સાયબર ગુનાઓ કરવા દબાણ કરવામાં આવી રહ્યું હતું. ચાર્જશીટ મુજબ, આ સાયબર રેકેટ દ્વારા લગભગ ૧૫૯.૭૦ કરોડ રૂપિયાની છેતરપિંડી કરવામાં આવી હતી. આરોપીઓએ સોશિયલ મીડિયા, નકલી રોકાણ કંપનીઓ, ક્રિપ્ટોકરન્સી અને આંતરરાષ્ટ્રીય નેટવર્કનો ઉપયોગ કરીને લોકોને તેમના જાળમાં ફસાવ્યા હતા.
સોશિયલ મીડિયા એક હથિયાર બની રહ્યું છે
છેતરપિંડી કરનારાઓ ફેસબુક, ઇન્સ્ટાગ્રામ, વોટ્સએપ અને ટેલિગ્રામ જેવા સોશિયલ પ્લેટફોર્મ પર આકર્ષક જાહેરાતો ચલાવતા હતા, લોકોને રોકાણ પર મોટા વળતરની લાલચ આપતા હતા. પીડિતોને વ્યાવસાયિક દેખાતા વોટ્સએપ ગ્રુપ્સમાં ઉમેરવામાં આવ્યા હતા, જ્યાં નકલી રોકાણકારોની એક ટીમ પહેલેથી જ સક્રિય હતી. ત્યારબાદ તેમને IC ORGAN MAX, Techstars.shop અને GFSL Securities જેવી નકલી મોબાઇલ એપ્સ ડાઉનલોડ કરવાનું કહેવામાં આવ્યું.
શરૂઆતમાં તેઓએ નફો બતાવ્યો, પછી લોકોને કરોડો રૂપિયાની છેતરપિંડી કરી
આ એપ્સમાં બતાવેલ IPO અને સ્ટોક એટલા વાસ્તવિક દેખાતા હતા કે લોકો છેતરાઈ ગયા. શરૂઆતમાં, રોકાણ પર નકલી નફો બતાવીને વિશ્વાસ બનાવવામાં આવતો હતો, અને જેમ જેમ લોકો વધુ પૈસા રોકાણ કરતા હતા તેમ તેમ તેમને કર, દલાલી અથવા ચાર્જના નામે લૂંટવામાં આવતા હતા. થોડા સમય પછી સ્કેમર્સ સંપર્ક કરવાનું બંધ કરી દેશે.
ગોલ્ડન ટ્રાયએંગલથી સાયબર છેતરપિંડી નિયંત્રિત થઈ રહી હતી
ED ની તપાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે સાયબર ગુંડાઓએ થાઈલેન્ડ, લાઓસ અને મ્યાનમારની સરહદ પર આવેલા વિસ્તારોમાં મોટી ઇમારતોમાં પોતાના અડ્ડાઓ સ્થાપ્યા હતા. અહીંથી, ચીની નાગરિકોના નેતૃત્વ હેઠળ, ભારત, પાકિસ્તાન અને બાંગ્લાદેશથી લાવવામાં આવેલા યુવાનો સાથે અંગ્રેજીમાં ચેટ કરવામાં આવી. તેમના મોબાઈલ ફોન છીનવી લેવામાં આવ્યા હતા અને તેમને “કામના ફોન” આપવામાં આવ્યા હતા જેનો ઉપયોગ ભારતના લોકોને છેતરવા માટે કરવામાં આવતો હતો. જો તેઓ ના પાડે તો તેમને માર મારવામાં આવતો અને ધમકી આપવામાં આવતી.
યુપીથી સિંગાપોર, પછી લાઓસ
એક કિસ્સામાં, ઉત્તર પ્રદેશના મનીષ તોમરે ED ને જણાવ્યું હતું કે ઇન્સ્ટાગ્રામ પ્રભાવક બોબી કટારિયાએ સિંગાપોરમાં નોકરીનું વચન આપીને તેમની સાથે 50,000 રૂપિયાની છેતરપિંડી કરી હતી અને ત્યારબાદ તેમને લાઓસ મોકલવામાં આવ્યા હતા જ્યાં તેમનો પાસપોર્ટ જપ્ત કરવામાં આવ્યો હતો અને તેમને સાયબર છેતરપિંડી કરવા દબાણ કરવામાં આવ્યું હતું.
ફરીદાબાદ, નોઈડા અને ભટિંડામાં કરોડો રૂપિયાની છેતરપિંડી
ફરીદાબાદ: વોટ્સએપ ગ્રુપ અને નકલી એપ્સ દ્વારા એક મહિલા સાથે 7.59 કરોડ રૂપિયાની છેતરપિંડી થઈ હતી.
નોઈડા: “GFSL સિક્યોરિટીઝ” નામના જૂથ દ્વારા એક ઉદ્યોગપતિ પાસેથી 9.09 કરોડ રૂપિયાની ઉચાપત કરવામાં આવી હતી.
ભટિંડા: ફેસબુક ઇન્વેસ્ટમેન્ટ લિંકનો ઉપયોગ કરીને એક ડૉક્ટર સાથે 5.93 કરોડ રૂપિયાની છેતરપિંડી થઈ હતી.
શેલ કંપનીઓ દ્વારા મની લોન્ડરિંગ
ED ને જાણવા મળ્યું કે આ કૌભાંડ માટે તમિલનાડુ, કર્ણાટક અને અન્ય રાજ્યોમાં 24 નકલી કંપનીઓ બનાવવામાં આવી હતી, જેનો ઉપયોગ મની લોન્ડરિંગ માટે કરવામાં આવ્યો હતો. આ કંપનીઓ કો-વર્કિંગ સ્પેસના સરનામે નોંધાયેલી હતી અને તેમના ડિરેક્ટરોને પણ ખબર નહોતી કે કંપનીઓ તેમના નામે ચાલી રહી છે.
સિમ કાર્ડ અને ક્રિપ્ટોનો ઉપયોગ કરીને નિશાન ભૂંસી નાખવામાં આવી રહ્યા હતા
છેતરપિંડી કરનારાઓ ટેલિગ્રામ દ્વારા નકલી સિમ કાર્ડ મેળવતા હતા, જેનો ઉપયોગ પછી નકલી બેંક એકાઉન્ટ્સ અને વોટ્સએપ ગ્રુપ બનાવવા માટે થતો હતો. છેતરપિંડી કરાયેલા પૈસાને ક્રિપ્ટોકરન્સીમાં રૂપાંતરિત કરીને વિદેશ મોકલવામાં આવ્યા હતા જેથી કોઈ સુરાગ ન મળે.
દરોડા અને ધરપકડો
ED એ કર્ણાટક અને તમિલનાડુમાં 19 સ્થળોએ દરોડા પાડ્યા છે અને 8 આરોપીઓની ધરપકડ કરી છે. આ બધા પર નકલી કંપનીઓ દ્વારા મની લોન્ડરિંગનો આરોપ છે. અત્યાર સુધીમાં 2.81 કરોડ રૂપિયાની રકમ સ્થગિત કરવામાં આવી છે.
કોર્ટમાં ચાર્જશીટ રજૂ કરાઈ
ED એ 10 ઓક્ટોબર, 2024 ના રોજ બેંગલુરુની સ્પેશિયલ PMLA કોર્ટમાં આ કેસમાં ચાર્જશીટ દાખલ કરી હતી, જેમાં 8 આરોપીઓ અને 24 શેલ કંપનીઓના નામ હતા. કોર્ટે 29 ઓક્ટોબરે આ બાબતની નોંધ લીધી હતી અને તપાસ હજુ પણ ચાલુ છે.