ડૉ. વી નારાયણન બન્યા નવા ISRO ચીફ, જાણો ભારતને ચંદ્ર પર લઈ જનાર વૈજ્ઞાનિક વિશે 5 મોટી વાતો

ISRO: ભારત સરકારે ડૉ. વી નારાયણનને અવકાશ સચિવ તરીકે નિયુક્ત કર્યા છે. ડો. એસ. સોમનાથની નિવૃત્તિ બાદ તેઓ ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થા (ઇસરો)નો હવાલો સંભાળશે.

ડૉ. વી નારાયણન આવતા અઠવાડિયે ભારતના અવકાશ કાર્યક્રમના વડા બનશે. કેન્દ્ર સરકારે તેમને અવકાશ વિભાગમાં સચિવ અને સ્પેસ કમિશનના અધ્યક્ષ તરીકે નિયુક્ત કર્યા છે. આ પદ સંભાળનાર વ્યક્તિ ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થા (ISRO)ના અધ્યક્ષ પણ છે. એટલે કે 14 જાન્યુઆરીએ ડૉ. એસ. સોમનાથની નિવૃત્તિ બાદ ડૉ. વી નારાયણન ઈસરોના નવા અધ્યક્ષ બનશે. કેન્દ્રએ તેમની નિમણૂક બે વર્ષ માટે કરી છે. 

ડૉ.નારાયણનની ગણના દેશના ટોચના વૈજ્ઞાનિકોમાં થાય છે. તેઓ હાલમાં ISROમાં લિક્વિડ પ્રોપલ્શન સિસ્ટમ્સ સેન્ટર (LPSC)ના ડિરેક્ટર છે. 1984માં ઈસરોમાં સામેલ થયેલા આ ‘રોકેટ મેન’ના નામે ઐતિહાસિક સિદ્ધિઓ છે. આવો, અમે તમને ઈસરોના આગામી અધ્યક્ષ ડૉ. વી નારાયણનનો પરિચય કરાવીએ.

* ડૉ. વી નારાયણનને રોકેટ અને અવકાશયાન પ્રોપલ્શન નિષ્ણાત તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. તમિલનાડુના કન્યાકુમારી જિલ્લાના મેલાકટ્ટુ ગામમાં જન્મેલા નારાયણને મિકેનિકલ એન્જિનિયરિંગનો ડિપ્લોમા પ્રથમ વર્ગમાં પાસ કર્યો હતો. ત્યારબાદ, તેમણે ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ એન્જિનિયર્સમાંથી મિકેનિકલ એન્જિનિયરિંગમાં એસોસિયેટ સભ્યપદ મેળવ્યું. IIT ખડગપુરમાંથી ક્રાયોજેનિક એન્જિનિયરિંગમાં M.Tech કરતી વખતે, તેણે સિલ્વર મેડલ જીત્યો અને બાદમાં એરોસ્પેસ એન્જિનિયરિંગમાં પીએચડીની ડિગ્રી મેળવી. 1984 માં ISRO માં જોડાતા પહેલા, ડૉ. નારાયણને લગભગ દોઢ વર્ષ સુધી ખાનગી ક્ષેત્રમાં કામ કર્યું હતું, જેમાં TI ડાયમંડ ચેઇન લિમિટેડ, મદ્રાસ રબર ફેક્ટરી (MRF) અને ભારત હેવી ઇલેક્ટ્રિકલ્સ લિમિટેડ (BHEL) નો સમાવેશ થાય છે.

* ISRO માં જોડાયા પછી, ડૉ. નારાયણને સોલિડ પ્રોપલ્શન પર કામ કર્યું. તેમણે ઓગમેન્ટેડ સેટેલાઇટ લોંચ વ્હીકલ (એએસએલવી) અને પોલર સેટેલાઇટ લોંચ વ્હીકલ (પીએસએલવી) વિકસાવવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. બાદમાં, તેઓ લિક્વિડ પ્રોપલ્શન સિસ્ટમ્સ સેન્ટર (LPSC) ના ડિરેક્ટર બન્યા, જ્યાં તેમણે ઘણા મોટા પ્રોજેક્ટ્સનું નેતૃત્વ કર્યું. તેમના નેતૃત્વ હેઠળ, LPSC એ વિવિધ ISRO મિશન માટે 183 લિક્વિડ પ્રોપલ્શન સિસ્ટમ્સ અને કંટ્રોલ પાવર પ્લાન્ટ્સ પ્રદાન કર્યા.

* ડૉ. નારાયણન GSLV Mk III ના C25 ક્રાયોજેનિક પ્રોજેક્ટના પ્રોજેક્ટ ડિરેક્ટર હતા. તેમની ટીમે સફળતાપૂર્વક C25 સ્ટેજ વિકસાવ્યું. પીએસએલવીના બીજા અને ચોથા તબક્કાના નિર્માણમાં પણ તેમણે મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. ચંદ્રયાન-2 અને ચંદ્રયાન-3ની પ્રોપલ્શન સિસ્ટમમાં તેમનું વિશેષ યોગદાન છે.

* ડૉ. નારાયણનને IIT ખડગપુર તરફથી સિલ્વર મેડલ, એરોનોટિકલ સોસાયટી ઑફ ઈન્ડિયા (ASI) તરફથી ગોલ્ડ મેડલ અને NDRF તરફથી નેશનલ ડિઝાઈન એવોર્ડ સહિત ઘણા પુરસ્કારો મળ્યા છે.

* ઘણા ભૂતપૂર્વ ISRO અધ્યક્ષોની જેમ, ડૉ. નારાયણનનો જન્મ એક સામાન્ય પરિવારમાં થયો હતો. તેમની મહેનત અને સમર્પણથી તેઓ હવે ભારતીય અવકાશ કાર્યક્રમનો ચહેરો બની ગયા છે. તેમની નિમણૂક એવા સમયે થઈ છે જ્યારે ISRO ગગનયાન જેવા ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ મિશન માટે તૈયારી કરી રહ્યું છે. નવા વડા ઈસરોને નવી ઊંચાઈઓ પર લઈ જશે તેવી અપેક્ષા છે.