China: રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ વચ્ચે મોસ્કોમાં આયોજિત વિજય દિવસ પરેડમાં ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગની ભાગીદારીએ વૈશ્વિક રાજકારણમાં હલચલ મચાવી દીધી છે. યુક્રેને ચીન પર રશિયાને શસ્ત્રો પૂરા પાડવાનો આરોપ લગાવ્યો છે અને ચેતવણી આપી છે કે વિદેશી મહાનુભાવોની સુરક્ષાની ખાતરી આપવામાં આવતી નથી. રશિયાએ ત્રણ દિવસના યુદ્ધવિરામનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે, જેને યુક્રેને નકારી કાઢ્યો છે.
રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે ચાલી રહેલા યુદ્ધ વચ્ચે, બીજા વિશ્વયુદ્ધમાં નાઝી જર્મનીની હારની 80મી વર્ષગાંઠ નિમિત્તે મોસ્કોમાં વિજય દિવસ પરેડનું આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે. આ પ્રસંગે, રશિયન રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિને વિશ્વભરના ઘણા નેતાઓને આમંત્રણ આપ્યું છે. જોકે, યુક્રેનના રાષ્ટ્રપતિ વોલોડીમીર ઝેલેન્સકીએ પરેડમાં હાજરી આપનારા વિદેશી મહાનુભાવોની સુરક્ષાની ગેરંટી નહીં આપવાની ધમકી આપી છે.
આ ચેતવણી છતાં, ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગે જાહેરાત કરી છે કે તેઓ 7 થી 10 મે દરમિયાન રશિયાની સત્તાવાર મુલાકાતે રહેશે અને 9 મેના રોજ સમારોહમાં હાજરી આપશે. ક્રેમલિન અનુસાર, આ સમયગાળા દરમિયાન બંને નેતાઓ વ્યૂહાત્મક ભાગીદારીના વિકાસ, પ્રાદેશિક અને વૈશ્વિક મુદ્દાઓ અને અનેક કરારો પર ચર્ચા કરશે.
યુક્રેને પુતિનના યુદ્ધવિરામ પ્રસ્તાવને નકારી કાઢ્યો
9 મેના ઉજવણીને ધ્યાનમાં રાખીને રશિયાએ યુક્રેન સાથે ત્રણ દિવસના યુદ્ધવિરામનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે. પુતિને તેને ટૂંકા માનવતાવાદી વિરામ તરીકે વર્ણવ્યું છે. જોકે, ઝેલેન્સકીએ આનો જવાબ આપતા કહ્યું કે યુક્રેન ફક્ત ત્યારે જ યુદ્ધવિરામ સ્વીકારશે જો તે ઓછામાં ઓછા 30 દિવસ સુધી ચાલશે. તેમણે આરોપ લગાવ્યો કે રશિયા કાયમી ઉકેલમાં રસ ધરાવતું નથી પરંતુ તેનો ઉપયોગ પ્રતીકાત્મક તકો માટે કરી રહ્યું છે.
ચીનની સંડોવણીથી યુક્રેન નારાજ છે
યુક્રેનિયન રાષ્ટ્રપતિએ ચીન પર રશિયાને હથિયારો અને દારૂગોળો પૂરો પાડવાનો આરોપ લગાવ્યો છે. તેમણે કહ્યું, એવા સમયે જ્યારે રશિયા આપણા પર હુમલો કરી રહ્યું છે, ત્યારે કોઈપણ દેશ જે તેને સમર્થન આપશે તેને આપણી સાર્વભૌમત્વનું ઉલ્લંઘન કરનાર ગણવામાં આવશે.
મોસ્કોમાં યોજાનારી આ પરેડમાં બ્રાઝિલ, સર્બિયા અને સ્લોવાકિયાના રાષ્ટ્રાધ્યક્ષો પણ હાજરી આપે તેવી શક્યતા છે. આ કાર્યક્રમ બીજા વિશ્વયુદ્ધમાં સોવિયેત યુનિયનના ઐતિહાસિક વિજય અને 27 મિલિયનથી વધુ નાગરિકો અને સૈનિકોના બલિદાનને શ્રદ્ધાંજલિ આપવા માટે યોજાઈ રહ્યો છે.
આ સમારોહ વિશ્વ નેતાઓ માટે એક મંચ બનશે
રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ પુતિને તાજેતરમાં એક દસ્તાવેજીમાં ચીન સાથેના સંબંધોને ઊંડા અને ખરેખર વ્યૂહાત્મક ગણાવ્યા હતા. તેમણે કહ્યું કે રશિયા-ચીન ભાગીદારી માત્ર વ્યાપારી નથી પરંતુ વૈશ્વિક સંતુલન અને ભૂરાજનીતિને ફરીથી આકાર આપવામાં પણ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી રહી છે.
રાજદ્વારી નિષ્ણાતો માને છે કે આ વર્ષની વિજય દિવસ પરેડ માત્ર એક ઐતિહાસિક યાદગીરી જ નહીં પરંતુ બદલાતા વૈશ્વિક શક્તિ સંતુલનના સંકેતો માટેનું એક પ્લેટફોર્મ પણ બની ગઈ છે.