China: બેઇજિંગ અને ઉત્તર ચીનમાં ભારે વરસાદને કારણે ભૂસ્ખલન અને પૂરનો ભય છે. પૂર્વ એશિયાઈ ચોમાસાને કારણે હવામાન બેકાબૂ બની રહ્યું છે. આ ચીનની જૂની પૂર સુરક્ષા વ્યવસ્થા પર પ્રશ્નો ઉભા કરી રહ્યું છે અને 280 લાખ કરોડ રૂપિયાના કૃષિ અર્થતંત્ર પરનું સંકટ પણ વધુ ઘેરું બની રહ્યું છે.

ચીનની રાજધાની બેઇજિંગમાં ગયા શુક્રવારે થયેલા મુશળધાર વરસાદ બાદ પરિસ્થિતિ વધુ વણસી રહી હોય તેવું લાગે છે. હવામાન વિભાગે શહેરના 16 માંથી 10 જિલ્લાઓમાં ભૂસ્ખલન અને કાટમાળ પડવાની ચેતવણી જારી કરી છે. આ સાથે, પહાડી વિસ્તારોમાં અચાનક પૂર આવવાની શક્યતા પણ વ્યક્ત કરવામાં આવી છે.

આ ચેતવણી માત્ર એક અંદાજ નથી પરંતુ પાછલા વર્ષોના અનુભવ અને વર્તમાન પરિસ્થિતિના આધારે આપવામાં આવી છે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ઉત્તર ચીનમાં વરસાદના નવા રેકોર્ડ બન્યા છે અને આ વખતે પણ પરિસ્થિતિ આવી જ લાગે છે.

એક જ દિવસમાં વરસ્યો વરસાદ

બેઇજિંગને અડીને આવેલા ઔદ્યોગિક શહેર બાઓડિંગમાં પરિસ્થિતિ વધુ ચિંતાજનક છે. અહીં માત્ર 24 કલાકમાં લગભગ 448.7 મીમી વરસાદ નોંધાયો હતો, જે આ વિસ્તારમાં આખા વર્ષમાં પડેલા વરસાદ જેટલો જ છે. પશ્ચિમ બાઓડિંગના યી વિસ્તારમાં ભારે વરસાદને કારણે અચાનક પૂર આવ્યું, જેના કારણે વીજળી ગુલ થઈ ગઈ અને ઘણા રસ્તાઓ અને પુલોને નુકસાન થયું. કેટલાક ગામડાઓમાં પરિસ્થિતિ એટલી ખરાબ છે કે વહીવટીતંત્રે લગભગ 19,500 લોકોને તેમના ઘરમાંથી બહાર કાઢીને સલામત સ્થળોએ મોકલવા પડ્યા.

2023ના વાવાઝોડા જેવી પરિસ્થિતિ

હવામાન વિભાગના જણાવ્યા અનુસાર, આ વરસાદ 2023માં આવેલા શક્તિશાળી વાવાઝોડા દરમિયાન બેઇજિંગમાં થયેલા વરસાદ જેવો જ છે. તે સમયે, રાજધાનીમાં 140 વર્ષનો રેકોર્ડ તૂટી ગયો હતો. તાજેતરની પરિસ્થિતિને જોતા, વહીવટીતંત્રે તૈયારીઓ કરી લીધી છે અને ભારે રાહત સામગ્રી મોકલવામાં આવી રહી છે. કેન્દ્ર સરકારે ઉત્તર ચીનના અસરગ્રસ્ત વિસ્તારોમાં 23,000 રાહત કીટ મોકલી છે, જેમાં ધાબળા અને કટોકટીની વસ્તુઓનો સમાવેશ થાય છે.

ચીનમાં સતત ભારે વરસાદ ફક્ત બેઇજિંગ કે બાઓડિંગની વાર્તા નથી, પરંતુ આખો દેશ એક મોટા મોસમી વાવાઝોડાની ઝપેટમાં છે. વરસાદ એટલો ભયંકર બની ગયો છે કે ચીનની જૂની અને જર્જરિત પૂર સુરક્ષા વ્યવસ્થા હવે પડકારનો સામનો કરી રહી છે. સરકારને ડર છે કે જો પરિસ્થિતિ વધુ વણસે તો લાખો લોકો બેઘર થઈ શકે છે, અને 280 લાખ કરોડ રૂપિયાની કૃષિ અર્થવ્યવસ્થા પણ બરબાદ થઈ શકે છે.

હવામાન પરિવર્તનનો પડછાયો પણ?

વૈજ્ઞાનિકો માને છે કે ગ્લોબલ વોર્મિંગને કારણે, ચીનના ઉત્તરીય અને સામાન્ય રીતે સૂકા વિસ્તારોમાં પણ ભારે વરસાદની ઘટનાઓ વધી રહી છે. 2023 માં, હેબેઈ પ્રાંતમાં સામાન્ય કરતાં 26% વધુ વરસાદ પડ્યો હતો. આ જ વલણ હજુ પણ ચાલુ છે, જેના કારણે ત્યાંની મોટી વસ્તી પૂર અને ભૂસ્ખલન જેવી કુદરતી આફતોનો ભોગ બની શકે છે.

બેઇજિંગ વહીવટીતંત્રે લોકોને સાવચેત રહેવાની અપીલ કરી છે, ખાસ કરીને પહાડી વિસ્તારોમાં રહેતા લોકોને. જ્યાં પાણી જમા થયું છે ત્યાં બચાવ ટીમો તૈનાત કરવામાં આવી છે અને સતત દેખરેખ રાખવામાં આવી રહી છે. ભૂસ્ખલનની શક્યતા ધરાવતા વિસ્તારોમાં ચેતવણીઓ પહેલાથી જ જારી કરવામાં આવી છે.