Canada: કેનેડાની 2025ની ફેડરલ ચૂંટણીમાં લિબરલ પાર્ટીની અણધારી જીતમાં યુએસ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે મુખ્ય ભૂમિકા ભજવી હતી. કેનેડા પર ટ્રમ્પના ટેરિફ અને તેમના 51મા રાજ્ય નિવેદનથી કેનેડિયન જનતામાં અસંતોષ ફેલાયો, જેનો ફાયદો લિબરલ પાર્ટીને થયો. માર્ક કાર્નીના નેતૃત્વ હેઠળની લિબરલ પાર્ટીએ આર્થિક મુદ્દાઓ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને અને જસ્ટિન ટ્રુડોની વિવાદાસ્પદ ભારત નીતિથી દૂર જઈને જીત મેળવી.
સોમવારે કેનેડાની ફેડરલ સંસદીય ચૂંટણીમાં લિબરલ પાર્ટીની જીતનો શ્રેય યુએસએના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે લેવો જોઈએ. ટ્રમ્પ પોતે રૂઢિચુસ્ત રિપબ્લિકન પાર્ટી ઓફ અમેરિકા (યુએસએ) ના નેતા છે, પરંતુ પડોશી દેશ કેનેડામાં તેમણે ઉદારવાદી લિબરલ પાર્ટીને જીતવામાં મદદ કરી. ટ્રમ્પ રાષ્ટ્રપતિ બન્યા તે પહેલાં, એવું માનવામાં આવતું હતું કે કેનેડામાં એક દાયકાથી સત્તામાં રહેલી લિબરલ પાર્ટીનું 2025 માં વિદાય નિશ્ચિત છે.
પરંતુ ટ્રમ્પના ટેરિફ વોર અને કેનેડાને યુએસએનું 51મું રાજ્ય બનાવવાની તેમની વારંવારની ઘોષણાની અસર એવી થઈ કે લિબરલ પાર્ટીનો ગ્રાફ ઝડપથી વધવા લાગ્યો. 2025 ની આ ફેડરલ ચૂંટણી કેનેડા માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ હતી. ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે રાષ્ટ્રપતિ પદ સંભાળતાની સાથે જ કેનેડાથી થતી આયાત પર ભારે કર લાદ્યો, જેનાથી કેનેડાને ઘણો આઘાત લાગ્યો અને કેનેડિયનો કન્ઝર્વેટિવ પાર્ટીથી દૂર થઈ ગયા.
રાજકારણને બદલે આર્થિક મોરચે ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું
જસ્ટિન ટ્રુડો પછી કેનેડાના વડા પ્રધાન બનેલા માર્ક કાર્ને, બિનરાજકીય હોવાથી તેમના અને લિબરલ પાર્ટી માટે ફાયદાકારક સાબિત થયા. ટેરિફ યુદ્ધ, ફુગાવા અને બેરોજગારીના અભૂતપૂર્વ સંકટનો સામનો કરી રહેલા કેનેડાને કાર્નેના રૂપમાં તારણહાર મળ્યો. માર્ક કાર્નેએ રાજદ્વારી યુદ્ધ લડવાને બદલે આર્થિક મોરચે ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું. કેટલાક સુધારા કર્યા અને ભવિષ્યમાં કર ઘટાડાનું વચન આપ્યું. હાઉસિંગ કટોકટીના મોરચે, વધુ આવાસ પૂરા પાડવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું હતું. ફેડરલ સંસદીય ચૂંટણીઓ ઓક્ટોબરમાં યોજાવાની હતી, પરંતુ કાર્નેએ તેને છ મહિના આગળ વધારીને 28 એપ્રિલ કરી દીધી. આનો ફાયદો એ થયો કે જસ્ટિન ટ્રુડોને કારણે જનતામાં અપ્રિય બની ગયેલી લિબરલ પાર્ટીને તાકાત મળી. અને આ ચૂંટણીમાં તે પહેલા કરતાં વધુ મજબૂત બનીને ઉભરી આવી. કેનેડાની આ સંઘીય ચૂંટણી ભારત માટે પણ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ હતી.
જસ્ટિન ટ્રુડોનો ભારત સામે વિરોધ
2015 માં, જસ્ટિન ટ્રુડો લિબરલ પાર્ટીના નેતા તરીકે ચૂંટાયા અને વડા પ્રધાન પદ સંભાળ્યું. ત્યારથી, જસ્ટિન ટ્રુડો ભારત વિરુદ્ધ કોઈને કોઈ નિવેદન આપતા હતા જેના કારણે તેમની અને ભારત વચ્ચે ઘણી કડવાશ ઉભી થતી હતી. ભારતમાં એવું માનવામાં આવતું હતું કે તેઓ ખતમ થયેલા ખાલિસ્તાન ચળવળને વેગ આપી રહ્યા હતા. પોતાના નિવેદનોમાં તે ઘણીવાર ખાલિસ્તાન ચળવળના સમર્થકોને ઉશ્કેરતો હતો. તેઓ લિબરલ પાર્ટીના હતા, તેથી તેમને તત્કાલીન યુએસએ રાષ્ટ્રપતિ બરાક ઓબામા અને 2020 માં રાષ્ટ્રપતિ બનેલા જો બિડેનની નજીક માનવામાં આવતા હતા. દક્ષિણ એશિયામાં, યુએસએ ડેમોક્રેટ્સ ભારતની મોદી સરકાર સામે સૂક્ષ્મ રાજદ્વારી રમત રમતા હતા. જસ્ટિન ટ્રુડોને ડેમોક્રેટ્સની કઠપૂતળી માનવામાં આવતા હતા. પરંતુ અમેરિકાના રિપબ્લિકન રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે, તેમની અમેરિકા ફર્સ્ટ નીતિ અને આંધળા રાષ્ટ્રવાદની દોડમાં, પોતાના જ પડોશી દેશો પર હુમલો કર્યો.
૫૧મા રાજ્યની રચનાનો વિરોધ
કેનેડાની સમગ્ર દક્ષિણ સરહદ યુએસએથી ઘેરાયેલી છે. એક તરફ પેસિફિક મહાસાગર, બીજી તરફ એટલાન્ટિક અને આર્કટિક મહાસાગરો અને ઉત્તરમાં બર્ફીલા ઉત્તર ધ્રુવ. આવી સ્થિતિમાં, તેમનો બધો જ વ્યવસાય અમેરિકા સાથે થઈ ગયો છે. કેનેડિયન માલસામાનથી ભરેલા ટ્રકો યુએસએ જતા રહે છે. અમેરિકા કેનેડા સાથે પોતાના નાના ભાઈ જેવો વ્યવહાર કરી રહ્યું છે. પરંતુ અચાનક યુએસએએ કેનેડિયન માલ પર ભારે આયાત ડ્યુટી લાદી અને આરોપ લગાવ્યો કે કેનેડા તેની સરહદો પર નજર રાખતું નથી, તેથી ગેરકાયદેસર ઇમિગ્રન્ટ્સ કેનેડા થઈને યુએસએમાં પ્રવેશ કરે છે. ટ્રમ્પે કેનેડાને અમેરિકાનું 51મું રાજ્ય ગણાવ્યું. રસપ્રદ વાત એ છે કે કેનેડાનો કુલ વિસ્તાર યુએસએના કુલ વિસ્તાર કરતાં ૧.૨૫ લાખ ચોરસ કિમી વધુ છે. કેનેડાના લોકોને આટલા મોટા સાર્વભૌમ દેશ દ્વારા પોતાનું રાજ્ય બનાવવાની જાહેરાત પસંદ ન આવી.