America: અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ચીન પર મોટો હુમલો કર્યો છે. ટ્રમ્પે તમામ ચીની ઉત્પાદનો પર ટેરિફ વધારીને ૧૨૫ ટકા કરી દીધો છે. ટ્રમ્પે ચીન પર ‘વિશ્વ બજારો પ્રત્યે આદરનો અભાવ’ હોવાનો આરોપ લગાવીને આ નિર્ણય લીધો છે. ઉપરાંત, તેમણે તેને તાત્કાલિક અસરથી લાગુ કરવાની જાહેરાત કરી છે. આ સાથે, ટ્રમ્પે ઘણા દેશો માટે ટેરિફ પર 90 દિવસની છૂટ આપી છે.
અમેરિકા અને ચીન વચ્ચેનો વેપાર યુદ્ધ ફરી એકવાર વધુ તીવ્ર બન્યો છે. આ સંઘર્ષ હવે એક નવા વળાંક પર પહોંચી ગયો છે. અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ચીનથી આવતા ઉત્પાદનો પર ટેરિફ વધારીને ૧૨૫ ટકા કર્યો છે, જે તાત્કાલિક અસરથી લાગુ કરવામાં આવ્યો છે. પોતાના સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ ટ્રુથ સોશિયલ પર આ જાહેરાત કરતા ટ્રમ્પે ચીન પર “વૈશ્વિક બજારો પ્રત્યે આદરનો અભાવ” હોવાનો આરોપ લગાવ્યો અને કહ્યું કે હવે ચીન અમેરિકા અને અન્ય દેશોને લૂંટી શકશે નહીં.
આ પગલા સાથે, ટ્રમ્પે 90 દેશો માટે કામચલાઉ રાહતની પણ જાહેરાત કરી છે. તેમણે કહ્યું કે જે દેશો અમેરિકા સામે કોઈ બદલો લેવાના પગલાં નથી લઈ રહ્યા, તેમના માટે આગામી 90 દિવસ માટે ટેરિફ ફક્ત 10 ટકા રાખવામાં આવશે. આ નિર્ણયમાં અમેરિકાના નજીકના વેપાર ભાગીદારો જેમ કે મેક્સિકો અને કેનેડાનો પણ સમાવેશ થાય છે. ટ્રમ્પે આ પગલું એવા સમયે લીધું છે જ્યારે વૈશ્વિક વેપાર સંબંધો ખૂબ જ નાજુક તબક્કામાંથી પસાર થઈ રહ્યા છે.
વૈશ્વિક બજારોમાં ફરી ઉથલપાથલ
ટ્રમ્પના આ નિર્ણયની અસર નાણાકીય બજારો પર તરત જ જોવા મળી. NASDAQ ઇન્ડેક્સ 9 ટકા વધ્યો છે, અને S&P 500 8 ટકા વધ્યો છે. આ વધારો બજારમાં રોકાણકારોના વિશ્વાસને પ્રતિબિંબિત કરે છે, જેઓ માને છે કે અમેરિકાના આ વલણથી તેને વૈશ્વિક વેપારમાં મજબૂતી મળશે. જોકે, આ નિર્ણયથી ચીન-અમેરિકા સંબંધો વધુ તણાવપૂર્ણ બની શકે છે.
ચીન માટે મુશ્કેલી અને બધા માટે રાહત
ટ્રેઝરી સેક્રેટરી સ્કોટ બેસન્ટે પુષ્ટિ આપી કે મેક્સિકો અને કેનેડા પણ 10 ટકા ટેરિફમાં સામેલ છે. તેમણે કહ્યું કે આ 90 દિવસનો સમયગાળો અમેરિકાને વૈશ્વિક ભાગીદારો સાથે વધુ સારા વેપાર કરાર તરફ કામ કરવાની તક આપશે. આ સમય દરમિયાન, અમેરિકા એવા દેશો સાથે નવા વેપાર નિયમો અને ટેરિફની સમીક્ષા કરશે જે સહયોગની ભાવના બતાવી રહ્યા છે.
ચીન હવે શું કરશે?
અગાઉ જ્યારે અમેરિકાએ ટેરિફ વધારવાની જાહેરાત કરી હતી, ત્યારે ચીને કડક વલણ અપનાવ્યું હતું. એક તરફ, તેણે અમેરિકન ઉત્પાદનો પર ટેરિફ 34% થી વધારીને 84% કર્યો છે, તો બીજી તરફ તેણે તેના નાગરિકોને અમેરિકાની મુસાફરી અંગે ચેતવણી પણ આપી છે. જોકે, હવે ફરી ટ્રમ્પે ટેરિફ વધારીને ચીનને મોટો ઝટકો આપ્યો છે.
હવે એ જોવાનું મહત્વનું રહેશે કે ચીન આ નવીનતમ ટેરિફ બોમ્બનો કેવી પ્રતિક્રિયા આપે છે. છેલ્લા કેટલાક મહિનાઓમાં, બંને દેશો વચ્ચે આયાત-નિકાસ જકાતને લઈને ઉગ્ર સંઘર્ષ જોવા મળ્યો છે. ટ્રમ્પની વ્યૂહરચના સ્પષ્ટ છે; જે દેશો અમેરિકા સાથે આદરપૂર્વક વર્તે છે તેમને વેપાર સહયોગ મળશે, નહીં તો કડક આર્થિક પગલાં લેવામાં આવશે. આ નીતિ અમેરિકાના “અમેરિકા ફર્સ્ટ” ફિલસૂફીને પુનરાવર્તિત કરે છે, જે ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રના આર્થિક દિશાનો મુખ્ય પાયો રહ્યો છે.