Afghanistanના વિદેશ મંત્રી આવતા અઠવાડિયે ભારતની મુલાકાત લેશે, જે તાલિબાન સરકારના મંત્રીની પહેલી મુલાકાત હશે

Afghanistan: અફઘાનિસ્તાનના વિદેશ મંત્રી અમીર ખાન મુત્તાકી આવતા અઠવાડિયે ભારતની મુલાકાત લે તેવી અપેક્ષા છે. તાલિબાન સત્તા પર આવ્યા પછી અફઘાનિસ્તાનમાં વિકાસ કાર્ય ભારતે કર્યું હતું અને 2022 માં ટેકનિકલ મિશન ફરી શરૂ કર્યું હતું. બંને દેશો વચ્ચેના સંપર્કો હવે ફરી વિસ્તરી રહ્યા છે.

અફઘાનિસ્તાનના વિદેશ મંત્રી અમીર ખાન મુત્તાકી આવતા અઠવાડિયે ભારતની મુલાકાત લે તેવી અપેક્ષા છે. તાલિબાન સત્તા પર આવ્યા પછી અફઘાનિસ્તાનના મંત્રીની આ પહેલી ભારતની મુલાકાત હશે. ભારતે અગાઉની સરકારો હેઠળ અફઘાનિસ્તાનમાં શાળાઓ, હોસ્પિટલો અને રસ્તાઓ બનાવવામાં મદદ કરી હતી. જોકે, 2021 માં જ્યારે તાલિબાને સત્તા સંભાળી ત્યારે ભારતે તેના કર્મચારીઓ અને રાજદ્વારીઓને પાછા ખેંચી લીધા. ભારતે 2022 માં કાબુલમાં ટેકનિકલ મિશન ફરી શરૂ કર્યું જેથી ત્યાં મોકલવામાં આવતી સહાય પર નજર રાખી શકાય અને ભારતની હાજરી જાળવી શકાય.

વિદેશ મંત્રી એસ. જયશંકરે 15 મેના રોજ મુત્તાકી સાથે ફોન પર વાત કરી. તાલિબાન સત્તા પર આવ્યા પછી દિલ્હી અને કાબુલ વચ્ચે આ ઉચ્ચ સ્તરીય સંપર્ક હતો. આ પહેલા મુત્તાકી અને વિદેશ સચિવ વિક્રમ મિસ્ત્રી જાન્યુઆરીમાં દુબઈમાં મળ્યા હતા. મુત્તાકી અને જયશંકરે 1 સપ્ટેમ્બરના રોજ ફોન પર ફરીથી વાત કરી હતી, જ્યારે ભારતે અફઘાનિસ્તાનમાં ભૂકંપ બાદ રાહત સામગ્રી મોકલી હતી.

તાલિબાને પહેલગામ હુમલાની નિંદા કરી

તાલિબાને એપ્રિલમાં કાશ્મીરમાં પહેલગામ આતંકવાદી હુમલાની પણ નિંદા કરી હતી. ભારતે છેલ્લા વર્ષોમાં તાલિબાન નેતૃત્વ સાથે શાંતિથી સંપર્ક જાળવી રાખ્યો છે, એવા સમયે જ્યારે ચીન અફઘાનિસ્તાનમાં પોતાનો પ્રભાવ વધારવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે. ભારત પ્રાદેશિક હિતોનું રક્ષણ કરવા માટે તાલિબાન સરકાર સાથે પણ સંપર્કમાં છે.

ભારતે હજુ સુધી તાલિબાન સરકારને માન્યતા આપી નથી. ભારતે અફઘાનિસ્તાનમાં સમાવિષ્ટ સરકારની રચનાની હિમાયત કરી છે. ભારત એ પણ આગ્રહ રાખે છે કે અફઘાન ભૂમિનો ઉપયોગ કોઈપણ દેશ વિરુદ્ધ આતંકવાદી પ્રવૃત્તિઓ માટે ન થવો જોઈએ.

ગયા મહિને મુલાકાત મુલતવી રાખવામાં આવી

મુત્તાકી ગયા મહિને ભારતની મુલાકાતે આવવાના હતા, પરંતુ તેમનો પ્રવાસ રદ કરવામાં આવ્યો હતો. સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદ (UNSC) એ તાલિબાન નેતાઓ પર પ્રતિબંધો લાદ્યા છે, અને આ કારણોસર મુત્તાકીનો પ્રવાસ રદ કરવામાં આવ્યો હોવાના અહેવાલ છે. UNSC એ મુત્તાકીને પ્રતિબંધોમાંથી મુક્તિ આપવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.

યુએન સુરક્ષા પરિષદની 15 સભ્યોની 1988 પ્રતિબંધ સમિતિ તાલિબાન નેતાઓ પર મુસાફરી પ્રતિબંધો, સંપત્તિ ફ્રીઝ અને શસ્ત્ર પ્રતિબંધોની દેખરેખ રાખે છે. પાકિસ્તાન હાલમાં આ સમિતિનું નેતૃત્વ કરે છે. જો સમિતિનો એક પણ સભ્ય વાંધો ઉઠાવે તો, છૂટ નકારી શકાય છે. તાલિબાન નેતાઓએ વિદેશ મુસાફરી માટે સમિતિની પરવાનગી લેવી પડશે.