પુરુષ કે સ્ત્રી શું છે? લાયક ઉમેદવારો પસંદ કરો, Supreme Court એ કેન્દ્ર સરકારને કડક સૂચનાઓ આપી

Supreme Court : પુરુષો અને મહિલાઓ માટે અપ્રમાણસર ખાલી જગ્યાઓને સુપ્રીમ કોર્ટમાં પડકારવામાં આવી હતી, જેના પગલે કડક સૂચનાઓ આપતા કોર્ટે સરકારને કહ્યું કે પુરુષ કે સ્ત્રી નહીં, લાયક ઉમેદવારોની પસંદગી કરો.

સેનામાં JAG કોર્પ્સમાં બે મહિલાઓની નિમણૂકની માંગણી કરતી અરજી પર સુપ્રીમ કોર્ટે પોતાનો ચુકાદો આપ્યો છે. ચુકાદો વાંચતી વખતે, ન્યાયાધીશ મનમોહને કહ્યું કે, કારોબારી પુરુષો માટે ખાલી જગ્યાઓ અનામત રાખી શકતી નથી. પુરુષો માટે 6 બેઠકો અને મહિલાઓ માટે 3 બેઠકો મનસ્વી છે અને ભરતીની આડમાં તેને મંજૂરી આપી શકાતી નથી. લિંગ તટસ્થતા અને 2023 ના નિયમોનો સાચો અર્થ એ છે કે કેન્દ્ર સૌથી લાયક ઉમેદવારોની પસંદગી કરશે. મહિલાઓ માટે બેઠકો મર્યાદિત કરવી એ સમાનતાના અધિકારનું ઉલ્લંઘન છે.

સુપ્રીમ કોર્ટે 2:1 અનામત નીતિને ફગાવી દીધી

સુપ્રીમ કોર્ટે સોમવારે ભારતીય સેનાની જજ એડવોકેટ જનરલ (JAG) શાખામાં પુરુષ અને મહિલા અધિકારીઓ માટે 2:1 અનામત નીતિને ફગાવી દીધી અને કહ્યું કે ખાલી જગ્યાઓ પુરુષો માટે અનામત રાખી શકાતી નથી અથવા મહિલાઓ માટે મર્યાદિત કરી શકાતી નથી. કોર્ટે આ પ્રથાને “મનસ્વી” અને સમાનતાના મૂળભૂત અધિકારનું ઉલ્લંઘન ગણાવી. ન્યાયાધીશ મનમોહન અને દીપાંકર દત્તાની બેન્ચે કહ્યું, “કાર્યપાલિકા પુરુષો માટે ખાલી જગ્યાઓ અનામત રાખી શકતી નથી. પુરુષો માટે છ અને મહિલાઓ માટે ત્રણ બેઠકો મનસ્વી છે અને ભરતીના આડમાં તેને મંજૂરી આપી શકાતી નથી.”

સુપ્રીમ કોર્ટે કેન્દ્ર સરકારને નિર્દેશ આપ્યો છે

સુપ્રીમ કોર્ટે કેન્દ્ર સરકારને ઉપરોક્ત રીતે ભરતી કરવા અને પુરુષ અને મહિલા ઉમેદવારો સહિત તમામ ઉમેદવારોની સંયુક્ત મેરિટ યાદી પ્રકાશિત કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે. કોર્ટમાં દાખલ કરાયેલી અરજીમાં પુરુષો અને મહિલાઓ માટે અપ્રમાણસર ખાલી જગ્યાઓને પડકારવામાં આવી હતી.

આ સાથે, સુપ્રીમ કોર્ટે સેનાની નીતિને પણ રદ કરી, જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે મહિલાઓ કરતાં પુરુષો માટે JAG પદોની સંખ્યા વધુ અનામત રાખવામાં આવી હતી. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું – આ સમાનતાની વિરુદ્ધ છે. હકીકતમાં, સુપ્રીમ કોર્ટે આજે ભારતીય સેનાની નીતિને રદ કરી, જેના હેઠળ જજ એડવોકેટ જનરલના પદ પર નિયુક્ત થનારી મહિલા ઉમેદવારોની સંખ્યા મર્યાદિત હતી.

લાયક ઉમેદવારો પસંદ કરો

સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે લિંગ તટસ્થતાનો સાચો અર્થ એ છે કે બધા લાયક ઉમેદવારો, તેમના લિંગને ધ્યાનમાં લીધા વિના, પસંદ કરવામાં આવે. તેથી, સુપ્રીમ કોર્ટે કેન્દ્ર સરકાર અને ભારતીય સેનાને JAG માં એવી રીતે ભરતી કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો કે કોઈપણ લિંગ માટે બેઠકોનું વિભાજન ન થાય, એટલે કે, જો બધી મહિલા ઉમેદવારો લાયક હોય, તો તે બધીની પસંદગી કરવામાં આવે.