DGGI : ઓનલાઈન મની ગેમિંગ ઉદ્યોગમાં સ્થાનિક અને વિદેશી બંને પ્રકારના ઓપરેટરો સામેલ છે. GST કાયદા હેઠળ, ‘ઓનલાઈન મની ગેમિંગ’ ને ‘માલ’ ના પુરવઠા તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે અને તેના પર 28% કર લાદવામાં આવે છે.
ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસીસ ટેક્સ ઇન્ટેલિજન્સ ડિરેક્ટોરેટ જનરલ (DGGI) એ ઓફશોર ઓનલાઈન ગેમિંગ એન્ટિટીઝ સામે તેની કાર્યવાહી વધુ તીવ્ર બનાવી છે. ઓનલાઈન મની ગેમિંગ ઉદ્યોગમાં સ્થાનિક અને વિદેશી બંને પ્રકારના ઓપરેટરો સામેલ છે. GST કાયદા હેઠળ, ‘ઓનલાઈન મની ગેમિંગ’ ને ‘માલ’ ના પુરવઠા તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે અને તેના પર 28% કર લાદવામાં આવે છે. આ ક્ષેત્રમાં કાર્યરત સંસ્થાઓએ GST હેઠળ નોંધણી કરાવવી જરૂરી છે.
DGGI પહેલાથી જ 700 ઓફશોર સંસ્થાઓની તપાસ કરી રહ્યું છે
ઓનલાઈન મની ગેમિંગ/સટ્ટાબાજીમાં સામેલ લગભગ 700 ઓફશોર એન્ટિટીઓ DGGI ની તપાસ હેઠળ છે. એવું જોવા મળ્યું છે કે આ સંસ્થાઓ પોતાનું રજીસ્ટ્રેશન ન કરાવીને GST થી બચી રહી છે. અત્યાર સુધીમાં, ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અને માહિતી ટેકનોલોજી મંત્રાલય (MeitY) સાથે સંકલનમાં DGGI દ્વારા ગેરકાયદેસર/બિન-અનુપાલન કરતી ઓફશોર ઓનલાઈન મની ગેમિંગ એન્ટિટીની 357 વેબસાઇટ્સ/URL ને બ્લોક કરવામાં આવી છે.
કાયદેસર ગેમિંગ પ્લેટફોર્મ સામે ઝુંબેશ
I4C અને નેશનલ પેમેન્ટ્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા (NPCI) ના સહયોગથી, DGGI એ કેટલાક ગેરકાયદેસર ગેમિંગ પ્લેટફોર્મ્સ સામે તાજેતરમાં ચલાવેલી ઝુંબેશમાં, સહભાગીઓ પાસેથી પૈસા એકત્રિત કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતા બેંક ખાતાઓને લક્ષ્ય બનાવ્યા. લગભગ 2,000 બેંક ખાતા બ્લોક કરવામાં આવ્યા હતા અને 4 કરોડ રૂપિયા જપ્ત કરવામાં આવ્યા હતા. બીજી એક કાર્યવાહીમાં, આ ઓફશોર એન્ટિટીઝની વેબસાઇટ પર મળેલા UPI ID સાથે જોડાયેલા 392 બેંક ખાતાઓ પર ડેબિટ ફ્રીઝ મૂકવામાં આવ્યું છે અને આ ખાતાઓમાં રહેલા 122.05 કરોડ રૂપિયાના ભંડોળને કામચલાઉ રીતે જપ્ત કરવામાં આવ્યું છે.
૧૬૬ ખચ્ચર ખાતા બ્લોક કરાયા
DGGI એ ભારતની બહારથી ઓનલાઈન મની ગેમિંગ પ્લેટફોર્મ ચલાવતા કેટલાક ભારતીય નાગરિકો સામે વધુ એક ઝુંબેશ શરૂ કરી. એવું બહાર આવ્યું છે કે આ લોકો સતગુરુ ઓનલાઈન મની ગેમિંગ પ્લેટફોર્મ, મહાકાલ ઓનલાઈન મની ગેમિંગ પ્લેટફોર્મ અને અભિ 247 ઓનલાઈન મની ગેમિંગ પ્લેટફોર્મ સહિત અનેક ઓનલાઈન પ્લેટફોર્મ દ્વારા ભારતીય ગ્રાહકોને ઓનલાઈન મની ગેમિંગ સુવિધાઓ પૂરી પાડી રહ્યા હતા. આ લોકો ભારતીય ગ્રાહકો પાસેથી પૈસા એકત્ર કરવા માટે મ્યુલ બેંક એકાઉન્ટ્સ (છેતરપિંડી કરનારાઓ દ્વારા ગુનામાંથી મળેલા પૈસાને ધોળા કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતા બેંક એકાઉન્ટ્સ) નો ઉપયોગ કરી રહ્યા હતા. DGGI એ અત્યાર સુધીમાં આ પ્લેટફોર્મ સાથે જોડાયેલા 166 ખચ્ચર ખાતાઓને બ્લોક કર્યા છે. અત્યાર સુધીમાં આવા ત્રણ લોકોની ધરપકડ કરવામાં આવી છે અને આવા અન્ય લોકો સામે તપાસ ચાલી રહી છે.
વિદેશી સંસ્થાઓની આ ક્રિયાઓ સ્થાનિક વ્યવસાયોને નુકસાન પહોંચાડે છે અને બજારને બગાડે છે. આ અનૈતિક વિદેશી સંસ્થાઓ નવા વેબ સરનામાં બનાવીને પ્રતિબંધોને ટાળે છે. તપાસમાં એ પણ બહાર આવ્યું છે કે આ કંપનીઓ વ્યવહારો પ્રક્રિયા કરવા માટે ‘ખચ્ચર’ બેંક ખાતાઓ દ્વારા સંચાલન કરતી હતી. આ નાણાં ગેરકાયદેસર પ્રવૃત્તિઓમાં રોકવાની શક્યતા છે, જે રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાના દૃષ્ટિકોણથી પણ ખતરનાક બની શકે છે.
જનતાને સતર્ક રહેવાની સલાહ
એવું જોવા મળ્યું છે કે ઘણી બોલીવુડ સેલિબ્રિટીઓ અને ક્રિકેટરો તેમજ યુટ્યુબ, વોટ્સએપ અને ઇન્સ્ટાગ્રામ પ્રભાવકો આ પ્લેટફોર્મનો પ્રચાર કરતા જોવા મળે છે, અને તેથી જનતાને સાવચેત રહેવાની અને ઓફશોર ઓનલાઈન મની ગેમિંગ પ્લેટફોર્મ્સ સાથે જોડાવાનું ટાળવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. આનાથી લોકોને આર્થિક નુકસાન થઈ શકે છે અને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા પણ નબળી પડી શકે છે. DGGI કહે છે કે તે ગેરકાયદેસર ઓફશોર ગેમિંગ એન્ટિટીના ખતરાનો સામનો કરવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે. આગામી IPL સીઝન સાથે, ગેરકાયદેસર ગેમિંગ કામગીરીને રોકવા માટે અમલીકરણ કાર્યવાહી વધુ કડક બનશે.