મહિલાઓ 12 કલાકની શિફ્ટ અને રાત્રિ શિફ્ટમાં કરી શકશે કામ.. Gujaratમાં ફેક્ટરી એક્ટમાં મોટા સુધારા

Gujarat Factory Act: ગુજરાતમાં મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલના નેતૃત્વ હેઠળની રાજ્ય સરકારે મહિલાઓને રાત્રિ શિફ્ટમાં કામ કરવાની મંજૂરી આપવા માટે ફેક્ટરી કાયદામાં સુધારો કર્યો છે. આ સાથે સરકારે કામના કલાકોમાં પણ વધારો કર્યો છે. રાજ્ય સરકારના આ નિર્ણયોને Gujaratમાં આર્થિક પ્રવૃત્તિઓને વેગ આપવા સાથે જોડવામાં આવી રહ્યા છે. ગુજરાત સરકારે ફેક્ટરી (ગુજરાત સુધારો) વટહુકમ, 2025 જારી કર્યો છે, જે ફેક્ટરી અધિનિયમ 1948 માં સુધારો કરે છે. તે અઠવાડિયામાં 48 કલાકની મર્યાદા સાથે 12 કલાકની શિફ્ટમાં કામ કરવાની મંજૂરી આપે છે અને મહિલાઓને રાત્રિ શિફ્ટમાં કામ કરવાની મંજૂરી આપે છે.

નવ કલાકથી 12 કલાકની ફરજ

Gujarat વિધાનસભાનું સત્ર ચાલુ ન હોવાથી રાજ્ય સરકારના શ્રમ, કૌશલ્ય વિકાસ અને રોજગાર વિભાગે 1 જુલાઈના રોજ વટહુકમ જારી કર્યો હતો. વટહુકમમાં જણાવાયું છે કે આર્થિક પ્રવૃત્તિને પ્રોત્સાહન આપવા, રાષ્ટ્રીય મહત્વના નવા પ્રોજેક્ટ્સમાં રોકાણ આકર્ષવા અને રોજગાર પેદા કરવા માટે ફેક્ટરીઓને છૂટ આપવા માટે તેનો અમલ કરવામાં આવ્યો છે. મુખ્ય સુધારાઓમાં કર્મચારીના મહત્તમ કામના કલાકો હાલના નવ કલાકથી વધારીને 12 કલાક કરવા અને અઠવાડિયામાં મહત્તમ 48 કલાકની મર્યાદા નક્કી કરવાનો સમાવેશ થાય છે; વટહુકમ દ્વારા મુખ્ય કાયદાની કલમ 54 માં સુધારો કરવામાં આવ્યો છે. વટહુકમ દ્વારા ક્વાર્ટરમાં કુલ ઓવરટાઇમ કામના કલાકોની મર્યાદા 75 કલાકથી વધારીને 125 કલાક કરવામાં આવી છે. એવી અપેક્ષા છે કે મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલના નેતૃત્વ હેઠળની સરકાર ઓગસ્ટ મહિનામાં વિધાનસભાના ચોમાસા સત્રમાં ગૃહની મંજૂરી માટે આ ફેરફારો મૂકી શકે છે.

16 શરતો સાથે મંજૂરી આપવામાં આવી

વટહુકમ મહિલા કર્મચારીઓને રાત્રે 7 વાગ્યાથી સવારે 6 વાગ્યા સુધી 16 શરતો સાથે કામ કરવાની મંજૂરી આપે છે. આ સાથે, 16 શરતો પણ લાદવામાં આવી છે જેથી તેમની સલામતી પણ સુનિશ્ચિત કરી શકાય. આ શરતો પૂર્ણ કર્યા પછી જ મહિલાઓને રાત્રે કામ કરાવવી શક્ય છે. આમાં કાર્યસ્થળ પર જાતીય સતામણીના કૃત્યો અટકાવવા માટેની શરતો, નિવારણ માટેની પ્રક્રિયા સહિત જરૂરી પગલાં સુનિશ્ચિત કરવાનો સમાવેશ થાય છે. વટહુકમમાં જણાવાયું છે કે મહિલાઓને રજા, આરોગ્ય અને સ્વચ્છતાની અનુકૂળ પરિસ્થિતિઓ પૂરી પાડવી જોઈએ. આ સાથે, તેમના માટે કોઈ પ્રતિકૂળ વાતાવરણ ન હોવું જોઈએ. અન્ય શરતોમાં માત્ર ફેક્ટરીની અંદર જ નહીં પરંતુ ફેક્ટરીની આસપાસ અને તે તમામ સ્થળોએ યોગ્ય લાઇટિંગ અને સીસીટીવી કવરેજનો સમાવેશ થાય છે. એવું પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે મહિલા કર્મચારીઓની બેચ 10 થી ઓછી ન હોવી જોઈએ. તેમને પરિવહન સુવિધા પૂરી પાડવી જોઈએ. એટલું જ નહીં, મહિલાઓને રાત્રિ ફરજ બજાવવા માટે દબાણ કરી શકાતું નથી. પરંતુ રાત્રે કામ કરવા તૈયાર મહિલાઓ પાસેથી લેખિત સંમતિ લેવામાં આવશે.