Panchmahal: પંચમહાલનું અરાદ ગામ ગલગોટા એટલે કે મેરીગોલ્ડ ફૂલોની ખેતીને કારણે ચર્ચામાં છે જેનો ઉપયોગ આ તહેવારો દરમિયાન પૂજા અને શણગાર માટે કરવામાં આવે છે. દિવાળીનો તહેવાર આ ગામના ખેડૂતો માટે નવી આશાઓ લઈને આવે છે. અરાદ ગામના મોટાભાગના ખેડૂતો હવે પરંપરાગત ખેતી છોડીને ગલગોટાની ખેતી તરફ વળ્યા છે. પડોશી રાજ્યો સહિત સમગ્ર ગુજરાતના ફુલના વેપારીઓ હવે અરાદ ગામના ખેડૂતો પાસેથી સીધી ખરીદી કરી રહ્યા છે. ગુલાબના ફૂલ પછી જો કોઈ ફૂલ હોય જેનો સૌથી વધુ ઉપયોગ થતો હોય તો તે છે ગલગોટાનું ફૂલ અને પીળા, કેસરી, લાલ જેવા રંગોના વિવિધ પ્રકારના ગલગોટાના ફૂલો આંખોને સારા લાગે છે.
આ ફૂલનો ઉપયોગ મોટાભાગે ધાર્મિક અને શુભ પ્રસંગો, મંદિરો અને ધાર્મિક સ્થળો તેમજ ઘરોને સજાવવા માટે થાય છે. તેની સાથે જ તેમાંથી માળા પણ બનાવીને ભગવાનની મૂર્તિઓને અર્પણ કરવામાં આવે છે. આ સિવાય લગ્ન હોય કે કોઈનું સન્માન, ગલગોટાના ફૂલનો ખાસ ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.
ગલગોટાએ ખેડૂતોને કરોડપતિ બનાવ્યા
ઉપરાંત, આ ગલગોટા ગીતે દિવાળી પહેલા સમાપ્ત થયેલી નવરાત્રી દરમિયાન હલચલ મચાવી હતી. પંચમહાલ જિલ્લાના હાલોલ તાલુકાનું અરાદ ગામ છેલ્લા ઘણા સમયથી આ ગલગોટાની ખેતી માટે ખૂબ જ પ્રખ્યાત બન્યું છે. અહીંના ખેડૂતો હવે પરંપરાગત ખેતી છોડીને ગલગોટામાં રોકડ ખેતી તરફ વળ્યા છે અને ગામના મોટાભાગના ખેડૂતો કરોડપતિ બની ગયા છે.
પંચમહાલ જિલ્લાના હાલોલ તાલુકાના અરાદ ગામની આજુબાજુના ખેતરો પર નજર કરશો તો અહી સુંદર નજારો જોવા મળશે. અહીંની લગભગ 700 એકર જમીન પર જાણે દિવાળી દરમિયાન પીળી ચાદર પાથરી હોય તેવું લાગે છે. કારણ કે અહીંના ખેડૂતો માત્ર ગલગોટાના ફૂલની બાગાયતી ખેતી કરે છે.
અહીંના કેટલાક ખેડૂતોએ આઠ વર્ષ પહેલાં પરંપરાગત ખેતી કરતાં કંઈક અલગ કરવાનું શરૂ કર્યું અને એક-બે ખેતરમાં ગલગોટાની ખેતી કરી અને માત્ર ત્રણ મહિનામાં જ ગલગોટાના ફૂલોનું ઉત્પાદન કર્યું જેને માબાલખ કહી શકાય અને નજીકના શહેરોમાં વેચીને સારી કમાણી કરી. નજીકના ખેડૂતોએ આ અનુભવમાંથી પ્રેરણા લીધી અને તેમના ખેતરોમાં તેનો ઉપયોગ કર્યો, જેમાં તેઓએ એક બાગાયતશાસ્ત્રીની સલાહ લીધી અને આજે તમે જ્યાં જુઓ ત્યાં આખો વિસ્તાર ફૂલોથી ઢંકાયેલો છે.
મેરી ગોલ્ડ આ રાજ્યોમાં વેચાય છે
અંગ્રેજીમાં મેરી ગોલ્ડ અને હિન્દીમાં ગેંડા ફૂલ તરીકે ઓળખાતા ગલગોટાના ફૂલો આ પ્રદેશમાં ઉગાડવામાં આવે છે, હવે ગલગોટાના ફૂલો ભાવનગર, બોટાદ, વડોદરા, મહારાષ્ટ્ર અને ગુજરાતના નડિયાદ જેવા શહેરોમાં વેચાય છે.
મોટાભાગની તહેવારોની મોસમ શ્રાવણ માસથી દિવાળી અને લાભ પાંચમ વચ્ચેની હોય છે. આ ગલગોટાના ફૂલો પણ તહેવારોની સિઝનના 60 દિવસ પહેલા લગાવવાના હોય છે. તેથી, તહેવાર શરૂ થતાંની સાથે જ ગલગોટાના ફૂલો ખીલવા લાગે છે. જેમાં શ્રાવણ માસ, ગણેશ ઉત્સવ, નવરાત્રિ, દશેરા અને મોટા હિંદુ તહેવાર દિવાળી દરમિયાન મહત્તમ લણણી થાય છે. આ સમયગાળા દરમિયાન તેની માંગ વધુ રહે છે.
મકાઈ, બાજરી, ઘઉં કે ડાંગર જેવા સામાન્ય ધાન્ય પાકોની ખેતી હવે ખેડૂતો માટે મોંઘી થઈ ગઈ છે, પરંતુ વરસાદ અને અન્ય અનિશ્ચિતતાઓને કારણે ખેડૂતને જોઈતો આર્થિક લાભ મળી રહ્યો નથી. પરંતુ હવે ઓછા અને મર્યાદિત સમયમાં ગલગોટાની ખેતી થવાથી અહીંના ખેડૂતોની આર્થિક આવક વધી છે અને દિવાળી પણ સારી બની છે તેમ કહી શકાય.
ત્રણ મહિનાની ખેતી બાદ અહીંના ખેડૂતો અન્ય નિયમિત ખેતી પણ કરી રહ્યા છે. આ રીતે, એવું કહી શકાય કે પ્રસંગોમાં રંગ ઉમેરતા આ ગલગોટાના ફૂલોએ સૌને દિવાળી તો ખુશ કરી જ નહિ પરંતુ ખેડૂતોની દિવાળી પણ સારી બનાવી.