Gandhinagar: આ વર્ષે ગુજરાતમાં ચોમાસાએ મન મૂકીને વરસ્યા છે. સમગ્ર રાજ્યમાં અત્યાર સુધીમાં સરેરાશ 92 ટકાથી વધુ વરસાદ નોંધાયો છે, જેના કારણે જળાશયોમાં પાણીની આવક નોંધપાત્ર રીતે વધી છે. રાજ્યના કુલ 82 ડેમ 100 ટકા કે તેથી વધુ ભરાઈ ગયા છે, જ્યારે 113 ડેમ હાઈએલર્ટ પર રાખવામાં આવ્યા છે. ઉપરાંત 68 ડેમમાં પાણીનો સંગ્રહ 70 થી 100 ટકાની વચ્ચે પહોંચી ગયો છે.

ગુજરાતની જીવાદોરી ગણાતા સરદાર સરોવર નર્મદા ડેમમાં પાણીની સપાટીમાં સતત વધારો થઈ રહ્યો છે. ઉપરવાસમાંથી ભારે પ્રમાણમાં પાણી આવતાં ગત 24 કલાકમાં ડેમની જળસપાટીમાં 10 સેમીનો વધારો નોંધાયો છે. હાલ ડેમની સપાટી 135.58 મીટરે પહોંચી છે, જ્યારે તેની મહત્તમ સપાટી 138.68 મીટર છે. આ રીતે હાલ ડેમમાં 89.75 ટકા પાણીનો સંગ્રહ થયો છે, જે ખેડૂતો અને પીવાના પાણીની સુવિધા માટે આશીર્વાદરૂપ સાબિત થઈ રહ્યો છે.

ઉપરવાસમાંથી હાલમાં 4 લાખથી વધુ ક્યુસેક પાણીની આવક થઈ રહી છે. પાણીનું લેવલ નિયંત્રિત રાખવા માટે ડેમમાંથી સતત પાણી છોડવાનું કામ ચાલી રહ્યું છે. હાલમાં 23 હજાર ક્યુસેક પાણીની જાવક કરવામાં આવી રહી છે. આ પરિસ્થિતિમાં આ વર્ષે ત્રીજી વખત નર્મદા ડેમના 15 દરવાજા 2.45 મીટર સુધી ખોલવામાં આવ્યા છે.

ડેમમાંથી પાણી છોડાતા ભરૂચ, વડોદરા અને નર્મદા જિલ્લાની નદીકાંઠે વસેલા ગામોમાં એલર્ટ જાહેર કરવામાં આવ્યું છે. તંત્ર દ્વારા નદીકાંઠાના ગામોમાં રહેનારા લોકોને અગાઉથી સાવચેત રહેવા અને જરૂરી હોય તો સલામત સ્થળે ખસી જવા સૂચના આપવામાં આવી છે. સ્થાનિક તંત્રે પોલીસ, એનડીઆરએફ અને પ્રશાસનને તાત્કાલિક સેવાઓ માટે સજ્જ રાખ્યા છે જેથી કોઈપણ પ્રકારની અનિચ્છનીય પરિસ્થિતિમાં ઝડપી કાર્યવાહી કરી શકાય.

રાજ્યના જળાશયો ભરાતા કૃષિ ક્ષેત્રમાં ખુશીની લહેર છવાઈ છે. ખેડૂતોમાં આશા વધી છે કે આ વર્ષે સારી ખેતી થશે. પાણીનો પૂરતો સંગ્રહ થવાને કારણે રબ્બી પાક માટે પણ પાણીની પૂરતી ઉપલબ્ધિ રહેશે. બીજી તરફ ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં પીવાના પાણીની સમસ્યા હળવી થવાની આશા છે.

સરદાર સરોવર ડેમમાંથી પાણી છોડવામાં આવતાં નદીકાંઠાના કેટલાક વિસ્તારોમાં પાણીની સપાટીમાં વધારો જોવા મળ્યો છે. આ કારણે તંત્ર સતત મોનિટરિંગ કરી રહ્યું છે. ડેમનું લેવલ ઝડપથી વધી રહ્યું હોવાને કારણે પરિસ્થિતિ પર તીવ્ર નજર રાખવામાં આવી રહી છે.

અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે, હાલ ડેમમાં પાણીની આવક જાવક પર સંતુલન જાળવવામાં આવી રહ્યું છે. જો આવનારા દિવસોમાં ઉપરવાસમાં વધુ વરસાદ થશે તો પાણી છોડવાની પ્રક્રિયા વધુ તેજ કરવામાં આવશે. હાલ પરિસ્થિતિ નિયંત્રણમાં છે, પરંતુ લોકોને સાવચેત રહેવા વિનંતી કરવામાં આવી છે.

આ રીતે મેઘરાજાની અવિરત મહેરબાનીથી ગુજરાતના ડેમો છલકાઈ રહ્યા છે. ખાસ કરીને સરદાર સરોવર નર્મદા ડેમ ભરાઈ જવાથી રાજ્યના લાખો ખેડૂતો અને નાગરિકોને પાણીની પૂરતી સુવિધા મળશે. પરંતુ સાથે જ તંત્ર સામે પાણી છોડવાના કારણે નદીકાંઠાના વિસ્તારોમાં સલામતી જાળવવાની પડકારજનક પરિસ્થિતિ ઉભી થઈ છે.

આ પણ વાંચો