Share market: ગુરુવારે એર ઇન્ડિયા વિમાન દુર્ઘટનાના આઘાતમાંથી દેશ હજુ બહાર આવ્યો ન હતો, ત્યારે શુક્રવાર પણ દેશના લોકો માટે એક દુઃસ્વપ્નની શરૂઆત જેવો શરૂ થયો હતો. ઇઝરાયલ-ઈરાન યુદ્ધને કારણે શેરબજાર તૂટી પડ્યા. ક્રૂડ તેલના ભાવ બે મહિનાના ઉચ્ચતમ સ્તરે પહોંચ્યા. રૂપિયામાં જબરદસ્ત ઘટાડો થયો અને સોનાના ભાવ રેકોર્ડ સ્તરે પહોંચ્યા, જેનાથી દેશના સામાન્ય લોકોની આશાઓ ચકનાચૂર થઈ ગઈ.
કેટલાક સમયથી સોનાના ભાવમાં સતત ઘટાડો થઈ રહ્યો હતો અને સોનાનો ભાવ એક લાખ રૂપિયાના સ્તરથી 5 થી 7 રૂપિયા નીચે હતો. જેના કારણે દેશની મહિલાઓ રાહતનો શ્વાસ લઈ રહી હતી. બીજી તરફ, વિશ્વભરના અર્થશાસ્ત્રીઓ ક્રૂડ તેલના ભાવમાં ઘટાડાની અપેક્ષા રાખી રહ્યા હતા. આનું એક કારણ એ પણ હતું કે અમેરિકાની સાથે, OPEC દેશોએ પણ ક્રૂડ તેલનું ઉત્પાદન વધારવાની વાત કરી હતી. આ ઉપરાંત, શેરબજાર ફરીથી તેજ થઈ રહ્યું હતું. માર્ચની શરૂઆતથી 12 જૂન સુધી, સેન્સેક્સે રોકાણકારોને 13 ટકાનું વળતર આપ્યું હતું. તે જ સમયે, રૂપિયામાં પણ સતત વધારો જોવા મળી રહ્યો હતો, ભલે તે નજીવો હોય.
હવે ઇઝરાયલ દ્વારા ઇરાન પર વહેલી સવારે મિસાઇલ હુમલાએ આ સમગ્ર ચિત્ર બદલી નાખ્યું છે. ૧૩મી તારીખે શુક્રવારે, જે પશ્ચિમી સંસ્કૃતિમાં અશુભ માનવામાં આવે છે, તેણે ફરી એકવાર પોતાનો રંગ બતાવ્યો છે. જો તેને ફરી એકવાર બજારનો બ્લેક ફ્રાઇડે કહેવામાં આવે તો તે ખોટું નહીં હોય. જ્યારે શેરબજારમાં સવારે ૧૩૦૦ પોઈન્ટથી વધુનો ઘટાડો જોવા મળ્યો. તે જ સમયે, નિફ્ટી પણ સવારે ૪૧૫.૨ પોઈન્ટના ઘટાડા સાથે ટ્રેડ કરી રહ્યો હતો.
બીજી તરફ, ઈરાનમાં બોમ્બ વિસ્ફોટને કારણે, સમગ્ર મધ્ય પૂર્વમાં તણાવ ફેલાયો. જેની અસર ક્રૂડ ઓઇલના ભાવમાં જોવા મળી. ખાડી દેશોનું ક્રૂડ ઓઇલ બ્રેન્ટ ક્રૂડ ઓઇલ બે મહિનાની ટોચે પહોંચ્યું. આ ઉપરાંત, દેશમાં સોનાના ભાવમાં જબરદસ્ત વધારો જોવા મળ્યો. ભૂ-રાજકીય તણાવને કારણે, રોકાણકારોએ સુરક્ષિત સ્વર્ગ સોનામાં જવાનું જરૂરી માન્યું. ભારતમાં સોનાના ભાવ ફરી એકવાર માત્ર ૧ લાખ રૂપિયાને વટાવી ગયા છે, પરંતુ રેકોર્ડ સ્તર પર પણ પહોંચી ગયા છે. ચલણ બજારમાં પણ રૂપિયાને ભારે નુકસાન થયું છે અને તે ફરી એકવાર ૮૬ના સ્તરને પાર કરી ગયો છે. ચાલો આ ચાર મુદ્દાઓની વિગતવાર ચર્ચા કરીએ.
બે મહિનાના ઉચ્ચ સ્તરે ક્રૂડ તેલ
ઈરાન-ઈઝરાયલ યુદ્ધ દરમિયાન ક્રૂડ તેલના ભાવમાં જબરદસ્ત વધારો જોવા મળ્યો છે. મધ્ય પૂર્વમાં તણાવ અને તેલ પુરવઠામાં ખલેલની અપેક્ષાઓને કારણે, બ્રેન્ટ ક્રૂડ તેલના ભાવમાં ૧૩ ટકાથી વધુનો વધારો જોવા મળ્યો, જેના પછી ભાવ પ્રતિ બેરલ ૭૮.૫૦ ડોલર પર પહોંચી ગયા. જે બે મહિનાનું ઉચ્ચ સ્તર છે. આ તે દેશો માટે મોટો ફટકો છે જે ક્રૂડ તેલ માટે આયાત પર નિર્ભર છે. ભારત તેની ક્રૂડ તેલની જરૂરિયાતના ૮૫ ટકા આયાત કરે છે. બીજી તરફ, અમેરિકન ક્રૂડ તેલ WTI માં લગભગ ૧૨ ટકાનો વધારો જોવા મળ્યો છે, જેના પછી ભાવ પ્રતિ બેરલ ૭૭.૫૮ ડોલર પર પહોંચી ગયો છે.
જ્યારે એક દિવસ પહેલા, અમેરિકન તેલનો ભાવ પ્રતિ બેરલ ૭૦ ડોલરથી નીચે હતો. ખાસ વાત એ છે કે જૂન મહિનામાં અમેરિકન તેલના ભાવમાં લગભગ 28 ટકાનો વધારો જોવા મળ્યો છે, જ્યારે ગલ્ફ દેશોનું ક્રૂડ ઓઇલ લગભગ 23 ટકા મોંઘુ થયું છે. જેપી મોર્ગનના નિષ્ણાતો માને છે કે સૌથી ખરાબ સ્થિતિમાં, તેલના ભાવ $120 સુધી વધી શકે છે. બેંકે કહ્યું કે ઈરાન પર હુમલો થવાથી તેલના ભાવ $120 સુધી વધી શકે છે, જેના કારણે અમેરિકન ફુગાવો 5 ટકા વધી શકે છે.
વિક્રમી સ્તરે સોનાના ભાવ
બીજી તરફ, આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં તેમજ ભારતમાં સોનાના ભાવમાં સારો વધારો થયો છે. ભૂરાજકીય તણાવને કારણે સોનાના ભાવમાં વધારો થયો છે. દેશના ફ્યુચર્સ માર્કેટ મલ્ટી કોમોડિટી એક્સચેન્જમાં સોનાનો ભાવ 1,00,403 રૂપિયા પ્રતિ દસ ગ્રામ સાથે રેકોર્ડ સ્તરે પહોંચી ગયો છે. ખાસ વાત એ છે કે MCX પર સોનાના ભાવમાં 2,011 રૂપિયાનો ઉછાળો જોવા મળ્યો હતો. જ્યારે એક દિવસ પહેલા સોનાનો ભાવ 98,392 રૂપિયા પ્રતિ દસ ગ્રામ હતો. ખાસ વાત એ છે કે જૂન મહિનામાં સોનાના ભાવમાં 4,528 રૂપિયાનો વધારો જોવા મળ્યો છે.