Cryptocurrency: ગુરુવારે હેકર્સના એક જૂથે ઈરાનના સૌથી મોટા ક્રિપ્ટોકરન્સી એક્સચેન્જ ‘નોબિટેક્સ’માંથી 90 મિલિયન ડોલરથી વધુની ચોરી કરી. બ્લોકચેન વિશ્લેષણ કંપનીઓ દ્વારા આ માહિતી આપવામાં આવી હતી. આ હેકર્સ ઇઝરાયલ સાથે જોડાયેલા હોવાની શંકા છે. આની જવાબદારી લેનારા હેકર જૂથે દાવો કર્યો હતો કે તેણે કંપનીનો સંપૂર્ણ સોર્સ કોડ લીક કરી દીધો છે. હેકર જૂથે તેના ટેલિગ્રાફ એકાઉન્ટ પર લખ્યું છે કે, નોબિટેક્સમાં જે પણ સંપત્તિ હતી તે હવે જાહેર થઈ ગઈ છે.
બ્લોકચેન વિશ્લેષણ કંપની ‘એલિપ્ટિક’ એ તેના બ્લોગ પોસ્ટમાં લખ્યું છે કે, ચોરાયેલા પૈસા એવા વોલેટમાં મોકલવામાં આવ્યા હતા જેમાં ઈરાનના રિવોલ્યુશનરી ગાર્ડ્સની ટીકા કરતા સંદેશા હતા. કંપનીએ કહ્યું કે આ હુમલો કદાચ પૈસા કમાવવા માટે નહીં, પરંતુ રાજકીય હેતુઓ માટે કરવામાં આવ્યો હતો. હેકર્સે જે વોલેટમાં પૈસા મૂક્યા હતા તે એવા હતા કે એવું લાગતું હતું કે તેમણે પૈસાનો નાશ કર્યો છે, જેથી નોબિટેક્સને રાજકીય સંદેશ મોકલી શકાય.
હેકર જૂથ કોણ છે?
આ હુમલાની જવાબદારી ‘ગોન્જેશકે દારાન્ડે’ નામના જૂથ દ્વારા લેવામાં આવી હતી, જેનો પર્શિયનમાં અર્થ ‘શિકારી ચકલી’ થાય છે. આ જૂથે X પર લખ્યું હતું કે નોબિટેક્સે ઈરાની સરકારને પશ્ચિમી દેશોના પ્રતિબંધોથી બચવા માટે મદદ કરી છે. ઉપરાંત, તે આતંકવાદીઓને પૈસા મોકલવામાં પણ સામેલ છે.
નોબિટેક્સે ઘૂસણખોરીની પુષ્ટિ કરી
નોબિટેક્સે હુમલાની પુષ્ટિ કરી અને કહ્યું કે તેમની સિસ્ટમમાં અનધિકૃત ઘૂસણખોરી થઈ છે. તેમની એપ અને વેબસાઇટ હાલમાં ડાઉન છે કારણ કે તેઓ તેની તપાસ કરી રહ્યા છે. ચેઈનએનાલિસિસના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા ગુપ્તચર વિભાગના વડા એન્ડ્રુ ફિયરમેને કહ્યું કે બિટકોઈન, ઇથેરિયમ, ડોજકોઈન જેવી ઘણી પ્રકારની ક્રિપ્ટોકરન્સી આ ચોરીમાં સામેલ છે. તેમણે વધુમાં કહ્યું કે આ સાયબર હુમલો પણ ખાસ છે કારણ કે ઈરાનનું ક્રિપ્ટોકરન્સી બજાર ખૂબ મોટું નથી. તેથી, ચોરીનું આ સ્તર ત્યાં માટે ખૂબ જ ગંભીર માનવામાં આવે છે.
શું ઈરાન અને ઈઝરાયલ વચ્ચે વધતા તણાવને કારણે હેકિંગ થઈ રહ્યું છે?
આ સાયબર હુમલો ઈઝરાયલ અને ઈરાન વચ્ચે વધતા સંઘર્ષથી પ્રેરિત લાગે છે. ગયા અઠવાડિયે, ઈઝરાયલે ઈરાનના પરમાણુ સ્થાપનો અને લશ્કરી અધિકારીઓ પર હુમલો કર્યો. જવાબમાં, તેહરાને મિસાઈલોથી બદલો લીધો. દરમિયાન, આ હેકર જૂથે દાવો કર્યો હતો કે તેણે મંગળવારે સાયબર હુમલો કરીને ઈરાનની સરકારી બેંક ‘સેપા’નો ડેટા નાશ કર્યો છે.
નોબિટેક્સ સાથે કોણ જોડાયેલું છે?
એલિપ્ટિકે કહ્યું કે ઈરાનના સર્વોચ્ચ નેતા આયાતુલ્લાહ અલી ખામેનીના સંબંધીઓ નોબિટેક્સ સાથે જોડાયેલા છે. આ એક્સચેન્જનો ઉપયોગ પ્રતિબંધિત રિવોલ્યુશનરી ગાર્ડ્સના કેટલાક અધિકારીઓ દ્વારા પણ કરવામાં આવ્યો હતો. કંપનીએ એવા પુરાવા પણ પૂરા પાડ્યા હતા કે નોબિટેક્સે એવા પાકીટમાંથી પૈસાની લેવડદેવડ કરી હતી જે ઈરાનના સાથી સંગઠનો, જેમ કે યમનના હુતી બળવાખોરો અને હમાસ (પેલેસ્ટિનિયન સંગઠન) ના નિયંત્રણ હેઠળ હતા.
ગોન્જેસ્કે દારાન્ડેનો જૂનો રેકોર્ડ
ગોન્જેસ્કે દારાન્ડે નામના આ હેકર જૂથે અગાઉ ઈરાન પર અનેક મોટા સાયબર હુમલાઓની જવાબદારી સ્વીકારી છે. 2021 માં, તેઓએ એક ઓપરેશન હાથ ધર્યું હતું જેણે ઈરાનના પેટ્રોલ પંપ બંધ કરી દીધા હતા. 2022 માં, તેઓએ એક સ્ટીલ ફેક્ટરી પર હુમલો કર્યો હતો, જેના કારણે ત્યાં ભારે આગ લાગી હતી.
ઇઝરાયલ સાથે શું જોડાણ છે?
ઇઝરાયલી મીડિયામાં ઘણા અહેવાલોમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આ જૂથ ઇઝરાયલ સાથે જોડાયેલું છે. પરંતુ ઇઝરાયલી સરકારે ક્યારેય તેને સત્તાવાર રીતે સ્વીકાર્યું નથી. યુએસ સેનેટર્સ એલિઝાબેથ વોરેન અને એંગસ કિંગે ગયા વર્ષે ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી કે ઇરાન આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રતિબંધોથી બચવા માટે ક્રિપ્ટોકરન્સીનો ઉપયોગ કરી રહ્યું છે.