Gujarat Assembly Monsoon Session: ગુજરાત વિધાનસભાના ચોમાસુ સત્રના છેલ્લા દિવસે કોંગ્રેસે રાજ્યમાં ‘જાતિ આધારિત ગણતરી’ની માંગણી કરતો ઠરાવ રજૂ કર્યો હતો. કોંગ્રેસે કહ્યું કે વંચિત જાતિઓની ઓળખ નીતિ નિર્માણ અને સંસાધનોની ન્યાયપૂર્ણ ફાળવણીમાં મદદ કરશે. જોકે, ભાજપ સરકારે આ પ્રસ્તાવને ફગાવી દીધો હતો. શાસક પક્ષે દાવો કર્યો હતો કે અગાઉ વડાપ્રધાન જવાહરલાલ નેહરુએ જાતિ ગણતરીના વિચારને નકારી કાઢ્યો હતો અને કહ્યું હતું કે તેનાથી સમાજમાં ભેદભાવ પેદા થશે.
રાજ્યના વિધાનમંડળ અને સંસદીય બાબતોના પ્રધાન ઋષિકેશ પટેલે કોંગ્રેસના ધારાસભ્ય દળના નેતા અમિત ચાવડાએ રજૂ કરેલા પ્રસ્તાવનો જવાબ આપ્યો હતો. તેમણે આને કોંગ્રેસના કેન્દ્રીય નેતૃત્વ દ્વારા સત્તા મેળવવા માટે સક્રિય કરાયેલ ટુલકીટ ગણાવી હતી. દરખાસ્તને ફગાવી દેતાં ઋષિકેશ પટેલે જણાવ્યું હતું કે જાતિની વસ્તી ગણતરી કરવી એ રાજ્યની નહીં પણ કેન્દ્ર સરકારના કાર્યક્ષેત્રમાં આવે છે.
દરખાસ્ત રજૂ કરતી વખતે અમિત ચાવડાએ શું કહ્યું?
કોંગ્રેસના નેતા અમિત ચાવડાએ દરખાસ્ત રજૂ કરતાં જણાવ્યું હતું કે ગુજરાતમાં સામાજિક ન્યાય સુનિશ્ચિત કરવા માટે જાતિ ગણતરી જરૂરી છે. રાજ્યમાં સામાજિક-આર્થિક અસમાનતા અને જ્ઞાતિ આધારિત ભેદભાવ દિન-પ્રતિદિન વધી રહ્યા છે, જે આપણા સૌ માટે ચિંતાનો વિષય છે. અમુક ચોક્કસ વિભાગો કે વિસ્તારોને વિકાસનો મહત્તમ લાભ મળી રહ્યો છે.
તેમણે કહ્યું કે સરકારી નોકરીઓ, ઉદ્યોગો, શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને સંસાધનોની ફાળવણીમાં અસમાનતા સ્પષ્ટ છે. રાજ્યના લોકોમાં આર્થિક, શૈક્ષણિક અને સામાજિક અસમાનતા દૂર કરવા માટે જ્ઞાતિઓમાં સામાજિક અસમાનતાને ઓળખવી જરૂરી છે. વંચિત જાતિઓ અથવા જૂથોની ઓળખ રાજ્યની નીતિ ઘડવામાં, સંસાધનોની ન્યાયપૂર્ણ ફાળવણી અને આયોજનમાં મદદ કરશે, એમ તેમણે જણાવ્યું હતું.
અમિત ચાવડાએ જણાવ્યું હતું કે, રાજ્યમાં જાતિ આધારિત વસ્તી ગણતરી વિના સંસાધનોની ન્યાયિક અને સમાન વહેંચણી શક્ય નથી. તેમણે કહ્યું કે રાજ્યમાં ચોક્કસ જાતિ અથવા જૂથની વસ્તીની વર્તમાન સામાજિક-શૈક્ષણિક સ્થિતિને ઓળખવી જરૂરી છે. અનામત નીતિએ આ જાતિઓની સામાજિક-આર્થિક સ્થિતિમાં કેટલો હકારાત્મક કે નકારાત્મક બદલાવ લાવ્યો છે તે ઓળખવું જરૂરી છે. તેમણે દાવો કર્યો હતો કે જાતિની વસ્તી ગણતરી રાજ્યની વર્તમાન નીતિઓ અને યોજનાઓના અમલીકરણ અંગે સચોટ માહિતી પ્રદાન કરશે.
1951 થી 2011 સુધી સ્વતંત્ર ભારતની દરેક વસ્તી ગણતરીમાં અનુસૂચિત જાતિ અને અનુસૂચિત જનજાતિના ડેટાની ગણતરી કરવામાં આવી હતી. પરંતુ અન્ય પછાત વર્ગો અને અન્ય જાતિઓનો ડેટા એકત્રિત કરવામાં આવ્યો ન હતો. તેમણે કહ્યું કે ગ્રામીણ અને શહેરી વિસ્તારોમાં પરિવારોની આર્થિક સ્થિતિ અંગેનો ડેટા મેળવવો અને પછાતપણાના સૂચકાંકો ઓળખવા પણ જરૂરી છે.
મંત્રી ઋષિકેશ પટેલે દરખાસ્ત ફગાવી દીધી હતી
અમિત ચાવડાએ રજૂ કરેલી દરખાસ્ત અંગે મંત્રી ઋષિકેશ પટેલે જણાવ્યું હતું કે, જ્યારે કોંગ્રેસ સત્તામાં હતી ત્યારે તમે ક્યારેય જાતિ આધારિત વસ્તી ગણતરી કરવાનું કેમ વિચાર્યું ન હતું. ભૂતકાળમાં જવાહરલાલ નેહરુએ પણ આ વિચારને એમ કહીને નકારી કાઢ્યો હતો કે તેનાથી દેશના ભાગલા પડી જશે.
ચાવડાએ કહ્યું કે આ એક ટુલકીટ છે જેને કોંગ્રેસના રાષ્ટ્રીય નેતાઓએ કોઈપણ રીતે સત્તા મેળવવા માટે સક્રિય કરી છે. કોંગ્રેસે ભાગલા પાડો અને રાજ કરોની નીતિ અપનાવી છે. તેઓ આ મુદ્દો ઉઠાવીને ખોટી વાર્તા બનાવી રહ્યા છે. પટેલે કહ્યું કે કોંગ્રેસે માત્ર ગરીબી હટાવવાના નારા આપ્યા, જ્યારે પીએમ નરેન્દ્ર મોદીએ વાસ્તવમાં દરેક માટે કામ કર્યું અને તેમને સમાન અધિકાર આપ્યા.