વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી પોલેન્ડના પ્રવાસે છે. 45 વર્ષ પછી આ દેશમાં ભારતના વડાપ્રધાન છે. PM Modiની આ મુલાકાત પર દુનિયાની નજર છે, કારણ કે પોલેન્ડ બાદ પીએમ મોદી યુક્રેન જશે અને રાષ્ટ્રપતિ વોલોદિમિર ઝેલેન્સકીને મળશે. પીએમ મોદી 23 ઓગસ્ટે પોલેન્ડથી ટ્રેન દ્વારા યુક્રેન જશે. આ માટે અમે 10 કલાક ટ્રેનમાં મુસાફરી કરીશું. આ પહેલીવાર છે જ્યારે કોઈ ભારતીય વડાપ્રધાન યુક્રેનની મુલાકાતે છે. કિવ અને નવી દિલ્હી વચ્ચે રાજદ્વારી સંબંધો 30 વર્ષ પહેલા એટલે કે 1994માં સ્થાપિત થયા હતા. મોદીની આ મુલાકાત એવા સમયે થઈ રહી છે જ્યારે યુક્રેન અને રશિયા વચ્ચે યુદ્ધ તેજ થઈ ગયું છે. આવી સ્થિતિમાં પીએમ મોદીની મુલાકાતથી રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન નારાજ થઈ શકે છે.
PM મોદીની યુક્રેન મુલાકાતથી પુતિન ગુસ્સે થશે?
ત્રીજી વખત વડાપ્રધાન બન્યા બાદ નરેન્દ્ર મોદીએ તેમની પ્રથમ દ્વિપક્ષીય વિદેશ યાત્રા માટે રશિયાની પસંદગી કરી હતી અને ગયા મહિને તેઓ રશિયા ગયા હતા. રશિયા પહોંચતાની સાથે જ પીએમ મોદી રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિનને મળ્યા અને બંનેએ એકબીજાને ગળે લગાવ્યા. જો કે, આ પછી પશ્ચિમી મીડિયાએ તેની ખૂબ ટીકા કરી અને યુક્રેનના રાષ્ટ્રપતિ વોલોડીમિર ઝેલેન્સકીને પણ તે પસંદ ન આવ્યું. ત્યારે તેમણે કહ્યું હતું કે, ‘વિશ્વના સૌથી મોટા લોકતંત્રના નેતાનું મોસ્કોમાં વિશ્વના સૌથી ખૂની ગુનેગાર સાથે ગળે મળવું એ શાંતિ સ્થાપવાના પ્રયાસો માટે ખૂબ જ નિરાશાજનક બાબત છે.’
રશિયાની મુલાકાતના લગભગ દોઢ મહિના બાદ પીએમ નરેન્દ્ર મોદી યુક્રેન જઈ રહ્યા છે, જ્યાં તેઓ યુક્રેનના રાષ્ટ્રપતિ વોલોદિમિર ઝેલેન્સ્કીને મળશે. આ પછી સવાલ એ ઉઠી રહ્યો છે કે શું રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન પીએમ મોદીના યુક્રેન પ્રવાસથી નારાજ થઈ શકે છે? રિપોર્ટ અનુસાર, ઘણા લોકોનું માનવું છે કે પીએમ મોદીના યુક્રેન પ્રવાસથી રશિયા અસ્વસ્થ થઈ શકે છે. તે જ સમયે, કેટલાક લોકોનું કહેવું છે કે પુતિન જ્યારે ચીનની મુલાકાત લે છે ત્યારે ભારત પણ ખૂબ આરામદાયક નથી.
રશિયા યુક્રેન પર મોટો હુમલો કરી શકે છે
હાલમાં જ યુક્રેને દાવો કર્યો હતો કે તેણે રશિયાના કુર્સ્ક વિસ્તારમાં હુમલો કર્યો હતો અને વ્યૂહાત્મક રીતે મહત્વપૂર્ણ પુલને નષ્ટ કરી દીધો હતો. યુક્રેનનો દાવો છે કે તેણે રશિયાના કેટલાક વિસ્તારો પર પણ નિયંત્રણ મેળવી લીધું છે. આવી સ્થિતિમાં રશિયા ફરી એકવાર યુક્રેન પર મોટો હુમલો કરી શકે છે. બીજી તરફ, રશિયાએ દાવો કર્યો છે કે તેણે પૂર્વી યુક્રેનમાં ન્યૂયોર્ક પર કબજો કરી લીધો છે, જે વ્યૂહાત્મક રીતે મહત્વપૂર્ણ લોજિસ્ટિક્સ હબ માનવામાં આવે છે અને તેનાથી ડોનેટ્સક ક્ષેત્રને કબજે કરવામાં મદદ મળશે.
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી શા માટે યુક્રેન જઈ રહ્યા છે?
રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે સતત તણાવ ચાલી રહ્યો છે, તો સવાલ એ છે કે આવા સમયે પીએમ નરેન્દ્ર મોદી શા માટે યુક્રેન જઈ રહ્યા છે. વિદેશ મંત્રાલયે આ અંગે માહિતી આપી છે. જ્યારે ભારતીય વિદેશ મંત્રાલયના સચિવ (પશ્ચિમ) તન્મય લાલને પૂછવામાં આવ્યું કે શું પીએમ મોદી ગયા મહિને રશિયાની મુલાકાત બાદ પશ્ચિમી દેશોમાં થઈ રહેલી ટીકાને કારણે યુક્રેનની મુલાકાતે જઈ રહ્યા છે. તેના પર તન્મય લાલે કહ્યું કે આ એક વ્યક્તિના ફાયદા અને બીજાના નુકસાનની વાત નથી.
તન્મય લાલે કહ્યું, ‘ભારતના રશિયા સાથે મજબૂત અને સ્વતંત્ર સંબંધો છે અને ભારતના યુક્રેન સાથે. બંનેનું પોત-પોતાનું અસ્તિત્વ છે. આ એક વ્યક્તિના ફાયદા અને બીજાના ગેરલાભની વાત નથી. પીએમ નરેન્દ્ર મોદી જ્યારે રશિયાના પ્રવાસે ગયા ત્યારે અનેક મુદ્દાઓ પર ચર્ચા થઈ હતી. ત્યાર બાદ પીએમ મોદી પણ અનેક અવસરે ઝેલેન્સકીને મળ્યા છે. હવે બંને નેતાઓ યુક્રેનમાં મુલાકાત કરી રહ્યા છે. જેમાં ચાલી રહેલા સંઘર્ષ અંગે પણ વાત કરવામાં આવશે.
શું પીએમ મોદી યુદ્ધ રોકવાની વાત કરશે?
ફેબ્રુઆરી 2022થી રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે ચાલી રહેલા યુદ્ધ પર ભારતના વલણ વિશે પૂછવામાં આવતા તન્મય લાલે કહ્યું, ‘ભારતે ખૂબ જ સ્પષ્ટ સ્થિતિ દર્શાવી છે. આ સંઘર્ષને મુત્સદ્દીગીરી અને વાતચીત દ્વારા ઉકેલી શકાય છે. આ સ્થાયી શાંતિ સ્થાપિત કરી શકે છે, તેથી સંવાદ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. બંને પક્ષોને સ્વીકાર્ય હોય તેવા વિકલ્પો દ્વારા જ સ્થાયી શાંતિ પ્રાપ્ત કરી શકાય છે. વાતચીત દ્વારા જ આનો ઉકેલ લાવી શકાય છે.
PM મોદીની પોલેન્ડ મુલાકાત શા માટે મહત્વની છે?
પીએમ મોદી આજે પોલેન્ડના રાષ્ટ્રપતિ એન્ડ્રેજ સેબેસ્ટિયનને મળશે અને પછી પોલેન્ડના પીએમ સાથે દ્વિપક્ષીય બેઠક કરશે. વિદેશ મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, છેલ્લા 45 વર્ષમાં કોઈ ભારતીય PMએ પોલેન્ડમાં પગ મૂક્યો નથી. વિદેશ મંત્રાલયે એમ પણ કહ્યું કે પોલેન્ડના વડા પ્રધાન ડોનાલ્ડ ટસ્કે મોદીને તેમના દેશની મુલાકાત લેવા આમંત્રણ આપ્યું હતું. મોદીની મુલાકાતથી ત્યાંના નાગરિકો ખૂબ જ ખુશ છે. આ એ જ દેશ છે જેણે વર્ષ 2022માં યુક્રેન અને રશિયા વચ્ચેના યુદ્ધમાં ફસાયેલા ભારતીય વિદ્યાર્થીઓને સુરક્ષિત રીતે પરત લાવવામાં ઘણી મદદ કરી હતી.