Rathyatra: આ વર્ષે 53 વર્ષ બાદ પુરીની રથયાત્રા બે દિવસ ચાલશે. સ્નાન પૂર્ણિમાના દિવસે બિમાર પડેલા ભગવાન જગન્નાથ આજે સવારે સ્વસ્થ થયા હતા, તેથી આજે રથયાત્રા પૂર્વેના તહેવારોની પણ ઉજવણી કરવામાં આવી રહી છે. બપોરે 2.20 વાગ્યે જગન્નાથ, બલભદ્ર અને સુભદ્રા પોતપોતાના રથમાં બેઠા છે.
જગન્નાથ મંદિરના પંચાંગ ડૉ. જ્યોતિ પ્રસાદના જણાવ્યા અનુસાર, ભગવાન સામાન્ય કરતાં 2 કલાક વહેલા જાગી ગયા હતા. મંગળા આરતી સવારે 4 ના બદલે રાત્રે 2 વાગ્યે થઈ હતી. મંગળા આરતી બાદ લગભગ 2.30 કલાકે દશાવતાર પૂજા થઈ હતી. નૈત્રોત્સવ 3 વાગ્યે અને પુરીના રાજા દ્વારા 4 વાગ્યે પૂજા કરવામાં આવી હતી. સવારે 5.10 વાગ્યા પછી સૂર્ય પૂજા અને 5.30 વાગ્યાની આસપાસ દ્વારપાલ પૂજા થઈ હતી. સવારે 7 વાગ્યે ભગવાનને ખીચડી અર્પણ કરવામાં આવી હતી.
રથયાત્રામાં ભારે ભીડને કારણે ભગવાનના નવયૌવન દર્શન થઈ શકશે નહીં. રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુ પણ રથયાત્રામાં ભાગ લેશે. પીએમ નરેન્દ્ર મોદીએ રથયાત્રા માટે દેશવાસીઓને શુભેચ્છા પાઠવી હતી.
જગન્નાથ મંદિરનું પંચાંગ તૈયાર કરનાર જ્યોતિષી ડૉ. જ્યોતિ પ્રસાદ કહે છે કે આ વર્ષે અષાઢ મહિનાની કૃષ્ણપક્ષમાં તારીખો ઘટી છે. જેના કારણે રથયાત્રા પહેલાની પૂજા પરંપરા 7મી જુલાઈની સાંજ સુધી ચાલુ રહેશે.
રથયાત્રાની તારીખ બદલી શકાશે નહીં, આથી સવારે શરૂ થનારી રથયાત્રા આજે સાંજે પાંચ વાગ્યે શરૂ થશે. અગાઉ 1971માં પણ આવું જ કંઈક બન્યું હતું. સૂર્યાસ્ત પછી રથ ચલાવવામાં આવતા નથી, તેથી રથને રસ્તામાં રોકવામાં આવશે. 8મીએ વહેલી સવારે રથ આગળ વધશે અને તે જ દિવસે ગુંડીચા મંદિરે પહોંચશે.
સવારે 11.30 વાગ્યા બાદ રથનું પૂજન થયું હતું. આ પછી 12.10 વાગ્યે પહાંડીનો કાર્યક્રમ શરૂ થયો. પહાંડીમાં ભગવાન જગન્નાથ, બલભદ્ર અને સુભદ્રાની મૂર્તિઓને રથમાં લાવવામાં આવે છે.
સૂર્યાસ્ત પછી રથ ખેંચાશે નહીં
આ પૂજા પદ્ધતિઓના કારણે સાંજે 5 વાગ્યા સુધીમાં રથયાત્રા શરૂ થવાની સંભાવના છે. સૂર્યાસ્ત સુધી જ રથ ખેંચવામાં આવશે. સૂર્યાસ્ત બાદ જ્યાં સુધી રથ પહોંચશે ત્યાં સુધી રોકી દેવામાં આવશે. સાંજની આરતી અને ભોગ પછી શયન આરતી થશે. સોમવારે સવારે ફરીથી રથ ખેંચવામાં આવશે અને સાંજ સુધીમાં ગુંડીચા મંદિરે પહોંચશે.
સુવર્ણ ચડાવીને રથયાત્રાનો પ્રારંભ થશે
ભગવાનની પૂજા બાદ રથ પ્રતિષ્ઠા અને અન્ય ધાર્મિક વિધિઓ થશે. જેમાં પુરીના રાજા દિવ્ય સિંહ દેવ છોરા પોહરાની પરંપરા પૂર્ણ કરશે. આમાં તે સોનાની સાવરણી વડે રથોની આગળ પાણીનો છંટકાવ કરશે. આ પછી રથયાત્રા શરૂ થશે. આમાં ભગવાન બલભદ્રનો રથ આગળ, બહેન સુભદ્રા મધ્યમાં અને ભગવાન જગન્નાથનો રથ છેલ્લા ભાગમાં હશે.