યુનિસેફે તાજેતરમાં કહ્યું છે કે દક્ષિણ એશિયાના દેશોમાં વધતી ગરમીથી બાળકોના સ્વાસ્થ્ય પર ગંભીર અસર પડી રહી છે. ભારતની રાજધાની દિલ્હી સહિત દેશના ઉત્તરીય રાજ્યોમાં તાપમાન 43 થી 47 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી પહોંચી ગયું છે. દેશમાં હીટવેવનું એલર્ટ જારી કરવામાં આવ્યું છે. પાકિસ્તાન હવામાન વિભાગે ચેતવણી પણ જારી કરી હતી કે 23 થી 27 મે સુધી તીવ્ર ગરમીનું મોજું ચાલુ રહેશે. પાકિસ્તાની પ્રાંત પંજાબમાં 25 થી 31 મે સુધી શાળાઓ બંધ રાખવામાં આવી છે. યુનિસેફના જણાવ્યા અનુસાર, સમગ્ર દક્ષિણ એશિયા ક્ષેત્રમાં તાપમાનનાં સ્તરમાં વધારો લાખો બાળકોના સ્વાસ્થ્ય માટે જોખમી બની શકે છે.
યુનિસેફની સલાહ – બાળકોને પુષ્કળ પાણી પીવડાવો
યુનિસેફે કહ્યું છે કે બાળકોને ગરમીની અસરથી બચાવવા માટે તેમને પુષ્કળ પ્રમાણમાં પાણી પીવડાવવું જોઈએ. વાસ્તવમાં, બાળકો પુખ્ત વયના લોકોની જેમ ઝડપથી બદલાતા તાપમાનને સમાયોજિત કરી શકતા નથી, તેથી તેઓને ગરમીમાં વધુ જોખમ રહેલું છે. બાળકોના શરીરનું તાપમાન વધવાને કારણે તેમના ધબકારા વધી જાય છે અને તેમને માથાનો દુખાવો થાય છે. શરીરમાં જડતા અને મૂર્છા પણ આવી શકે છે. શરીરમાં પાણીની ઉણપને કારણે હીટસ્ટ્રોક અને ઝાડા થવાનું જોખમ પણ રહે છે. જો સ્થિતિ વધુ બગડે છે, તો શરીરના ભાગો પણ કામ કરવાનું બંધ કરી શકે છે.
યુનિસેફનું કહેવું છે કે ભારે ગરમીમાં લાંબા સમય સુધી સંપર્કમાં રહેવાથી બાળકોના મગજના વિકાસ પર પણ અસર પડી શકે છે. આનાથી બાળકોના શીખવામાં અને યાદ રાખવામાં સમસ્યા થઈ શકે છે. ગરમીના કારણે ગર્ભવતી મહિલાઓને પણ મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડી શકે છે અને જો સ્થિતિ વધુ બગડે તો ગર્ભમાં રહેલા બાળકનું મૃત્યુ પણ થઈ શકે છે.
સતત દેખરેખની જરૂર છે
યુનિસેફ કહે છે કે બાળકો ગરમીથી બચવા માટે પુખ્ત વયના લોકો પર આધાર રાખે છે, તેથી માતા-પિતા અને વાલીઓએ તેમના બાળકોને આખા દિવસ દરમિયાન પ્રવાહીની કમી ન રહે તેની તકેદારી રાખવાની જરૂર છે. બાળકોને ગરમી સંબંધિત બિમારીઓથી બચાવવા માટે, તેઓને વારંવાર તપાસ કરવાની જરૂર છે કે બાળકો તરસ્યા નથી, પરસેવો નથી, વધુ ગરમ છે અથવા ઉબકા અનુભવે છે. જો બાળકોનું મોં શુષ્ક હોય અથવા તેમને માથાનો દુખાવો થતો હોય તો ધ્યાન આપવાની જરૂર છે. ઉનાળામાં બાળકોએ ઢીલા-ફિટિંનાં કપડાં પહેરવા જોઈએ.
દક્ષિણ એશિયામાં 18 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના લગભગ 76 ટકા બાળકો, અથવા લગભગ 460 મિલિયન, એક વર્ષમાં 83 અથવા વધુ દિવસો માટે અત્યંત ઊંચા તાપમાનના સંપર્કમાં આવ્યા હતા, 2020ના યુનિસેફના ડેટાના આધારે તાપમાન 35 ડિગ્રી સેલ્સિયસથી વધુ રહ્યું હતું. યુનિસેફના 2021 ચાઈલ્ડ ક્લાઈમેટ રિસ્ક ઈન્ડેક્સ (સીસીઆરઆઈ) અનુસાર, અફઘાનિસ્તાન, બાંગ્લાદેશ, ભારત અને પાકિસ્તાનના બાળકો આબોહવા પરિવર્તનની અસરોના જોખમમાં છે.