Gujarat: ખરાબ રેકોર્ડ, પ્રામાણિકતા પર શંકા… નોટિસ આપ્યા વિના ન્યાયાધીશને કરવામાં આવશે નિવૃત્ત

Gujarat News: કોર્ટમાં ન્યાયાધીશોની જવાબદારીઓ ફક્ત ચુકાદા આપવા પૂરતી મર્યાદિત નથી. તેમનું આચરણ, પ્રતિષ્ઠા અને પ્રામાણિકતા પણ ન્યાયતંત્રની છબી માટે મહત્વપૂર્ણ છે. એક મહત્વપૂર્ણ આદેશમાં, ગુજરાત હાઇકોર્ટે જણાવ્યું છે કે ન્યાયાધીશના સર્વિસ રેકોર્ડમાં એક પણ નકારાત્મક ટિપ્પણી, અથવા તેમની પ્રામાણિકતા પર શંકા, તેમને જાહેર હિતમાં બળજબરીથી નિવૃત્તિ આપવા માટે પૂરતી હોઈ શકે છે. કોર્ટે એ પણ સ્પષ્ટ કર્યું કે આવી નિવૃત્તિ માટે કારણદર્શક નોટિસની જરૂર નથી. કારણ કે તે જાહેર હિતમાં લેવાયેલ પગલું છે અને તેને સજા ગણવામાં આવતી નથી.

સમગ્ર મામલો શું છે?

અહેવાલ મુજબ આ આદેશ જે.કે. આચાર્ય નામના એડ-હોક સેશન્સ જજના કિસ્સામાં આવ્યો હતો. નવેમ્બર 2016 માં, તેમને અને અન્ય 17 ન્યાયાધીશોને બળજબરીથી નિવૃત્તિ આપવામાં આવી હતી. તે સમયે, હાઇકોર્ટની નીતિ 50 અને 55 વર્ષની ઉંમરના ન્યાયાધીશોનું મૂલ્યાંકન કરવાની હતી, અને જેમનું પ્રદર્શન સંતોષકારક ન હતું તેમને નિવૃત્તિ આપવાની હતી.

એ નોંધવું જોઈએ કે જે.કે. આચાર્યએ હાઈકોર્ટ રાજ્ય સરકાર અને રાજ્યપાલના આ નિર્ણયને પડકાર્યો હતો. પરંતુ ડિવિઝન બેન્ચે તેમના વાંધાઓને ફગાવી દીધા હતા.

હાઈકોર્ટે શું કહ્યું?

હાઈકોર્ટે જણાવ્યું હતું કે જાહેર હિતમાં બળજબરીથી નિવૃત્તિ એ સજા નથી, અને તેથી, કુદરતી ન્યાયના સિદ્ધાંતોનું પાલન કરવું ફરજિયાત નથી. વધુમાં તેના અમલીકરણ માટે કોઈને નોટિસ જારી કરવાની જરૂર નથી.

કોર્ટે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે જો કોઈ સ્પષ્ટ ગેરકાયદેસરતા, પ્રક્રિયાનું ઉલ્લંઘન અથવા ન્યાયિક અધિકારીને અયોગ્ય વર્તન ન હોય તો હાઈકોર્ટની વહીવટી સમિતિ, સ્થાયી સમિતિ અને સમગ્ર કોર્ટના સંતોષ અને ભલામણ પછી જ કોઈપણ હસ્તક્ષેપ કરી શકાય છે.

સુપ્રીમ કોર્ટના ચુકાદાને ટાંકીને હાઈકોર્ટે ન્યાયાધીશો પાસેથી અપેક્ષિત ઉચ્ચ નૈતિક ધોરણો પર પણ ભાર મૂક્યો હતો: જો કોઈ ન્યાયાધીશનું વર્તન, પ્રતિષ્ઠા અથવા આચરણ આ ધોરણોથી વિપરીત હોવાનું જાણવા મળે છે, તો તેમને શિસ્તભંગની કાર્યવાહીનો સામનો કરવો પડશે અથવા જાહેર હિતમાં બળજબરીથી નિવૃત્તિ આપવામાં આવશે.

આદેશનું મહત્વ

આ આદેશ સ્પષ્ટ કરે છે કે ન્યાયાધીશોના પ્રદર્શન અને વર્તન પર નજીકથી નજર રાખવામાં આવે છે અને જાહેર હિતમાં, જો તેમના વર્તન અથવા કામગીરીમાં ખામી જોવા મળે તો, ઉચ્ચ અદાલત કોઈ પણ ન્યાયાધીશને, નોંધપાત્ર પુરાવા વિના પણ, નિવૃત્ત કરી શકે છે. આ નિર્ણય ગયા વર્ષે સ્થાપિત સિદ્ધાંતને પણ મજબૂત બનાવે છે, જેણે નબળા પ્રદર્શન કરનારા ન્યાયાધીશોની ફરજિયાત નિવૃત્તિની કાયદેસરતાને સમર્થન આપ્યું હતું.