America: અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે કતારને સુરક્ષા ગેરંટી આપતા એક્ઝિક્યુટિવ ઓર્ડર પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે. અમેરિકા હવે કતારના બચાવ માટે લશ્કરી કાર્યવાહી પણ કરી શકે છે. આ આદેશ ઇઝરાયલના કતાર પરના હુમલા પછી આવ્યો છે. કતારમાં એક યુએસ લશ્કરી થાણું પણ છે, જ્યાં 10,000 થી વધુ યુએસ સૈનિકો તૈનાત છે.
અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે કતારને સુરક્ષા ગેરંટી આપતા એક્ઝિક્યુટિવ ઓર્ડર પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે. આ આદેશમાં જણાવાયું છે કે અમેરિકા કતારને સુરક્ષિત રાખવા માટે કોઈપણ જરૂરી પગલાં લઈ શકે છે, જેમાં લશ્કરી કાર્યવાહીનો પણ સમાવેશ થાય છે. ટ્રમ્પના આદેશનો હેતુ કતારને ખાતરી આપવાનો છે કે અમેરિકા તેની સાથે રહેશે.
ખરેખર, ઇઝરાયલે 9 સપ્ટેમ્બરના રોજ દોહામાં હમાસના નેતાઓ પર હુમલો કર્યો હતો, જેમાં કતારના સુરક્ષા દળોના સભ્ય સહિત છ લોકો માર્યા ગયા હતા. ટ્રમ્પના નવા આદેશમાં જણાવાયું છે કે જો કતાર પર સશસ્ત્ર હુમલો થાય છે, તો અમેરિકા તેને તેની શાંતિ અને સુરક્ષા માટે ખતરો ગણશે અને કતારના બચાવ માટે તમામ જરૂરી પગલાં લેશે.
આ આદેશ પર બે દિવસ પહેલા જ હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા.
આ આદેશ ૧ ઓક્ટોબરે વ્હાઇટ હાઉસની વેબસાઇટ પર પ્રકાશિત થયો હતો, પરંતુ તેના પર ૨૯ સપ્ટેમ્બરે હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા. તે સમયે ઇઝરાયલી વડા પ્રધાન બેન્જામિન નેતન્યાહૂ વોશિંગ્ટનમાં હતા. નેતન્યાહૂએ કતારમાં થયેલા હુમલા બદલ દિલગીરી વ્યક્ત કરી હતી અને ફોન પર કતારના વડા પ્રધાન મોહમ્મદ બિન અબ્દુલરહેમાન બિન જાસિમ અલ થાની પાસે માફી માંગી હતી. આ સમય દરમિયાન નેતન્યાહૂ વ્હાઇટ હાઉસમાં હતા.
કતારના અધિકારીઓએ હજુ સુધી આ આદેશ પર કોઈ ટિપ્પણી કરી નથી. આ આદેશની કાનૂની સ્થિતિ કંઈક અંશે અસ્પષ્ટ છે. યુએસમાં, આવા આદેશો અથવા કરારોને સામાન્ય રીતે સેનેટની મંજૂરીની જરૂર હોય છે, પરંતુ રાષ્ટ્રપતિ સેનેટની મંજૂરી વિના ઘણા આંતરરાષ્ટ્રીય કરારો કરી શકે છે. ઓબામાએ ૨૦૧૫માં ઈરાન સાથે સંયુક્ત વ્યાપક કાર્ય યોજના (JCPOA) પર પણ હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. લશ્કરી કાર્યવાહી અંગેનો અંતિમ નિર્ણય પણ રાષ્ટ્રપતિ પાસે રહે છે.
કતાર અમેરિકા માટે શા માટે મહત્વપૂર્ણ છે?
કતાર એક નાનો પણ શ્રીમંત દેશ છે જે પર્સિયન ગલ્ફમાં સ્થિત છે. તેની પાસે વિશાળ કુદરતી ગેસ ભંડાર છે. મધ્ય પૂર્વમાં અમેરિકાનો સૌથી મોટો લશ્કરી થાણું (અલ ઉદેદ) કતારમાં સ્થિત છે. લગભગ ૧૦,૦૦૦ યુએસ સૈનિકો ત્યાં તૈનાત છે. 2022 માં, જો બિડેને કતારને “મુખ્ય બિન-નાટો સાથી” તરીકે નિયુક્ત કર્યું, જે તેના વ્યૂહાત્મક મહત્વને પ્રતિબિંબિત કરે છે.
નિષ્ણાતો કહે છે કે મધ્ય પૂર્વ અમેરિકા માટે મહત્વપૂર્ણ છે, તેથી ટ્રમ્પનો આદેશ ફક્ત કતારના સંરક્ષણ પૂરતો મર્યાદિત નથી. તે સમગ્ર ક્ષેત્રમાં અમેરિકાની વ્યૂહાત્મક હાજરીને મજબૂત બનાવવા માટેનું એક પગલું છે.