Türkiye: ભારત વિરુદ્ધ દેશને ટેકો આપનાર તુર્કીને પાકિસ્તાન 1,000 એકર જમીન મફતમાં કેમ આપી રહ્યું છે?

Türkiye: પાકિસ્તાને કરાચી ઇન્ડસ્ટ્રીયલ પાર્કમાં નિકાસ પ્રક્રિયા ઝોન (EPZ) સ્થાપિત કરવા માટે તુર્કીને 1,000 એકર જમીન મફતમાં આપવાની ઓફર કરી છે. આ ઝોન કંપનીઓને કરમાં છૂટ, સસ્તી સેવાઓ અને નિકાસ પ્રોત્સાહનો પ્રદાન કરશે.

પાકિસ્તાનની શાહબાઝ શરીફ સરકારે તુર્કીને 1,000 એકર જમીન મફતમાં આપવાની ઓફર કરી છે. આ જમીન કરાચી ઇન્ડસ્ટ્રીયલ પાર્કમાં એક નવો નિકાસ પ્રક્રિયા ઝોન (EPZ) સ્થાપિત કરવા માટે આપવામાં આવી રહી છે. આ ઝોનનો હેતુ તુર્કી કંપનીઓને પાકિસ્તાનમાં રોકાણ કરવા આકર્ષવાનો છે. આ દ્વારા, પાકિસ્તાન બંને દેશો વચ્ચેનો વેપાર 5 અબજ ડોલર સુધી વધારવાનો લક્ષ્ય રાખે છે. ખરેખર, મે મહિનામાં ભારત-પાકિસ્તાન સંઘર્ષ દરમિયાન તુર્કીએ પાકિસ્તાનને ટેકો આપ્યો હતો.

વડાપ્રધાન શાહબાઝ શરીફે એપ્રિલ 2025 માં તુર્કીના રાષ્ટ્રપતિ રેસેપ તૈયપ એર્દોગન સાથે મુલાકાત કરી હતી, આ સમયગાળા દરમિયાન જમીન ઓફર કરી હતી. પાકિસ્તાની અધિકારીઓના એક પ્રતિનિધિમંડળે તાજેતરમાં તુર્કીની મુલાકાત લીધી હતી. તેમણે ત્યાંના નિકાસ ઝોનની મુલાકાત લીધી અને તુર્કી રોકાણકારોને કઈ સુવિધાઓ પૂરી પાડે છે તે વિશે જાણ્યું. આ ઝોન પહેલા સરકાર દ્વારા સંચાલિત હતા, પરંતુ હવે ખાનગી કંપનીઓ દ્વારા ચલાવવામાં આવે છે. રોકાણકારોને 20 વર્ષ માટે કર મુક્તિ, સસ્તી જમીન અને અવિરત વીજળી અને પાણી પુરવઠો મળે છે.

પાકિસ્તાન કયા ફાયદાની અપેક્ષા રાખશે?

પાકિસ્તાન કરાચીમાં પણ આવો જ ઝોન સ્થાપિત કરવા માંગે છે. અધિકારીઓ કહે છે કે કરાચીમાં EPZ ની સ્થાપના પછી, ત્યાંથી માલ સરળતાથી મધ્ય એશિયા અને ખાડી દેશોમાં મોકલી શકાય છે. જો તુર્કી કંપનીઓ અહીં ઉત્પાદન કરે છે, તો તેમના પરિવહન ખર્ચમાં પણ નોંધપાત્ર ઘટાડો થશે. હાલમાં, પરિવહન ખર્ચ $4,000 પ્રતિ ટન છે, જે આખરે ઘટીને $1,000 પ્રતિ ટન થશે.

પાકિસ્તાન તુર્કી સાથે વેપાર સંબંધો વિસ્તારવા અને ખાડી દેશો (GCC) સાથે મુક્ત વેપાર કરાર કરવાની પણ યોજના બનાવી રહ્યું છે. આ નવો ઝોન પાકિસ્તાન અને તુર્કીને નોંધપાત્ર લાભ લાવી શકે છે અને વેપારને નવી ઊંચાઈઓ પર લઈ જઈ શકે છે.

નિકાસ પ્રક્રિયા ઝોન શું છે?

આ એક ખાસ ક્ષેત્ર છે જ્યાં સરકાર કંપનીઓને વિદેશમાં માલ નિકાસ કરવા માટે વિશેષ વિશેષાધિકારો પ્રદાન કરે છે. આ ઝોનમાં કાર્યરત કંપનીઓને કાચા માલ અને મશીનરીની ખરીદી પર કરમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવે છે, તેમને સસ્તી વીજળી અને પાણી મળે છે અને કાગળકામ ઓછું હોય છે. જોકે, એક શરત છે: EPZ માં ઉત્પાદિત માલ વિદેશમાં વેચવો આવશ્યક છે.

આ ઝોન કોઈપણ દેશને ત્રણ મુખ્ય ફાયદા પૂરા પાડે છે: પ્રથમ, રોજગાર, બીજું, વિદેશી કંપનીઓ રોકાણ કરે છે, અને ત્રીજું, દેશ વિદેશી ચલણ (ડોલર) કમાય છે. સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો, EPZ એક એવો વિસ્તાર છે જ્યાં સરકાર કહે છે, “અહીં માલનું ઉત્પાદન કરો, અમે કર મુક્તિ આપીશું, પરંતુ બધું વિદેશમાં વેચવું આવશ્યક છે.” વિકાસશીલ દેશોની અર્થવ્યવસ્થાને મજબૂત બનાવવા માટે આ એક લોકપ્રિય વ્યૂહરચના છે.