ચૂંટાયેલી સરકારોની અવગણના કરનારા રાજ્યપાલોને દૂર કરવા માટે એક પદ્ધતિ બનવી જોઈએ: Justice Nariman

Justice Nariman Statement: સુપ્રીમ કોર્ટના ભૂતપૂર્વ ન્યાયાધીશ રોહિન્ટન ફલી નરીમાને જણાવ્યું હતું કે જે વ્યક્તિઓ વિરુદ્ધ કોર્ટના પ્રતિકૂળ આદેશો આવ્યા છે તેમને રાજ્યપાલ તરીકે નિયુક્ત ન કરવા જોઈએ. તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે રાજ્યપાલોની નિમણૂક અને દૂર કરવા માટે એક બંધારણીય પદ્ધતિ સ્થાપિત કરવી જોઈએ. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે જે રાજ્યપાલો ચૂંટાયેલી સરકારોના કામકાજમાં બિનજરૂરી રીતે દખલ કરે છે અથવા કરી રહ્યા છે તેમની સામે કાર્યવાહી કરવી જોઈએ. એક કાર્યક્રમમાં બોલતા તેમણે કહ્યું, “તમે તમારા પોતાના પક્ષના નેતાની નિમણૂક કરી શકતા નથી. એક સ્વસ્થ મિસાલ સ્થાપિત કરો કે આવા વ્યક્તિઓની નિમણૂક ન થાય.”

તેમણે એમ પણ કહ્યું કે જો કોઈ રાજ્યપાલને બંધારણીય અદાલતો દ્વારા દોષિત ઠેરવવામાં આવે છે, તો તેમને પદ પરથી દૂર કરવા જોઈએ. તેમણે સૂચન કર્યું કે કાં તો અદાલતે આવું કરવું જોઈએ, અથવા એવી પ્રથા સ્થાપિત કરવી જોઈએ કે કેન્દ્ર સરકાર હાઈકોર્ટ અથવા સુપ્રીમ કોર્ટ દ્વારા દોષિત ઠેરવવામાં આવે તો રાજ્યપાલને દૂર કરે. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે રાજ્યપાલના પદના શપથની તપાસ થવી જોઈએ, અને તેમની ફરજો ધ્યાનમાં લેવી જોઈએ. તેમણે બંધારણની મર્યાદામાં કામ કરવું જોઈએ અને લોકોની સંભાળ રાખવી જોઈએ. તેથી, એ નોંધવું મહત્વપૂર્ણ છે કે જે વ્યક્તિ આ શપથનું ઉલ્લંઘન કરે છે તેને રાજ્યપાલ તરીકે નિયુક્ત કરી શકાતી નથી.

Justice Narimanને કહ્યું કે તમે તમારા પક્ષ સાથે સંકળાયેલા નેતાને રાજ્યપાલ તરીકે નિયુક્ત કરી શકતા નથી. રાજ્યપાલોની નિમણૂક માટે નિયમોનો સમૂહ બનાવવો જોઈએ. તેમણે સ્પષ્ટપણે જણાવ્યું હતું કે કોર્ટ દ્વારા દોષિત ઠરેલા કોઈપણ વ્યક્તિને પદ પરથી દૂર કરવા જોઈએ. તેમણે કહ્યું, “ધારો કે કોઈ રાજ્યપાલ બંધારણનું ઉલ્લંઘન કરે છે. 10 બિલોને મંજૂરી આપવાને બદલે, તે બધાને રાષ્ટ્રપતિ પાસે મોકલે છે. જ્યારે આ મામલો કોર્ટમાં જાય છે, ત્યારે કોર્ટ તેને અમાન્ય જાહેર કરે છે. પરંતુ શું તમે ક્યારેય રાજ્યપાલને દૂર કરેલા જોયા છે? તેથી, એવી જોગવાઈ હોવી જોઈએ કે કોર્ટ આવા રાજ્યપાલને દૂર કરે અથવા કેન્દ્ર સરકાર કાર્યવાહી કરે.”

ભૂતપૂર્વ ન્યાયાધીશ નરીમનની ટિપ્પણી એવા સમયે આવી છે જ્યારે તમિલનાડુ અને પશ્ચિમ બંગાળ જેવા બિન-ભાજપ શાસિત રાજ્યો અને તેમના રાજભવનો વચ્ચે કાયદાકીય પ્રક્રિયામાં દખલગીરી અંગે કાનૂની વિવાદ ચાલી રહ્યો છે. આ સંદર્ભમાં, સુપ્રીમ કોર્ટનો 8 એપ્રિલનો નિર્ણય પણ નોંધનીય છે. તેમાં, કોર્ટે જણાવ્યું હતું કે રાજ્યપાલ અથવા રાષ્ટ્રપતિએ 90 દિવસની અંદર બિલ પર નિર્ણય લેવો જોઈએ. જો તેઓ મંજૂરી ન આપી રહ્યા હોય તો તેને યોગ્ય કારણ સાથે પરત કરવો જોઈએ.