Ahmedabad: જૂન 2025માં બનેલી એર ઈન્ડિયા ફ્લાઇટ 171ની ભયાનક દુર્ઘટનાએ સમગ્ર વિશ્વને હચમચાવી નાખ્યું હતું. આ દુર્ઘટનામાં 260થી વધુ લોકોના મોત થયા હતા, જેને ભારતના એવિએશન ઇતિહાસની સૌથી મોટી હવાઈ દુર્ઘટનાઓમાં ગણવામાં આવે છે. પરંતુ હવે, આ ઘટના ફક્ત એક ટેકનિકલ ખામી કે અકસ્માત નથી ગણાતી. મૃતકોના પરિવારો આ દુર્ઘટનાને મોટી એરોસ્પેસ કંપનીઓની બેદરકારીનો પરિણામ માની રહ્યા છે. એ કારણે તેઓએ અમેરિકાની વિમાન નિર્માતા કંપની બોઇંગ અને વિમાનના મહત્વના પાર્ટ્સ બનાવતી હનીવેલ સામે કોર્ટ કેસ દાખલ કર્યો છે.
ન્યાય માટેનો સંઘર્ષ, ફક્ત વળતર નહીં
પરિવારો દ્વારા દાખલ કરાયેલા કેસનો મુખ્ય ઉદ્દેશ ફક્ત નાણાકીય વળતર મેળવવાનો નથી, પણ કંપનીઓને તેમની જવાબદારીનું ભાન કરાવવાનો છે. તેઓ માને છે કે આવી દુર્ઘટનાઓ ફક્ત કોર્ટના દબાણ અને કડક કાયદાકીય કાર્યવાહીથી જ અટકી શકે છે. કેસમાં સ્પષ્ટ કરાયું છે કે જો બોઇંગ અને હનીવેલે સમયસર પગલાં લીધા હોત તો આજે સૈંકડો જીવ બચી શક્યા હોત.
ખામીયુક્ત સ્વીચ બની કારણ
પ્રારંભિક તપાસ અહેવાલોમાં ખુલાસો થયો હતો કે વિમાનના ઇંધણ સ્વીચોમાં ડિઝાઇનની ગંભીર ખામી હતી. દાવા મુજબ ફ્લાઇટ દરમિયાન સ્વીચ અચાનક ‘રન’થી ‘કટ-ઓફ’ સ્થિતિમાં ખસી જતાં એન્જિનને જરૂરી ઇંધણ મળ્યું નહીં. પરિણામે વિમાનને પૂરતો થ્રસ્ટ ન મળતાં તે ધરાશાયી થઈ ગયું. પરિવારજનોનો આક્ષેપ છે કે આ ખામી કંપનીઓને વર્ષો પહેલા જ ખબર હતી, છતાં મુસાફરોની સુરક્ષા માટે જરૂરી ફેરફારો કરવામાં આવ્યા નહોતા.
FAAની ચેતવણી છતાં પગલાં નહીં
અમેરિકાની ફેડરલ એવિએશન એડમિનિસ્ટ્રેશન (FAA)એ 2018માં જ ઓપરેટરોને ઇંધણ સ્વીચના લોકીંગ મિકેનિઝમનું નિરીક્ષણ કરવાની સલાહ આપી હતી. પરંતુ આ સલાહ ફરજિયાત નહોતી બનાવવામાં આવી. પરિવારજનો કહે છે કે બોઇંગ અને હનીવેલે આ જોખમને અવગણ્યું, ન તો એરલાઇન્સને પૂરતી ચેતવણી આપી અને ન તો સુધારેલા પાર્ટ્સ ઉપલબ્ધ કરાવ્યા. આ બાબત તેમની બેદરકારી અને વ્યવસાયિક લાભને પ્રાથમિકતા આપવાના વલણને સ્પષ્ટ કરે છે.
કોર્પોરેટ બેદરકારી સામે આક્ષેપ
કેસમાં સ્પષ્ટપણે જણાવાયું છે કે કંપનીઓએ મુસાફરોની સુરક્ષા કરતાં પોતાના વ્યાપારી લાભને અગત્યનો ગણાવ્યો. મુસાફરોની સલામતી માટે કડક પગલાં લેવાના બદલે માત્ર એક ઢીલી સલાહ જારી કરવામાં આવી હતી. પરિવારોનો મત છે કે આ બેદરકારી કોર્પોરેટ જવાબદારીના મોટા પ્રશ્નો ઊભા કરે છે અને હવે કોર્ટ દ્વારા તેનો જવાબ લેવો જ જોઈએ.
બોઇંગની શાખ ફરી પ્રશ્નોમાં
બોઇંગ સામે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં અનેક ગંભીર આક્ષેપો લાગ્યા છે. ખાસ કરીને 737 મેક્સ ક્રેશ કેસો બાદ કંપનીની છબી દાગદાર થઈ ગઈ હતી. હવે એર ઈન્ડિયા ફ્લાઇટ 171ના ક્રેશને કારણે ફરીથી બોઇંગની ડિઝાઇન અને સલામતી ધોરણો પર પ્રશ્નો ઊભા થયા છે. આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ચર્ચા શરૂ થઈ છે કે શું મોટી એરોસ્પેસ કંપનીઓ નિયમનકારી સંસ્થાઓ પર પ્રભાવ જમાવી પોતાની જવાબદારીમાંથી છટકી જાય છે?
એર ઈન્ડિયા પર વિશ્વાસને ફટકો
આ દુર્ઘટનાએ એર ઈન્ડિયા જેવી ભારતની સૌથી જૂની અને મોટી એરલાઇનની વિશ્વસનીયતાને પણ મોટો આંચકો આપ્યો છે. મુસાફરો હવે એ પ્રશ્ન ઉઠાવી રહ્યા છે કે જો રાષ્ટ્રીય એરલાઇનના વિમાનોમાં આ પ્રકારની ખામીઓ હોઈ શકે, તો મુસાફરી કેટલીઘણી સુરક્ષિત છે? ભારતના એવિએશન સેક્ટર માટે આ ઘટના ચિંતાનો વિષય બની ગઈ છે.
સત્તાવાર દુર્ઘટના અહેવાલ 2026માં પ્રકાશિત થવાનો છે. ત્યાં સુધી મૃતકોના પરિવારોને ન્યાય માટે રાહ જોવી પડશે. જોકે, આ કેસ ફક્ત એક દુર્ઘટના માટે વળતર મેળવવાનો નથી, પણ એક મોટા સિસ્ટમ સામેનો સવાલ છે— જ્યારે માનવ જીવનને સુરક્ષિત બનાવતી ટેક્નોલોજીમાં ખામી બહાર આવે, ત્યારે જવાબદાર કોણ ગણાય?
આ કેસના પરિણામો ફક્ત બોઇંગ અને હનીવેલ પૂરતા સીમિત નહીં રહે, પરંતુ વૈશ્વિક એવિએશન ઉદ્યોગની સુરક્ષા નીતિઓ અને નિયમનકારી તંત્રની કડકાઈ પર પણ તેની સીધી અસર થવાની સંભાવના છે.
આ પણ વાંચો
- Gujarat માં અત્યારસુધીમાં સરેરાશ ૧૦૮ ટકાથી વધુ વરસાદ નોંધાયો, કચ્છ પ્રદેશમાં સૌથી વધુ ૧૩૫ ટકા વરસાદ વરસ્યો
- Neeraj Chopra અને અરશદ નદીમ હારી ગયા, સચિન યાદવ 40 સેન્ટિમીટરથી મેડલ ચૂકી ગયો
- Panchmahal: નવરાત્રિ દરમિયાન પાવાગઢ શક્તિપીઠના દર્શન સમયમાં ફેરફાર
- Ahmedabad: ગુજરાતમાં માજી સૈનિકોની અવગણના! 100થી વધુ ભૂતપૂર્વ સૈનિકોએ ભાજપ છોડીને આપ્યું રાજીનામું
- ખેડૂતો વતી અરજી આપતા ગામસેવક ખેતર ઉપર જઈને તપાસ કરી સમસ્યાનું નિરાકરણ લાવશે: Gopal Italia