Surat: ભારત સરકારના કેન્દ્રીય પર્યાવરણ, વન અને આબોહવા પરિવર્તન મંત્રાલય દ્વારા આયોજિત સ્વચ્છ વાયુ સર્વેક્ષણ માટે આજે દિલ્હી ખાતે એવોર્ડ વિતરણ કાર્યક્રમ યોજાયો હતો. આ સર્વેક્ષણમાં દેશના અનેક શહેરોએ ભાગ લીધો હતો, જેમાં ગુજરાતમાંથી એકમાત્ર સુરત શહેરને ટોપ થ્રીમાં સ્થાન મળ્યું છે. સતત બીજા વર્ષે સુરતે આ ઉપલબ્ધિ હાંસલ કરી છે, જોકે ગત વર્ષની સરખામણીમાં સુરતનો ક્રમ બે નંબરે પાછળ ગયો છે અને તે હવે દેશભરમાં ત્રીજા ક્રમે રહ્યું છે. ગયા વર્ષે સુરતે પ્રથમ ક્રમ મેળવ્યો હતો, જ્યારે આ વર્ષે તે આગ્રા સાથે મળીને ત્રીજા ક્રમે રહ્યું છે.
દિલ્હીના ગંગા ઓડિટોરિયમ, ઇન્દિરા પર્યાવરણ ભવન ખાતે યોજાયેલા એવોર્ડ સમારોહમાં કેન્દ્રીય મંત્રી ભુપેન્દ્ર યાદવે એવોર્ડ વિતરણ કર્યા હતા. આ પ્રસંગે સુરત મહાનગર પાલિકાના મ્યુનિસિપલ કમિશનર શાલિની અગ્રવાલ અને મેયર દક્ષેશ માવાણીએ એવોર્ડ સ્વીકાર્યો હતો. સમગ્ર દેશમાં કુલ 130 શહેરોએ સ્પર્ધામાં ભાગ લીધો હતો, જેમાંથી સુરત શહેરને મળેલું સ્થાન ગુજરાત માટે ગૌરવ સમાન ગણાય છે.
સ્વચ્છ વાયુ સર્વેક્ષણમાં સુરત શહેરે અગાઉ અનેક પ્રયત્નો કર્યા હતા. વર્ષ 2023–24 દરમિયાન PM10ના રજકણોમાં 12.71 ટકાનો ઘટાડો નોંધાયો હતો, જે શહેર માટે મોટી ઉપલબ્ધિ હતી. ત્યારે યોજાયેલા સર્વેક્ષણમાં સુરતને દેશભરમાં 13મું સ્થાન મળ્યું હતું. આ પરિણામ પછી પાલિકાએ વાયુ ગુણવત્તામાં સુધારો લાવવા માટે અનેક પગલાં લીધા હતા. ખાસ કરીને ઈ-વ્હીકલને પ્રોત્સાહન આપવું, સોલીડ વેસ્ટ મેનેજમેન્ટ માટે નવી યોજનાઓ અમલમાં મૂકવી અને શહેરના મુખ્ય પ્રદૂષણ સ્ત્રોતોને નિયંત્રિત કરવા માટે ‘આઈકોનિક પ્રોજેક્ટ’ શરૂ કરાયા હતા. આ પ્રયાસોના પરિણામે ગત વર્ષે શહેરે 200માંથી 194 ગુણ મેળવી પ્રથમ ક્રમ પ્રાપ્ત કર્યો હતો.
જો કે, આ વર્ષે સર્વેક્ષણના પરિણામો દર્શાવે છે કે શહેરની હવાની ગુણવત્તામાં ગત વર્ષની સરખામણીમાં થોડો ઘટાડો થયો છે. પરિણામે, દેશભરમાં સુરત ત્રીજા ક્રમે રહ્યું છે. એવોર્ડ મળ્યા બાદ શહેરમાં ચર્ચાઓ શરૂ થઈ છે કે છેલ્લા એક વર્ષ દરમિયાન એવું શું બન્યું કે શહેરને બે ક્રમ પાછળ ધકેલાઈ ગયું. નિષ્ણાતો માને છે કે વધતી શહેરીકરણની ગતિ, વાહનવ્યવહારનું પ્રમાણ, ઔદ્યોગિક પ્રવૃત્તિઓ અને હવામાનના ફેરફારો જેવા અનેક પરિબળોએ હવાની ગુણવત્તા પર અસર કરી હોઈ શકે છે.
મહત્ત્વની વાત એ છે કે, છેલ્લા બે વર્ષમાં સુરત શહેર માટે આ દસમું નેશનલ લેવલનું એવોર્ડ છે. એટલે કે, શહેરે સ્વચ્છતા અને પર્યાવરણ માટે સતત પ્રયત્નો કર્યા છે અને તેનું પરિણામ દેશભરમાં જોવા મળે છે. જોકે, ગુણવત્તામાં ઘટાડાના કારણો શોધીને આગામી સર્વેક્ષણ માટે વધુ અસરકારક પગલાં લેવાં જરૂરી હોવાનું પણ નિષ્ણાતો સૂચવે છે.
સુરત શહેર માટે મળેલું એવોર્ડ એક તરફ ગૌરવની વાત છે, તો બીજી તરફ સુધારા માટે પણ એક ચિંતાનો વિષય બની રહ્યો છે. પાલિકા દ્વારા હવે હવાની ગુણવત્તા સુધારવા માટે નવી યોજનાઓ ઘડવાની અને પ્રદૂષણ ઘટાડવા માટે વધુ અસરકારક અમલ કાર્યવાહી હાથ ધરવાની જરૂરિયાત વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે.
આ સાથે જ શહેરના નાગરિકોને પણ પર્યાવરણ જાળવણી માટે સહયોગ આપવા માટે અપીલ કરવામાં આવી છે. વાહનવ્યવહાર ઘટાડવો, કચરાનું યોગ્ય સંચાલન કરવું અને હરિયાળી વધારવા જેવા પગલાંથી શહેરને વધુ સ્વચ્છ અને શ્વાસ લેવા યોગ્ય બનાવવામાં સહાય મળી શકે છે.
આગામી દિવસોમાં શહેર માટે સ્વચ્છ હવાની દિશામાં નવો Roadmap તૈયાર કરવામાં આવશે અને તે માટે સરકાર તેમજ નાગરિકોની સંયુક્ત જવાબદારી રહેશે.
આ પણ વાંચો
- Hamas: હમાસ નેતાઓ પર ઇઝરાયલી હુમલો નિષ્ફળ ગયો, પરંતુ ગાઝા શાંતિ પ્રયાસોને ફટકો પડ્યો
- Pakistan: પાકિસ્તાની ખેલાડીને માત્ર 31 વર્ષની ઉંમરે નિવૃત્તિ કેમ લેવી પડી? PCBનો ‘અત્યાચાર’ કારણ બન્યો!
- Nepal: પીએમ ઓલીના રાજીનામા પછી પણ હિંસા બંધ ન થઈ, સંસદ સહિત અનેક ઇમારતો સળગાવી દેવામાં આવી; ટોચના નેતાઓને માર મારવામાં આવ્યો
- Sudan Gurung કોણ છે? જેમણે પોતાની ઇવેન્ટ કારકિર્દી છોડીને સામાજિક કાર્યકર બન્યા અને પછી નેપાળની સત્તાને હચમચાવી દીધી
- Nepalમાં વિરોધ પ્રદર્શનો વચ્ચે એરપોર્ટ પર ફસાયેલા 400 ભારતીયો, પોતાની અગ્નિપરીક્ષા વર્ણવી!