Myanmar: મ્યાનમારમાં 28 ડિસેમ્બરથી મતદાન શરૂ થશે, શું ચાર વર્ષ પછી દેશમાં સૈન્ય શાસનનો અંત આવશે?

Myanmar: મ્યાનમારના સૈન્ય દ્વારા નિયુક્ત ચૂંટણી પંચે સોમવારે જાહેરાત કરી હતી કે દેશમાં બહુપ્રતિક્ષિત ચૂંટણીઓ 28 ડિસેમ્બરથી શરૂ થશે. આ નિર્ણય એવા સમયે આવ્યો છે જ્યારે 2021 માં સૈન્યએ સત્તા કબજે કરી ત્યારથી દેશ સતત સંઘર્ષ અને ગૃહયુદ્ધની સ્થિતિમાં છે. ટીકાકારોએ પહેલાથી જ કહ્યું છે કે આ ચૂંટણીઓ ફક્ત એક બનાવટી હશે, જેનો હેતુ સૈન્યના સત્તા કબજે કરવાને કાયદેસર બનાવવાનો છે.

ચૂંટણી પંચની જાહેરાત

ચૂંટણી પંચે એક નિવેદન જારી કરીને કહ્યું છે કે ચૂંટણીઓ ઘણા તબક્કામાં યોજાશે અને વિગતવાર સમયપત્રક ટૂંક સમયમાં જાહેર કરવામાં આવશે. પંચે પહેલાથી જ જાહેરાત કરી છે કે દેશના તમામ 330 ટાઉનશીપને મતવિસ્તાર બનાવવામાં આવ્યા છે. અત્યાર સુધીમાં લગભગ 60 રાજકીય પક્ષો નોંધાયેલા છે. તેમાં સેના સમર્થિત યુનિયન સોલિડેરિટી એન્ડ ડેવલપમેન્ટ પાર્ટીનો સમાવેશ થાય છે.

ચૂંટણીઓ પર ઉભા થતા પ્રશ્નો

મોટો પ્રશ્ન એ છે કે મતદાન કેવી રીતે થશે, કારણ કે સેના દેશના ઘણા ભાગોને નિયંત્રિત કરતી નથી. લોકશાહી તરફી પ્રતિકાર દળો અને વંશીય લઘુમતી બળવાખોરો ત્યાં સત્તામાં છે. આ વિસ્તારોમાં ચૂંટણી યોજવી લગભગ અશક્ય માનવામાં આવે છે. ઘણા વિપક્ષી સંગઠનો અને સશસ્ત્ર પ્રતિકાર જૂથોએ જાહેરાત કરી છે કે તેઓ આ ચૂંટણીને તોડફોડ કરવાનો પ્રયાસ કરશે. ગયા મહિને, લશ્કરી સરકારે એક નવો કાયદો બનાવ્યો હતો જેના હેઠળ ચૂંટણીનો વિરોધ કરનારાઓને મૃત્યુદંડની સજા આપી શકાય છે. ટીકાકારો કહે છે કે જ્યારે ન તો મીડિયા સ્વતંત્ર હોય છે કે ન તો વિપક્ષી નેતાઓ સ્વતંત્ર હોય છે, ત્યારે આ ચૂંટણીઓ ક્યારેય મુક્ત અને ન્યાયી હોઈ શકે નહીં.

આંગ સાન સુ કી અને NLD ની સ્થિતિ

આંગ સાન સુ કીની નેશનલ લીગ ફોર ડેમોક્રેસી (NLD) એ 2020 માં યોજાયેલી સામાન્ય ચૂંટણીમાં જંગી જીત મેળવી હતી. પરંતુ સેનાએ ફેબ્રુઆરી 2021 માં સરકારને ઉથલાવી દીધી અને સુ કીની સરકારને દૂર કરી. 80 વર્ષીય સુ કીને સેના દ્વારા અનેક કેસોમાં દોષિત ઠેરવવામાં આવી છે અને કુલ 27 વર્ષની જેલની સજા ફટકારવામાં આવી છે. તેમનો પક્ષ પણ વિખેરી નાખવામાં આવ્યો છે. 2020 ની ચૂંટણીમાં છેતરપિંડીનો આરોપ લગાવીને સૈન્યએ સત્તા પર કબજો જમાવવાનું સમર્થન કર્યું, જોકે સ્વતંત્ર નિરીક્ષકોને કોઈ મોટી ગેરરીતિઓ મળી નથી.

યુદ્ધ અને અસુરક્ષાનો પડકાર

હાલમાં દેશનો અડધાથી ઓછો ભાગ સૈન્યના નિયંત્રણ હેઠળ છે. ઘણી જગ્યાએ ગૃહયુદ્ધ જેવી સ્થિતિ છે. ચૂંટણી પહેલા બળવાખોરો પાસેથી નિયંત્રણ પાછું મેળવવા માટે સેના જમીન અને હવાઈ હુમલાઓ તીવ્ર બનાવી રહી છે. છેલ્લા કેટલાક અઠવાડિયામાં સતત હવાઈ હુમલાઓમાં મોટી સંખ્યામાં નાગરિકો માર્યા ગયા છે.

* 17 ઓગસ્ટ (રવિવાર) – કાયા (કરાની) રાજ્યના માવચી શહેરમાં એક હોસ્પિટલમાં બોમ્બ વિસ્ફોટ કરવામાં આવ્યો, જેમાં ઓછામાં ઓછા 24 લોકો માર્યા ગયા અને ઘણા ઘાયલ થયા.

* 15 ઓગસ્ટ (ગુરુવાર): મોગોક શહેરમાં હવાઈ હુમલો થયો, જેમાં એક ગર્ભવતી મહિલા સહિત 21 લોકો માર્યા ગયા. આ બંને શહેરો તેમની ખનિજ સંપત્તિ માટે જાણીતા છે – માવચી તેની વુલ્ફરામ અને ટંગસ્ટન ખાણો માટે અને મોગોક કિંમતી રત્નો માટે પ્રખ્યાત છે.

* સેનાએ હુમલાઓની પુષ્ટિ કરી ન હતી પરંતુ હંમેશની જેમ કહ્યું હતું કે તેણે ફક્ત કાયદેસર લશ્કરી લક્ષ્યો પર જ હુમલો કર્યો હતો અને બળવાખોરો આતંકવાદી હતા.