Gujarat News: આંતરરાષ્ટ્રીય માતૃ દિવસ નિમિત્તે Gujaratના મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલ દ્વારા શરૂ કરાયેલ નમો શ્રી યોજનાનો મહિલાઓ સંપૂર્ણ લાભ લઈ રહી છે. એક નિવેદન અનુસાર મહિલા સશક્તિકરણ અને માતાના સ્વાસ્થ્યમાં સુધારો કરવાના ઉદ્દેશ્યથી શરૂ કરાયેલી આ યોજના હેઠળ 6 લાખથી વધુ મહિલાઓએ નોંધણી કરાવી છે. આ યોજના હેઠળ લગભગ 4 લાખ મહિલાઓને 222 કરોડ રૂપિયાની નાણાકીય સહાય મળી છે.
નમો શ્રી યોજના ખાસ કરીને સગર્ભા સ્ત્રીઓ અને માતાઓને તેમના સ્વાસ્થ્ય અને પોષણ માટે નાણાકીય સહાય પૂરી પાડવા માટે શરૂ કરવામાં આવી હતી. લગભગ 4 લાખ માતાઓને આપવામાં આવતી સહાય માત્ર તેમને સમયસર આરોગ્ય તપાસ કરાવવામાં મદદ કરતી નથી. પરંતુ તેમના માટે સંતુલિત પોષણની સુલભતા પણ સુનિશ્ચિત કરી રહી છે.
Gujarat સરકાર દ્વારા શરૂ કરાયેલી નમો શ્રી યોજના હેઠળ પાત્ર મહિલાઓને તેમના પહેલા બે જીવિત બાળકો માટે 12,000 રૂપિયા સુધીની નાણાકીય સહાય મળે છે. આ નાણાકીય સહાય વિવિધ તબક્કામાં આપવામાં આવે છે. આ સહાય કેન્દ્ર સરકારની પ્રધાનમંત્રી માતૃ વંદના યોજના (PMMVY) અને જનની સુરક્ષા યોજના (JSY) હેઠળ મળેલા લાભો સાથે મળીને આપવામાં આવે છે.
મદદ ચાર પગલામાં ઉપલબ્ધ છે
પ્રથમ ગર્ભાવસ્થા માટે મહિલાને ચાર હપ્તામાં કુલ 12000રૂપિયા મળે છે: નોંધણી સમયે ૫,૦૦૦ રૂપિયા (રાજ્ય સરકાર તરફથી 2000 રૂપિયા અને કેન્દ્ર સરકાર તરફથી 3000 રૂપિયા), ગર્ભાવસ્થાના છ મહિના પછી 2000રૂપિયા (રાજ્ય સરકાર તરફથી), હોસ્પિટલમાં ડિલિવરી પછી તરત જ 3000 રૂપિયા (રાજ્ય સરકાર તરફથી) અને રસીકરણના ૧૪ અઠવાડિયા પછી 2000 રૂપિયા (કેન્દ્ર સરકાર તરફથી).
તે જ સમયે, બીજી ગર્ભાવસ્થા માટે સહાયની પ્રક્રિયા થોડી અલગ છે. નોંધણી સમયે મહિલાને 2,000 રૂપિયા, ગર્ભાવસ્થાના છ મહિના પછી 3,000 રૂપિયા, હોસ્પિટલમાં ડિલિવરી પછી 6,000 રૂપિયા (જો નવજાત બાળક છોકરી હોય તો કેન્દ્ર સરકાર અને જો નવજાત બાળક છોકરો હોય તો રાજ્ય સરકાર ચૂકવે છે) અને રસીકરણના 14 અઠવાડિયા પછી રાજ્ય સરકાર તરફથી 1,000 રૂપિયા મળે છે. આ સમગ્ર રકમ સીધી લાભાર્થી મહિલાના બેંક ખાતામાં ટ્રાન્સફર કરવામાં આવે છે.
આ યોજનાઓ પણ ચાલી રહી છે
નમો શ્રી યોજના ઉપરાંત રાજ્ય સરકારની અન્ય વિવિધ પહેલો જેમ કે સુમન, પીએમએસએમએ, મમતા અને ખિલખિલહાટ મહિલાઓને ઉચ્ચ ગુણવત્તાની આરોગ્યસંભાળ સેવાઓ, નિયમિત તપાસ, રસીકરણ અને કાઉન્સેલિંગ પૂરી પાડે છે.
કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારો વચ્ચેના આ સંયુક્ત પ્રયાસોએ રાજ્યમાં માતૃ મૃત્યુ દર (MMR) નોંધપાત્ર રીતે ઘટાડવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી છે. ગુજરાતનો MMR 2011-13 માં 112 થી ઘટીને 2020 સુધીમાં 57 થઈ ગયો. જે 50 ટકાનો પ્રભાવશાળી ઘટાડો દર્શાવે છે.
આ પરિવર્તન રાજ્ય સરકારની સતત પ્રતિબદ્ધતા અને આ કાર્યક્રમોના અસરકારક અમલીકરણનો સીધો પુરાવો છે. આ ઉપરાંત, દર વર્ષે ગુજરાતમાં ૧૪ લાખથી વધુ સગર્ભા સ્ત્રીઓને સમયસર આરોગ્ય તપાસ અને પોષણ સેવાઓ મળે છે. રાજ્યએ 99.97 ટકા સંસ્થાકીય ડિલિવરી દર હાંસલ કર્યો છે. જે રાષ્ટ્રીય સ્તરે એક નોંધપાત્ર સિદ્ધિ છે.
આંતરરાષ્ટ્રીય માતૃ દિવસ 2025 ની થીમ શું છે?
વિશ્વભરમાં માતાઓના યોગદાનને માન આપવા અને તેમના અધિકારો વિશે જાગૃતિ લાવવા માટે દર વર્ષે મે મહિનાના બીજા રવિવારે આંતરરાષ્ટ્રીય માતૃ દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. આ વર્ષે તે 11 મે ના રોજ છે. આંતરરાષ્ટ્રીય માતૃ દિવસ 2025 ની થીમ “માતા: પરિવારની કરોડરજ્જુ” છે જે દર્શાવે છે કે માતાઓ પરિવારની કરોડરજ્જુ છે અને તેમના વિના સમાજની કલ્પના પણ કરી શકાતી નથી.