ગુજરાત સરકાર દ્વારા ગુજરાત હાઉસિંગ સોસાયટી પ્રોપર્ટી ટ્રાન્સફર ફી અંગે નવા નિયમ-2025 અમલમાં મુક્યા છે. ગુજરાતમાં હાઉસિંગ સોસાયટીઓ માટે નવી ટ્રાન્સફર ફી નિયમાવલિ અમલમાં આવતા સોસાયટીમાં રહેલા મકાન, ફ્લેટ અથવા કોમર્શિયલ પ્રોપર્ટી વેચતી વખતે હવે ટ્રાન્સફર ફી મર્યાદિત રકમમાં વસૂલી શકાશે. રાજ્ય સરકારે 33 વર્ષ પછી ગુજરાત કો-ઓપરેટિવ સોસાયટી ઍક્ટમાં સુધારો કર્યો છે, જેમાં હવે ટ્રાન્સફર ફીની મર્યાદા પ્રોપર્ટીની વેલ્યુના 0.5% સુધી નક્કી કરવામાં આવી છે.

હવે, ફી 50,000 રૂપિયા સુધી મર્યાદિત કરી દેવાઈ છે, જે અગાઉ આ સોસાયટીઓ પોતાના મર્જી મુજબ વધારે લેતી હતી. આ સુધારા અમલમાં આવ્યા પછી, સોસાયટીના પ્રમુખ અને મંત્રી નહીં, પરંતુ નક્કી કરેલા નિયમો અનુસાર જ આ ફી વસૂલી શકાશે.

ગુજરાતમાં 30,000થી વધુ હાઉસિંગ અને હાઉસિંગ સર્વિસ સોસાયટીઓ (Cooperative Housing Societies) છે. આ સોસાયટીઓ વિવિધ શહેરી અને ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં આવેલી છે, જ્યાં લોકો સહકારી સિસ્ટમ હેઠળ સંકલિત રહેને મકાન ખરીદવા, વેચવા, અને અન્ય કામગીરીઓમાં સહકાર આપતા છે.

આ સોસાયટીઓ પ્રોપર્ટી ટ્રાન્સફર, મકાનના વિમુક્તિ કે નવું મકાન ખરીદવાની પ્રક્રિયાને સુવ્યવસ્થિત બનાવે છે, પરંતુ તે સાથે કેટલીક વાર વિવાદો પણ ઉઠતા રહે છે, ખાસ કરીને ટ્રાન્સફર ફીને લઈને વિવાદો થતા હોય છે. ગુજરાત સરકાર હાલમાં ટ્રાન્સફર ફી વિશે નવા નિયમો લાવી રહી છે, ત્યારે આ સોસાયટીઓ માટે વધુ નિયમિત અને ન્યાયી પ્રકારે ફી વસુલવામાં આવશે.

ગુજરાતમાં હાઉસિંગ સોસાયટીઓમાં પ્રોપર્ટી ટ્રાન્સફર ફીના નવા નિયમો બનાવવાના પાછળના અનેક કારણો છે. આ નિયમો દ્વારા સરકાર બેફામ ચાલી રહેલી લૂંટ અથવા અયોગ્ય રીતે વસૂલાતી ટ્રાન્સફર ફી પર નિયંત્રણ લાવવા માંગતી હતી. 

આ મુખ્ય ફાયદા થશે.

1. અત્યંત વધારે અને અનિયમિત ફી

હાલમાં અનેક સોસાયટીઓએ પ્રોપર્ટી ટ્રાન્સફર માટે ખુબ જ વધુ ફી વસૂલી હતી, જે નક્કી કરેલી મર્યાદામાં નહોતી. આ ફી પ્રોપર્ટી વેચાણના સમયે ખૂબજ વધારો થતો હતો, અને કેટલીક વખત આ ફી પર વિવાદો ઊભા થતા હતા. જે હવે નહીં થાય.

2. વિશ્વસનીયતા અને ન્યાય માટે

ચોક્કસ કાયદાના અભાવે સોસાયટીઓ મનસ્વી રીતે ટ્રાન્સફર ફી નક્કી કરતી હતી, જેના કારણે નવા માલિકોને મુશ્કેલીઓ અને જોખમોનો સામનો કરવો પડતો હતો. નવા નિયમો એવી સ્થિતિમાં એક વિશ્વસનીય અને ન્યાયસંગત માર્ગ પ્રદાન કરવા માટે બનાવવામાં આવ્યા છે, જેમાં ફી મર્યાદિત કરી આપે છે.

3. વિવાદોને નિવારણ

જ્યારે મકાનના વેચાણ સમયે કોઈ પણ પ્રકારના ટ્રાન્સફર ફી સંબંધિત વિવાદો ઊભા થતા હતા, ત્યારે હવે આ નવા નિયમોના કારણે આવા વિવાદો પર નિયંત્રણ આવી જશે. નિયમિત અને મર્યાદિત ફી ફિક્સ કરીને સોસાયટીઓ અને ગ્રાહકો વચ્ચેના વિવાદોને ઓછું કરવામાં મદદ મળશે.

4. સમાજમાં સમાનતા અને સક્રિયતા

આ નવા નિયમો સોસાયટીઓ માટે એકજ રીતે ટ્રાન્સફર ફી નક્કી કરે છે, જેના પરિણામે દરેક સોસાયટીમાં એક સમાન અને ન્યાયી પદ્ધતિથી ફી વસૂલવામાં આવશે.

5. કાયદાનું અનુસરણ

ગુજરાત સરકાર ગુજરાત સહકારી મંડળી અધિનિયમ, 1961 માં સુધારો કરી સોસાયટીના નિયમોને વધુ પ્રભાવશાળી અને યોગ્ય બનાવવામાં ઈચ્છુક છે. આ સુધારો રાજ્યમાં પ્રોપર્ટી ટ્રાન્સફર ફી અંગે સ્પષ્ટતા લાવશે અને કાયદાને દૃઢ બનાવશે.

6. ફી માટે મર્યાદા

ફી હવે 50,000 રૂપિયાની મર્યાદામાં રહેશે, જે પહેલા સોસાયટીઓ મફતમાં નક્કી કરતી હતી. આ મર્યાદાને લગતા સુધારા રાજ્યની લાંબી ગતિવિધી અને સોશિયલ ઇકોણોમિક ન્યાય માટે મહત્વપૂર્ણ છે.

આ પણ વાંચો..