Diwali: હિંદુ ધર્મમાં પણ ચોટી દિવાળી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. આ દિવસે ભગવાન યમની પૂજા કરવાની પરંપરા છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ કરવાથી પરિવારના સભ્યોની અકાળ મૃત્યુથી રક્ષણ થાય છે અને ઘરમાં સુખ, શાંતિ અને સમૃદ્ધિ આવે છે. ચાલો જાણીએ કે આ વર્ષે છોટી દિવાળીની પૂજા કરવાનો શુભ સમય ક્યારે આવશે.
કારતક માસના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્દશી તારીખે છોટી દિવાળીનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. છોટી દિવાળીને નરક ચૌદસ, રૂપ ચૌદસ અને નરક ચતુર્દશી પણ કહેવામાં આવે છે. આ તહેવાર ધનતેરસના બીજા દિવસે અને દિવાળીના એક દિવસ પહેલા ઉજવવામાં આવે છે. દિવાળીના 5 દિવસીય તહેવારનો બીજો દિવસ છોટી દિવાળી તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. છોટી દિવાળીની પણ પોતાની વિશેષતા છે. આ દિવસે મૃત્યુના દેવતા ગણાતા યમદેવની પૂજા કરવામાં આવે છે.
એવું માનવામાં આવે છે કે છોટી દિવાળી અથવા નરક ચતુર્દશીના દિવસે આવું કરવાથી પરિવારમાં કોઈનું અકાળ મૃત્યુ અટકે છે. આ દિવસે ભગવાન યમની પૂજા કરવાથી અકાળ મૃત્યુ અને નરકના ભયથી મુક્તિ મળે છે. આ દિવસે સાંજે યમદેવના નામનો દીવો દક્ષિણ દિશામાં પ્રગટાવવામાં આવે છે જેને યમ દીપક કહે છે. આ વર્ષે છોટી દિવાળીનો તહેવાર આવતીકાલે એટલે કે 30 ઓક્ટોબરે ઉજવવામાં આવશે.
પંચાંગ અનુસાર, કારતક મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્દશી તિથિ 30 ઓક્ટોબર 2024ના રોજ બપોરે 1:04 વાગ્યાથી શરૂ થશે અને બીજા દિવસે 31 ઓક્ટોબરના રોજ બપોરે 3:11 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. છોટી દિવાળી પર પૂજા માટેનો શુભ સમય 30 ઓક્ટોબરે સાંજે 4:36 થી 6:15 સુધીનો રહેશે.
છોટી દિવાળીને નરક ચતુર્દશી કેમ કહેવાય છે?
છોટી દિવાળીને નરક ચતુર્દશી કહેવા સાથે કેટલીક પૌરાણિક કથાઓ જોડાયેલી છે. આમાંની સૌથી પ્રસિદ્ધ કથા ભગવાન શ્રી કૃષ્ણ સાથે સંબંધિત છે. પૌરાણિક કથા અનુસાર, એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે ભગવાન શ્રીકૃષ્ણએ નરકાસુર નામના રાક્ષસનો વધ કર્યો હતો. નરકાસુરે તેના અત્યાચારથી ત્રણેય લોકને દુ:ખી કરી દીધા હતા. તે રાજાઓની પુત્રીઓ અને સ્ત્રીઓનું અપહરણ કરતો હતો. તેણે આકાશી વિશ્વ પર હુમલો કર્યો હતો અને દેવતાઓને બંદી બનાવી લીધા હતા.