TB: એક મોટી સિદ્ધિમાં, ભારતીય વૈજ્ઞાનિકોએ ટીબી (ક્ષય રોગ)ના ખતરનાક સ્વરૂપનો ઈલાજ શોધી કાઢ્યો છે.વિજ્ઞાનીઓએ ટીબીની દવાઓ સીધી મગજ સુધી પહોંચાડવાની નવી રીત વિકસાવી છે.
એક મોટી સિદ્ધિમાં, ભારતીય વૈજ્ઞાનિકોએ ટીબી (ક્ષય રોગ)ના ખતરનાક સ્વરૂપનો ઈલાજ શોધી કાઢ્યો છે. ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ નેનો સાયન્સ એન્ડ ટેક્નોલોજી (INST), મોહાલીના વૈજ્ઞાનિકોએ ટીબીની દવાઓ સીધી મગજ સુધી પહોંચાડવાની નવી રીત વિકસાવી છે. આ નવી ટેક્નોલોજી દ્વારા ટીબીની દવાઓ નાકમાંથી મગજમાં મોકલી શકાશે, જે સેન્ટ્રલ નર્વસ સિસ્ટમ (CNS)માં ફેલાતા ટીબીની સારવારમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવશે.
સેન્ટ્રલ નર્વસ સિસ્ટમ TBએ ગંભીર સ્વરૂપ છે જે મગજ અને કરોડરજ્જુને અસર કરે છે. આ ઘણીવાર ટ્યુબરક્યુલસ મેનિન્જાઇટિસમાં પરિણમે છે, જેમાં મગજની આસપાસના રક્ષણાત્મક પટલમાં સોજો આવે છે. તેનાથી માથાનો દુખાવો, તાવ, ગરદન અકડાઈ અને ન્યુરોલોજીકલ લક્ષણો જેવી ગંભીર સમસ્યાઓ થાય છે. સામાન્ય રીતે, ટીબીની દવાઓ મગજમાંથી લોહી સુધી પહોંચી શકતી નથી કારણ કે એક રક્ષણાત્મક દિવાલ જે મગજને લોહીથી અલગ પાડે છે (જેને રક્ત-મગજ અવરોધ (BBB) કહેવાય છે) આમાં અવરોધ ઊભો કરે છે. આ સમસ્યાના ઉકેલ માટે વૈજ્ઞાનિકોએ નવી ટેકનોલોજી વિકસાવી છે.
નવી ટેકનોલોજી કેવી રીતે કામ કરે છે?
એક TOI સમાચાર અનુસાર, વૈજ્ઞાનિકોની ટીમ (રાહુલ કુમાર વર્માની આગેવાની હેઠળ)એ ચિટોસન નેનો-એગ્રીગેટ્સ નામના માઇક્રો નેનોપાર્ટિકલ્સ વિકસાવ્યા છે. આ નેનોપાર્ટિકલ્સ ચિટોસનમાંથી બનાવવામાં આવે છે, જે બાયોડિગ્રેડેબલ અને જૈવ સુસંગત સામગ્રી છે. આ નેનો-એગ્રીગેટ્સને નાક દ્વારા મગજ સુધી પહોંચવા માટે ખાસ ડિઝાઇન કરવામાં આવી છે. આઇસોનિયાઝિડ (INH) અને રિફામ્પિસિન (RIF) જેવી ટીબી દવાઓ આ નેનો-એગ્રીગેટ્સમાં લોડ કરી શકાય છે. સત્તાવાર નિવેદન અનુસાર, નાક દ્વારા દવાનું સંચાલન કરીને, આ નેનો-એગ્રીગેટ્સ દવાને સીધી મગજ સુધી પહોંચાડી શકે છે, જે ચેપના સ્થળે દવાની જૈવઉપલબ્ધતામાં નોંધપાત્ર સુધારો કરે છે.
આ પદ્ધતિ અન્ય રોગો માટે પણ અસરકારક સાબિત થઈ શકે છે. શક્ય છે. આ મહત્વપૂર્ણ સંશોધન રોયલ સોસાયટી ઓફ કેમિસ્ટ્રીના જર્નલ ‘નેનોસ્કેલ’માં પ્રકાશિત થયું છે.